Muninn - 01.05.2016, Blaðsíða 141
139
Hefð er siðvenja sem er látin ganga frá einni kynslóð til annarrar. Allir hópar eiga sínar hefðir
og hafa þær oft táknræna merkingu og eru mikilvægar fyrir sjálfsmynd og tilveru þeirra.
En hefðir geta líka verið eitthvað sem aðrir hópar gera ekki. Sem dæmi um það má nefna
þorramat okkar Íslendinga. Nú til dags eru fáir sem raunverulega borða þorramat en samt er
þetta ein okkar helsta og elsta matarhefð. Þó flestum finnist maturinn vondur erum við stolt
af honum og okkur finnst gaman að segja útlendingum frá hefðinni. Hefðin snýst nefnilega
ekkert endilega um hvað við gerum heldur snýst hún um hvað aðrir gera ekki.
Þannig held ég að það sé einmitt með Söngsalinn okkar hér í MA. Eitt helsta sérkenni
hans er einmitt að enginn annar skóli gerir þetta í dag og okkur finnst gaman að segja öðrum
frá þessari hefð, jafnvel þó við tökum ekki sjálf þátt.
Núna í ár hefur verið enn minni áhugi fyrir söngsal þó hann hafi nú þegar dvínað allverulega.
Á hverju ári er það sama sagan, fáir mæta og enn færri syngja. Skólameistari hefur því brugðið
á það ráð tvisvar sinnum á þessari önn að neita nemendum um söngsal vegna dræmrar
þáttöku. Þá hafa vaknað upp háværar raddir um að söngsalur sé ekki sjálfssagður og að
nemendur þurfi að mæta ef þeir vilja halda í hefðina. En það er einmitt það, vilja nemendur
halda í hefðina fyrst enginn mætir? Eiga nemendur að mæta á söngsal vegna þess að þeim
finnst það gaman eða eiga þeir að mæta einfaldlega vegna þess að það er hefð sem verður að
halda uppi? Þurfum við að halda uppi gömlum hefðum skólans þó okkur finnist þær ekki
skemmtilegar?
Að sjálfsögðu er mikilvægt að varðveita sögu okkar, hvort sem það er saga skólans eða saga í
einhverju stærra samhengi. En ég held að þessi hugsun um að verða að halda hefðum skólans
til streitu sama hvað sé nokkuð ný. Flest erum við í þessum skóla í 4 ár og þekkjum því varla
félagslíf hans nema þá bara af sögum frá fjölskyldumeðlimum og vinum.
Það sem við, núverandi nemendur skólans, teljum vera hefðir skólans eru líkega alls ekki
það sem nemendur fyrir 5 til 25 árum síðan töldu vera hefðir. Til dæmis má nefna að lagið
Hesta Jói sem við núverandi nemendur teljum vera eitt af einkennislögum okkar er ekki lag
sem 30 ára stúdentar kannast við. Svo þarf ekki að líta lengra aftur en nokkur ár á lagið ‘MA
í berjamó’ sem var oft sungið en við könnumst ekki einu sinni við.
Málið er sem sagt að nú á síðustu árum höfum við tekið hefðunum alltof alvarlega. Hefðir
skólans eru nefnilega ekkert annað en uppákomur sem voru svo skemmtilegar að ákveðið
var að endurtaka þær. Nemendur skólans eru eigendur hefðanna og mér finnst að við ættum
að leika okkur meira með þær.
Ég er engan vegin að leggja til að við leggjum söngsal niður en ég vil bara koma því á
framfæri að við ættum ekki að líta svo á að við séum skuldbundin honum á nokkurn hátt.
Við gætum til dæmis, á meðan söngsalur er svona óvinsæll, haft hann sjaldnar.
Við eigum ekki að vera hrædd við að skapa nýjar hefðir en við eigum heldur ekki að vera
hrædd við að leggja niður úreltar hefðir.
Það er alltaf hægt að taka upp gamlar hefðir aftur!
Að fylgjast ekki með í sögu er jafn mikil hefð og söngsalur