Veiðimaðurinn - 01.12.1951, Blaðsíða 31
Varnartæki fiskanna..
Fiskurinn á fleiri óvini en veiðimenn-
ina. Gildrurnar eru allsstaðar umhverfis
hann og í allskonar myndum. Hann á
víða á hættu að vera gleyptur með haus
og hala á hverri stundu. Þess vegna hefur
náttúran kennt honum ýmis ráð til þess
að verjast hættunum og útbúið hann
ýmsum tækjum til þess.
Eitt af ráðum þessum er litblekkingin
(camouflage). Það má skipta fiskum í
þrjá flokka eftir litum. 1) Þeif sem eru
með dökkt bak og silfurlitaðar hliðar.
Það eru venjulega fjörmiklir fiskar, sem
sveima mikið upp undir yfirborðinu.
Neðan frá er mjög erfitt að sjá þessa fiska,
vegna þess, að yfirborð vatnsins sýnist
þaðan eins og silfurlitað loft. 2) í öðrum
flokknum eru botnfiskarnir, þ. e. þeir,
sem halda sig aðallega niður við botninn
og koma yfirleitt ekki upp undir yfir-
borðið. Þeir eru dökkir og oft með blett-
um eða dílum og aldrei silfurgljáandi.
Þeim er nauðsynlegt að liturinn sé sem
h'kastur botninum. 3) Til þriðja flokks-
ins teljast marglitir eða rákóttir fiskar.
Rákirnar snúa ýmist langs eða þvers á
búknum. Geddan og aborrinn eru ágæt
dæmi um þessa tegund fiska. Verustaðir
þeirra eru aðallega í sefi og öðrum vatna-
gróðri. Á geddunni og aborranum er ein-
kennilega fallegur málmgljái, auk litar-
rákanna. Þessi gljái stafar frá efni sem
heitir guanin. Það er einskonar krystall
Sýnishorn af litbreytingum.
hér og þar yzt í roðinu. Auk þessara
þriggja flokka, sem nú hafa verið taldir,
er sá fjórði og furðulegasti. því að í hon-
um eru þeir fiskar, sem geta breytt alejör-
lega um lit á fáeinum sekúndum. í roð-
inu eru iitlar frumur, og í hverri þeirra
er iitarefni, sem fiskurinn getur notað til
að breyta sér. Þurfi hann skyndilega að
verða dökkur — eða ljósleitur —- sendir
hann skipun til fruma þessara, gegnum
taugakerfið, og þá breytist litur Iians á
augabragði, í samræmi við þá skipun.
Þetta bendir ótvírætt til þess, að fiskar
sjái mun á litum og litarafbrigðum og
styður álit þeirra, sem halda því fram,
að veiðimenn þurfi að hafa sem fjöl-
ltreyttast flugusafn.
Þýtt úr dönsku.
Veiuimadurinn
29