Heilbrigðisskýrslur - 06.12.1992, Qupperneq 17

Alvarlegum heila- og mænuslysum fækkar um 50% við notkun
bflbelta.
Upplýsingar frá próf. Gunnari Þ. Jónssyni og Sigrúnu Knútsdóttur, Slysadeild Borgarspítalans.
Eftir að bílbeltasektir voru lögleiddar 1988 nota 85-90% ökumanna og farþega í
framsæti bílbelti. Á fjórða landsþingi um slysavamir þann 28. október síðastliðinn
lagði próf. Gunnar t>ór Jónsson fram skýrslu um bflbeltanotkun og slys.
Alvarlegum slysum, þ.e. heila- og mœnuáverkum, fækkaði um 50% meðal þeirra
er nota bílbelti borið saman við þá er ekki nota bílbelti. í heild hefur sárum og
brotum fœkkað um tœp 50%. Innlögnum á sjúkrahús fækkaði einnig. En
hálshnykksáverkum hefur fjölgað 200%. Þau slys verða helst við aftanákeyrslu.
Þessi slys eru þó oftast minniháttar.
í erindi Sigrúnar Knútsdóttur, Borgarspítalanum, á fyrmefndu landsþingi, kom
fram að á árunum 1973-1987 komu 78 manns til Slysadeildar með mænuskaða,
en um 60% þeirra eru í dag 75% öryrkjar. Á tímabilinu 1978-1982 hlutu 50
manns heilaskaða og 50% þeirra em nú 75% öryrkjar. Um 60% þessa fólks, sem
oft er ungt að aldri, slasast í umferðarslysum.
Meðallegudagafjöldi eru sjö til níu mánuðir. Legudagakostnaður er því fjórar til
fimm milljónir. Sýnt hefur verið fram á að fækka má alvarlegum heila- og
mænuslysum í umferðinni um 50-60% (sjá töflu). Hér má því koma í veg fyrir
mikla þjáningu og spara tugi milljóna á ári. Án efa hefur náðst betri árangur eftir
að bflbeltaskylda var lögleidd fyrir farþega í aftursæti (1990).
Arið 1988 tóku gildi lög um viðurlög ef bflbelti væm ekki notuð. Vemleg fækkun
varð á alvarlegum heila- og mænuslysum á ámnum 1987-90 (sjá töflu).
1978-82 Fjöldi heila-og mænuslysa (4,0) á 100.000 íbúa
1983-86 Fjöldi heila- og mænuslysa (2,2) á 100.00 íbúa Bílbelti lögleidd
1987-90 Fjöldi heila- og mænuslysa (1,9) á 100.00 íbúa Viðurlög lögleidd
Heila- og mænuslysum (alvarlegum) fækkaði því um 52,5% í heild
13