Veiðimaðurinn - 01.12.1951, Blaðsíða 4

ástúðlegri samkennd, sem við finnum
gagnvart mörgum lífverum, einkanlega
þeim, sem náttúran hefur búið hugþekk
gerfi. „Konungur fiskanna" er fiska feg-
urstur. Hann er einnig gæddur þrótti og
baráttudug, sem við dáum. Vopna- og
verjulaus berst hann eins og hetja gegn
tækjum þeim, sem mannsandinn hefur
verið að finna upp og fullkomna um ára-
tugi og aldir, og gengur oft með sigur
af hólmi. Og það má einnig segja, að
hann sigri þótt hann falli. Heiðurinn af
viðureigninni er alltaf Iians, á hvorn
veginn sem henni lýkur.
Það eru til veiðimenn, sem láta sér
leikinn nægja og sleppa fiskinum strax
og hann hefur gefizt upp. Ef til vill eru
þeir vorboðar nýrrar veiðimenningar,
sem heimurinn á í vændum um líkt leyti
og menn hætta að vega hver annan. En
fáir geta enn stært sig af þeim þroska, og
mörg vötn verða fallin til sjávar áður en
sá veiðiandi hefur sigrað. Við höfum t.d.
fæstir efni á að veiða upp á þær spýtur.
Til eru einnig menn, eins og gamli Skot-
inn, Mc Pherson, sem Negley Farson segir
frá í bók sinni, Going Fishing (sbr. grein
í 15. og 16. hefti Veiðimannsins), sem
hafa tekið að sér það hlutverk, að hjálpa
náttúrunni til þess að vernda laxstofn-
inn. Ef til vill væri réttara að segja, að
hann hafi verið að reyna að draga úr
sógun náttúrunnar á seiðunum. En það
eru einmitt McPherson og hans líkar, sem
við veiðimennirnir ættum að taka okkur
til fyrirmyndar. Við ættum að hugsa um
það oftar en við gerum, að við eigum
ógreiddar skuldir við margar árnar, sem
við veiðum í. Það ætti að vera skylda
okkar og þeirra, sem leigja árnar, að sjá
þeim fyrir klaki, sem jafngildir a. m. k.
2
þeim fiskafjölda, sem úr þeim er veiddur.
Laxinn á svo marga óvini, sem sitja um
líf hans öllum stundum, að við mennirn-
ir ættum að bæta þau víg, sem við fremj-
um á kyni hans, en það getum við aðeins
með því að setja nóg klak í árnar. Þá ætti
það, ekki síður, að vera skylda þeirra, sem
netin eiga, að bæta fyrir það afhroð, sem
árnar gjalda af völdum þeirra. Slík rán-
yrkja er ósæmileg og hlýtur fyrr eða síð-
ar að koma þeim í koll, sem hana stunda,
ef ekkert verður að gert. Sé svo, í ofaná-
lag, eitthvað hæft í þeim orðrómi, sem
stundum berst með blænum, að sums-
staðar sé enn dregið á hrygningarhyljina
á haustin, andstætt öllum lögum, þá er
ekki að furða þótt fiskurinn þverri og
sumar árnar séu að verða laxlausar.
Það ætti að vera sameiginlegt áhuga-
mál áreigenda og veiðimanna, að stuðla
að fiskiaukningu í ánum. Viðkoman hjá
laxinum er ekki svo mikil, að stofninn
þoli þá rányrkju, sem rekin er nú víða
um land.
Það er talið, að úr hrogni úr 20 punda
laxi, séu um 16 þús. egg — eða ca. 800 á
hvert pund. 10 punda lax hrygnir þá
ekki nema 8 þús. eggjum o. s. frv. Þetta
er lítil viðkoma í samanburði við ýmsa
aðra fiska, t. d. þorskinn, sem mun
hrygna ca. 650 þús. eggjum á hvert pd.
Þegar svo er athugað, hve mikið fer
forgörðum strax í hrygningunni og það
afhroð, sem seiðin gjalda í ánum, af völd-
um annara fiska, fugla og sjálfra náttúru-
aflanna, hætturnar í sjónum og viðtök-
urnar, sem fiskurinn fær hjá netamönn-
unum, þegar hann kemur aftur til þess
að hrygna, þá er ekki að furða þótt hann
sé stundum „tregur“ hjá okkur stanga-
veiðimönnunum.
Veibimaduiunn