Bændablaðið - 15.12.2022, Síða 57

57Bændablaðið | Fimmtudagur 15. desember 2022
Ellert frá Baldurshaga er undantekning frá öllu sem við þekkjum í
litaflóru íslenskra hesta. Við getnað hans átti sér stað stökkbreyting sem
framkallaði nýtt hvítt litmynstur, ýruskjótt. Enginn getur skipulagt slíka
uppákomu. Svona stökkbreytingar eru óútreiknanlegar og óstýranlegar,
en að upplifa slíkan atburð í íslenska hrossastofninum er stærra ævintýri
en orð fá lýst. Ellert skrapp á Landsmót árið 2020 og dóttir hans Einstök
fékk að fara með pabba sínum og skemmti sér hið besta.
Ekki leynir ættarsvipurinn sér hjá þessum grönóttu landeysku kúm.
Ös í mjólkurbúinu. Er kannski verið að hamstra fyrir jólin?Ekki veit ég hvað þessi litur kallast, kannski kolóttur hélóttur. Hér eru alhvítar kýr, litlausar, sem er afar fágætt.
Uppgötvun Botnahrossanna og hið einstaka
tækifæri sem þau veita okkur til rannsókna
á íslenska hrossastofninum, eins og hann
var þegar ráðunautastýrð ræktun hans var að
festast í sessi um miðja síðustu öld er gullið
tækifæri til að auka skilning okkar á áhrifum
ræktunar. Hér er Blesa frá Botnum, skrautlega
jarpskjótt eins og 88,5% hópsins.
Tvær jarpvindóttar systur frá Röðli. Vindótt
er til í nokkrum afbrigðum. Algengast er
móvindótt, en sumum finnst jarpvindótt
fallegast. Bleikálótt vindótt og móálótt vindótt
eru sjaldgæfari afbrigði, en sjaldgæfast er þó
moldvindótt.
Skrautlegur folaldahópur á Tindum. Sums staðar eru til stóð sem búa
yfir mikilli lita- og litmynstrafjölbreytni. Þó er yfirgnæfandi fjöldi hrossa
hérlendis orðinn brúnn, rauður og jarpur, eins og flestir langræktuðu
hrossastofnarnir erlendis.
Sérkennilega skjótt folald á Ægissíðu.
Það er syrjótt. Syrjur eru smáir óreglulega
lagaðir litblettir í hvítu hlutum skrokksins á
skjóttum hrossum. Syrjur merkir grugg eða
botnfall. Syrjótt hross eru yfirleitt arfhrein um
hefðbundna skjótta litmynstrið.
Mjölvað folald í Árbæjarhjáleigu. Þetta
er afbrigði í rauða hrossalitarófinu. Það
einkennist af miklum fölva að neðan, á fótum
og kvið, en nær mishátt upp, sjaldan eins hátt
og á þessu folaldi. Nafnið á litarafbrigðinu vísar
til þess að það er líkt og folaldið hafi hlaupið
í gegnum hveitibing.
Alur frá Ártúnum er alhvítur og fæddur þannig. Hér er hann í snjónum
vestur í Flóa eftir að hafa sinnt fyrstu hryssunum sínum niðri á
Eyrarbakka. Folöldin hans sönnuðu að hann er móvindóttur á bak við
alla hvítuna.
Haddur frá Bár, brúnlitföróttur stóðhestur. Hér hefur Haddur brugðið
sér í feluliti sem leyna því algjörlega hvernig hann er í raun á litinn. Með
því að velta sér upp úr mold og mýrarrauða á milli þess er hann sinnir
hryssunum hefur hann komið sér upp fullkomnu felugervi.