Verktækni - 2019, Side 44

44

og stuðull skerðingar himingeislunar (e. clearness index), 𝑘𝑡, var metinn sem
𝑘𝑡 = 𝐼𝑡
𝐼0
( 4 )

Mynd 9: Inngeislun sólar á hallandi flöt ræðst af breiddargráðu (), hvernig jörðin snýr gagnvart sólu
(ræðst af tíma dags og árstíð) og halla flatar () frá láréttu.

Fræðileg himingeislun sólar á láréttan flöt 𝐼0 er reiknuð frá sólar fastanum 𝐼𝑆𝐶= 1367
𝑊
𝑚2, númeri dags
innan árs N, og inngeislunarhorni (e. angle of incident) sólar á lárétt yfirborð 𝑐𝑜𝑠𝜃𝑧 sem (Axaopoulos,
2015):
𝐼0 = 𝐼𝑆𝐶 ∗ [1 + 0,033 ∗ cos (360𝑁365 )] ∗ 𝑐𝑜𝑠𝜃𝑧 ( 5 )
Inngeislunarhorn sólar á láréttan flöt fer eftir breiddargráðu Φ, stjörnubreidd og tímahorni sólar
𝑐𝑜𝑠𝜃𝑍 = 𝑐𝑜𝑠Φ𝑐𝑜𝑠𝛿𝑐𝑜𝑠𝜔 + 𝑠𝑖𝑛Φ𝑠𝑖𝑛𝛿 ( 6 )

Stjörnubreidd sólar (δ) er hornið milli geisla sólar og plans miðbaugs jarðar og breytist á bilinu ±23,45 ° á
hverju ári og er í há- og lágpunkti á sumar- og vetrarsólstöðum. Hornið var reiknað fyrir hvern dag ársins
sem
𝛿 = 23,45°𝑠𝑖𝑛 [360365 (284 + 𝑁)] ( 7 )
Þar sem N er númer dags innan árs, t.d. 1. janúar: N = 1. Tímahorn sólar (ω) er hornið milli stöðu sólar í
sólargangi og stefnu sólar frá suðri. Hornið fer hækkandi í vestur og minnkandi í austur. Útreikningar
miðast við sannan sólartíma sem er sá tími sem fylgir sól þannig að sól er í hásuðri kl. 12:00.
Bein geislun reiknast sem mismunur heildar- og óbeinnar geislunar
𝐼𝑏 = 𝐼𝑡 ∗ (1 − 𝑘𝑑) ( 8 )
Þegar búið var að skipta mældri heildargeislun upp í beina- og óbeina geislun var útreikningur
inngeislunar mögulegur á flöt með valfrjálsa stefnu og halla frá láréttu.