Bændablaðið - 15.12.2022, Qupperneq 12

Bændablaðið - 15.12.2022, Qupperneq 12
12 Bændablaðið | Fimmtudagur 15. desember 2022 FRÉTTIR Fuglaflensa: Breiðist út eins og eldur í sinu Bráðsmitandi afbrigði fuglaflensu, H5N1, breiðist hratt út um heiminn og hefur valdið dauða hundruð þúsunda villtra fugla og hundruð milljóna alifugla. Skortur á eggjum og alifuglakjöti er fyrirsjáanlegur um jólin og eftir áramót. Fugla- flensa hefur ekki greinst í alifuglum á Íslandi. Tilfelli fuglaflensu í alifuglum hafa aldrei verið fleiri á Bretlandseyjum en á árinu sem senn er á enda. Stjórnvöld á Bretlandseyjum hafa þrátt fyrir það gefið út yfirlýsingu þar sem varað er við að tilfellunum eigi enn eftir að fjölga þar sem eftir er vetrar. Um 100 milljón alifuglum lógað Það sem af er þessu ári hefur rúmlega hundrað milljón alifuglum verið lógað og fargað í heiminum vegna fuglaflensu og þar af tæpleg fjórum milljónum á Bretlandseyjum. Fyrstu vikuna í nóvember síðastliðinn voru sett lög þar sem bændum og öðrum sem stunda alifuglaeldi var gert skylt að halda fuglanna innandyra þar til annað verður tilkynnt. Á sama tíma var slakað á heilbrigðisreglum um sölu á frosnum alifuglaafurðum. Stjórnvöld á Bretlandseyjum hafa einnig látið vinna kort sem er aðgengilegt á netinu og sýnir bú þar sem fuglaflensa hefur komið upp og vaktsvæði kringum þau. Á kortinu er einnig að finna upplýsingar um býli sem eru undir sérstöku eftirliti vegna hættu á að flensan geti borist þangað. Samkvæmt kortinu er fuglaflensa algengust á alifuglabúum um mitt England og á austurströnd þess. Svipaða sögu er að segja frá meginlandi Evrópu þar sem útbreiðsla fuglaflensu hefur aldrei verið meiri en á þessu ári. Flensan hefur fundist á alifuglabúum í 37 löndum og um 48 milljón fuglum verið lógað í kjölfarið. Þrátt fyrir að fuglaflensa hafi greinst í villtum fuglum á Íslandi hefur hún ekki greinst í alifuglum hér. Skortur á kalkúni Mikil útbreiðsla flensunnar hefur orðið til þess að skortur er á kalkúni á Bretlandseyjum og víða í Evrópu þar sem kalkúnn er hefðbundinn jólamatur margra fjölskyldna. Á sama tíma hefur kalkúnakjöt hækkað talsvert í verði. Samkvæmt tölum frá Banda ríkjum Norður-Ameríku hefur fuglaflensa komið upp í öllum ríkjum álfunnar og rúmlega 50 milljón alifuglum verið lógað á þessu ári. Auk þess sem tugþúsundir villtra fugla hafa drepist vegna flensunnar. Aðgerðir í Bandaríkjunum til að halda flensunni niðri hafa leitt til þess að verð á alifuglakjöti, sérstaklega kalkún, og eggjum hefur hækkað um allt að 21%. Pelíkanar drepast í Perú Í nýlegri frétt frá Perú segir að ríflega 13 þúsund fuglar, þar af 5.500 pelíkanar, hafi fundist dauðir við strendur landsins á nokkrum vikum og er dauði þeirra rakinn til fuglaflensu. Yfirvöld í Ekvador hafa lýst því yfir að þar í landi verði að minnsta kosti 180 þúsund alifuglum lógað á næstunni til að reyna að hefta útbreiðslu flensunnar. Frá Asíu berast þær fréttir að fuglaflensa hafi undanfarið breiðst hratt út í Japan, Suður-Kóreu og löndum í Suðaustur-Asíu. Tilfellum í Ástralíu hefur einnig verið að fjölga. 868 smit í mönnum Þrátt fyrir að fuglaflensa sé enn sem komið er ekki talin alvarleg ógnun við heilsu manna hvetur Alþjóðaheilbrigðisstofnunin, WHO, til þess að farið verði með gát í kringum smitaða fugla og að þeim verði fargað svo fljótt sem hægt er. Samkvæmt tölum WHO eru 868 staðfest tilfelli um að smit í fuglum hafi borist í menn frá 2003 þar til 3. nóvember 2022. Af þeim létust 456. Viðvaranir WHO Þrátt fyrir að tiltölulega fáir menn hafi látist af völdum fuglaflensu hafa margir vísindamenn áhyggjur af því að vírusinn sem henni veldur geti stökkbreyst og valdið sýkingum í fólki. Sumir segja að um tifandi tímasprengju sé að ræða. Í dag á veiran erfitt með að berast milli manna þar sem hún smitast með snertingu. Stökkbreytist veira þannig að hún geti borist með andrúmslofti aukast líkurnar verulega