Jökull


Jökull - 01.01.2019, Blaðsíða 5

Jökull - 01.01.2019, Blaðsíða 5
Guðmundsson et al. also obtained from the ArcticDEM (Porter and others, 2018). The georectification was carried out by iden- tifying 30–50 common control points in the images or maps and the lidar DEMs for each glacier and us- ing ArcGIS tools for reprojection and warping. The AMS maps are in general fairly accurate in compari- son with the lidar DEMs, with an estimated horizontal accuracy of ∼5 m after correction with respect to the lidar DEMs. The DGS maps often needed horizontal corrections by tens or even a few hundreds of metres but are estimated to be accurate within ∼20 m after the correction in the glacier forelands where the lakes studied here are located. This accuracy estimate is intended to represent the overall location and size of substantial features such as terminus lakes. The un- certainty of smaller undulations in the shape of the shoreline around the lakes or similar-size features is larger. The shapes of lakes determined from the DGS maps are in many cases corrected based on the lidar DEMs. Then, an estimate of the water level in the lake at the time of the DGS survey is used to derive a shoreline consistent with the DEM elevation around the lake (in case one could assume the surface eleva- tion in the proglacial area had not changed since the DGS survey). The number of available maps and images of the foreland varied between the glaciers, and the temporal resolution of the history for each glacier lake there- fore varies. Since satellite images became available in the 1970s, much more information about variations in lake extent can be found, and in later years, the extent of lakes can in most cases be estimated every year, and even several times a year in some cases. The most recent lake extent was in all cases determined from Landsat 7–8 imagery from 2018. The ice mar- gin and the boundary between the lakes and surround- ing ice-free terrain is hard to distinguish in places in some of the satellite images, in particular in the Land- sat 1–3 and 4–5 imagery with 60 and 30 m pixel res- olution, respectively. This is less of a problem in the Landsat 7–8 imagery with its 30 m (spectral) and 15 m (panchromatic) pixel resolution. The areas of the lakes at different times are determined from the digitized shorelines. Written accounts, photographs and variations in termi- nus position with time from the database of the Iceland Glaciological Society (available at “spordakost.jorfi.is”; Sigurðsson, 1998a) provided ad- ditional information that is used to bracket the time of the formation of the lakes in some cases and for aid- ing the interpretation of the satellite imagery. They are never used to derive quantitative estimates of lake area. Information about the volume of several lakes was derived from a DEM of the bed below Vatnajökull that has been produced by radio-echo sounding since the 1990s (Björnsson and Pálsson, 2008; Björnsson, 2009a, 2017; Magnússon and others, 2007, 2012) and from point measurements of water depth for three lakes where such measurements are available. The bed map is derived from radio-echo sounding profiles of glacier thickness with spacing on the order of 1 km (Björnsson, 2009a) or scattered point measurements (Magnússon and others, 2007, 2012) so that there is considerable uncertainty in the short-scale details in bed geometry near the glacier termini. The derived lake volumes may, therefore, be uncertain by several tens of per cent but should give a good estimate of the overall magnitude of the water volume stored in the lakes. The bed map also provides important informa- tion about the subglacial landscape upstream of the current terminus and therefore about the future geom- etry of larger lakes that will form if the glaciers con- tinue to retreat as a consequence of the expected future warming of the climate. The lakes for which point water-depth measurements are available are Breiðár- lón (ca. 50 points), Fjallsárlón (ca. 50 points) and the northern part of Svínafellslón (ca. 20 points). The measurements were carried out with a GPS and a rope with a 5 kg weight on the end of the line. The line was lowered to the lake floor and the depth measured with a line-depth counter (Sæmundsson and Margeirsson, 2016; Sæmundsson and others, 2018). RESULTS Terminus lakes by S-Vatnajökull have grown rapidly since the end of the 20th century, reaching a combined area of ∼60 km2 in 2018 (Figure 2). The total area of terminus lakes from Skeiðarárjökull to Hoffellsjökull increased at an average rate of ∼1.7 km2 a−1 in the 4 JÖKULL No. 69, 2019
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.