Jökull


Jökull - 01.01.2019, Blaðsíða 54

Jökull - 01.01.2019, Blaðsíða 54
The 2011 unrest at Katla volcano: seismicity and geological context Giulia Sgattoni1,2,3?, Federico Lucchi1, Páll Einarsson2, Ólafur Gudmundsson3, Gianfilippo De Astis4, and Claudio Antonio Tranne1 1Department of Biological, Geological and Environmental Sciences, University of Bologna, Bologna, Italy 2Institute of Earth Sciences, Science Institute, University of Iceland, Reykjavik, Iceland 3Department of Earth Sciences, Uppsala University, Uppsala, Sweden 4National Institute of Geophysics and Volcanology (INGV), Rome, Italy ?Corresponding author: giulia.sgattoni@unibo.it https://doi.org/10.33799/jokull2019.69.053 Abstract — Katla is one of the most active volcanoes in Iceland and is characterised by persistent seismicity. It is partly covered by the Mýrdalsjökull glacier and its historic activity is dominated by phreatomagmatic eruptions within the caldera associated with catastrophic glacial floods. In July 2011 a sudden jökulhlaup was released from the glacier, associated with tremor, elevated seismicity inside the caldera and a new cluster of seismicity on the south flank. This was likely caused by a hydrothermal or magmatic event, possibly a small subglacial eruption. Similar unrests occurred in 1955 and 1999. We have identified changes of the seismicity pattern coinciding with the 2011 unrest, suggesting a modification in the volcanic system. It may be speculated that if the persistent seismicity at Katla is an indication of a pressurized magma system ready to erupt, small events like those of 1955, 1999 and 2011 may trigger larger eruptions in the future. We have also conducted a pilot study of the geology of the southern flank, where the new seismicity is recorded, and identified sources for flank eruptions in the recent eruptive history of Katla. These include rhyolitic domes and surtseyan craters. Therefore, a wide range of volcanic processes have to be taken into account as possible source for the new seismicity and volcanic hazard. Keywords: Katla volcano, volcano seismicity, long-period earthquakes, silicic domes, flank activity INTRODUCTION The study of subglacial volcanoes is crucial, as magma-ice interaction can produce highly explosive eruptions and jökulhlaups (glacial floods; Major and Newhall, 1989, Gudmundsson et al., 2008), but prob- lematic, because the ice cover prevents direct observa- tions and complicates the understanding of geophysi- cal signals. The Katla volcanic system, in south Ice- land, is a prime example. Katla hosts a large caldera covered by the Mýrdalsjökull ice cap (Figure 1) and is a peculiar volcano for its persistent seismicity also during periods of volcanic quiescence (Einarsson, 1991). It is one of the most active volcanoes in Iceland and its volcanic activity is dominated by explosive, phreatomagmatic eruptions (Óladóttir et al., 2008). The last eruption to break the ice surface occurred in 1918 and the current repose time is the longest known in history (Larsen, 2000). After the eruption of Eyjafjallajökull in 2010, sci- entists’ attention was pointed to Katla, as several pre- vious eruptions of Eyjafjallajökull were swiftly fol- lowed by eruptions at neighbouring Katla (Einarsson and Hjartardóttir, 2015). However, no visible eruption JÖKULL No. 69, 2019 53
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.