Borgfirðingabók - 01.12.2015, Blaðsíða 171

171
B O R G F I R Ð I N G A B Ó K 2015
HELGI BJARNASON
Sundlaugar hafa verið hitaðar með vatni úr hvernum Veggjalaug í Staf-
holts tungum í 120 ár. Fyrsta laugin var hlaðin 1895, önnur steypt 1931
og sú þriðja byggð 1958. Börn og fullorðnir úr sveitinni og héraðinu
hafa notið sundkennslu í þessum laugum nærri samfellt frá 1895.
Þá hafa ungmennafélagar, héraðsfólk og ferðamenn sótt laugarnar til
iðkunar þessarar göfugu íþróttar og sér til skemmtunar og heilsubótar.
Hér verða raktir þættir úr þessari miklu sögu.
Íslendingar voru að heita má ósyndir fram eftir allri nítjándu öldinni.
Þeir nýttu sér ekki hverina eða laugarnar til sundkennslu. Að vísu hófst
sund kennsla um eða fyrir miðja öldina á tveimur stöðum og hafði það
góð áhrif í þeim héruðum. Mönnum þótti það ekki vansalaust að þjóð
sem býr í strálbýlu landi og er háð jökulám og hafi um ferðalög og
lífs björg, væri ekki synd. Var mjög hvatt til breytinga og reynt að kveða
nið ur þann draug að það lengdi aðeins dauðastríð manna sem lentu í
djúpu vatn, að þeir kynnu sundtökin.
Hreyfing komst á málin á tveimur síðustu áratugum aldarinnar og í
byrjun þeirrar tuttugustu. Mikilvægur áfangi náðist þegar Páll Er lings-
son, bóndi úr Árnessýslu, hóf að kenna Latínuskólapiltum í Reykja-
vík sund á árinu 1891 og síðar almenningi. Það gerði hann í torf laug
við Þvottalaugarnar í Reykjavík. Þróunin varð hraðari eftir það. Laug
úr steini var byggð í Laugardalnum 1908. Ungmennafélögin tóku
Sundlaugarnar voru stolt ungmenna-
félagsins og félagslegur styrkur