á að hún berist í menn og stökkbreytist mögulega í þeim í hættulegan stofn sem gæti valdið heimsfaraldri. Sérfræðingar Alþjóðaheilbrigðis- stofnunarinnar, WHO, segja að afleiðingar þess ef veiran stökkbreytist og verði smitandi með lofti geti afleiðingarnar orðið skelfilegar og að dánartíðin á heimsvísu gæti legið á milli 5 til 150 milljón manns. Fari allt á versta veg og svart sýnustu spár ganga eftir er líklega best að lýsa mögulegu ástandi með fleygri setningu Ólafs Ragnars Grímssonar, fyrrverandi forseta: „You ain't seen nothing yet“. Alþjóðadýraheilbrigðisstofnunin telur að hröð útbreiðsla fuglaflensu í heiminum sé afleiðing alþjóðlegra viðskipta, búskaparhátta og fars villtra farfugla milli varps- og vetrarstöðva sinna. /VH STIGA ST5266 P 40 ár á Íslandi Hágæða snjóblásarar Fjölbreytt úrval Askalind 4 | Kópavogi | Sími 564 1864 | vetrarsol.is VETRARSÓL er umboðsaðili Gulltryggð gæði Vegna mikillar útbreiðslu fuglaflensu er víða hætta á skorti á kalkúni til jólanna og öðru alifuglakjöti og eggjum eftir áramót. Mynd / usu.edu Verð á eggjum hefur víða hækkað. Minnsta ríki BNA leyfir sölu Rhode Island, minnsta ríki Bandaríkja Norður-Ameríku, hefur stigið það skref, líkt og mörg önnur ríki í ríkjabandalaginu, að leyfa neyslu á kannabis í afþreyingarskyni. Sala á efninu var leyfð undir ákveðnu eftirliti frá og með 1. desember síðastliðinn. Í ríkinu eru sex sölustaðir með leyfi til að selja kannabis og fyrstu vikuna frá 1. til 7. desember nam salan 1,6 milljónum bandaríkjadala, eð rúmlega 228 milljónum íslenskra króna. Samkvæmt fulltrúa eftirlitsaðila var tæplega helmingurinn seldur til afþreyingar en ríflega helmingurinn til þeirra sem nota kannabis í lækningaskyni. Samkvæmt lögum í Rhode Island var ræktun á kannabis leyfð fyrir 21 árs og eldri í maí síðastliðinn. Um síðustu mánaðamót var sala þess leyfð að ákveðnum skilyrðum uppfylltum. Í lögunum er gert ráð fyrir að búið verði að náða þá sem dæmdir hafa verið fyrir kannabisneyslu fyrir 1. júlí 2024. /VH Landbúnaður í Evrópu: Mælaborð fæðuöryggis Framkvæmdastjórn Evrópu- sambandsins hefur hleypt af stokkunum nýju mælaborði þar sem farið er yfir stöðu fæðuöryggis í aðildarríkjunum. Þar koma ekki fram vísbendingar um að framboð af matvælum muni skerðast. Hins vegar hefur dregið úr aðgengi borgaranna að fæðu á viðráðanlegu verði. Nú verður með auðveldum hætti hægt að fylgjast með stöðu fæðuöryggis á mælaborðinu á heimasíðu framkvæmdastjórnarinnar. Þar verða dregin saman áhrif mismunandi þátta, eins og veðurfars og þurrka, flutnings- og orkukostnaðar, dýrasjúkdóma og hugsanlegra viðskiptatakmarkana. Einnig verður tekið sérstakt tillit til hversu sjálfbært sambandið er þegar kemur að hrávöru fyrir landbúnaðinn, eins og stöðu innflutnings á tilbúnum áburði. Í fréttatilkynningu frá framkvæmdastjórninni kemur fram að þökk sé sameiginlegu landbúnaðarstefnunni (CAP) sé sambandið að mestu sjálfbært þegar kemur að landbúnaðarafurðum, því sé framboði af fæðu ekki ógnað. Helsta áskorunin sé hins vegar hækkað matvælaverð innan ESB. Því mun mælaborðið sýna þróun verðbólgu á mismunandi fæðutegundum í aðildarríkjunum og skoða hversu hátt hlutfall ráðstöfunartekna borgaranna fer í matvælakaup. Með þessu er vonast til að ná fram auknu gagnsæi um stöðu matvælaöryggis og framboðs af matvælum. Því verður hægt að bregðast skjótar við ef stefnir í óefni. Upplýsingarnar verða uppfærðar með reglulegu millibili og er stefnt að frekari þróun mælaborðsins á árinu 2023 með því að auka myndræna framsetningu. /ÁL Á heimasíðu framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins verður hægt að nálgast mælaborð fæðuöryggis. Mynd / Guillaume Périgois
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112

x

Bændablaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Bændablaðið
https://timarit.is/publication/906

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.