Jökull


Jökull - 01.01.2019, Síða 54

Jökull - 01.01.2019, Síða 54
The 2011 unrest at Katla volcano: seismicity and geological context Giulia Sgattoni1,2,3?, Federico Lucchi1, Páll Einarsson2, Ólafur Gudmundsson3, Gianfilippo De Astis4, and Claudio Antonio Tranne1 1Department of Biological, Geological and Environmental Sciences, University of Bologna, Bologna, Italy 2Institute of Earth Sciences, Science Institute, University of Iceland, Reykjavik, Iceland 3Department of Earth Sciences, Uppsala University, Uppsala, Sweden 4National Institute of Geophysics and Volcanology (INGV), Rome, Italy ?Corresponding author: giulia.sgattoni@unibo.it https://doi.org/10.33799/jokull2019.69.053 Abstract — Katla is one of the most active volcanoes in Iceland and is characterised by persistent seismicity. It is partly covered by the Mýrdalsjökull glacier and its historic activity is dominated by phreatomagmatic eruptions within the caldera associated with catastrophic glacial floods. In July 2011 a sudden jökulhlaup was released from the glacier, associated with tremor, elevated seismicity inside the caldera and a new cluster of seismicity on the south flank. This was likely caused by a hydrothermal or magmatic event, possibly a small subglacial eruption. Similar unrests occurred in 1955 and 1999. We have identified changes of the seismicity pattern coinciding with the 2011 unrest, suggesting a modification in the volcanic system. It may be speculated that if the persistent seismicity at Katla is an indication of a pressurized magma system ready to erupt, small events like those of 1955, 1999 and 2011 may trigger larger eruptions in the future. We have also conducted a pilot study of the geology of the southern flank, where the new seismicity is recorded, and identified sources for flank eruptions in the recent eruptive history of Katla. These include rhyolitic domes and surtseyan craters. Therefore, a wide range of volcanic processes have to be taken into account as possible source for the new seismicity and volcanic hazard. Keywords: Katla volcano, volcano seismicity, long-period earthquakes, silicic domes, flank activity INTRODUCTION The study of subglacial volcanoes is crucial, as magma-ice interaction can produce highly explosive eruptions and jökulhlaups (glacial floods; Major and Newhall, 1989, Gudmundsson et al., 2008), but prob- lematic, because the ice cover prevents direct observa- tions and complicates the understanding of geophysi- cal signals. The Katla volcanic system, in south Ice- land, is a prime example. Katla hosts a large caldera covered by the Mýrdalsjökull ice cap (Figure 1) and is a peculiar volcano for its persistent seismicity also during periods of volcanic quiescence (Einarsson, 1991). It is one of the most active volcanoes in Iceland and its volcanic activity is dominated by explosive, phreatomagmatic eruptions (Óladóttir et al., 2008). The last eruption to break the ice surface occurred in 1918 and the current repose time is the longest known in history (Larsen, 2000). After the eruption of Eyjafjallajökull in 2010, sci- entists’ attention was pointed to Katla, as several pre- vious eruptions of Eyjafjallajökull were swiftly fol- lowed by eruptions at neighbouring Katla (Einarsson and Hjartardóttir, 2015). However, no visible eruption JÖKULL No. 69, 2019 53
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.