Jökull


Jökull - 01.01.2019, Blaðsíða 67

Jökull - 01.01.2019, Blaðsíða 67
Sgattoni et al. composition of the water discharged (Wynn et al., 2015). Seasonal variations in the glacial-geothermal system may be responsible for these summer peaks, as suggested by Wynn et al. (2015). However, in the 1955, 1999 and 2011 unrest episodes, the jökulhlaups have been particularly catastrophic and have been ac- companied by an increased seismicity rate and occa- sionally by tremor (in 1999 and 2011), indicating a more dramatic change in the volcanic/geothermal sys- tem than usual. The 2011 unrest was associated with increased heat released by the volcano as indicated by the wa- ter accumulation under the glacier that started a year before (Guðmundsson et al., 2014). The tremor and sudden sinking of ice cauldrons and jökulhlaup that occurred in July 2011 may have been due to a geother- mal event, a volcanic (magmatic) event such as a sub- glacial eruption or a combination of the two, such as a shallow magma intrusion leading to increased geothermal activity. It is not straightforward to draw conclusions about whether a subglacial eruption oc- curred. According to Galeczka et al. (2015), the chemical analysis of floodwater does not show evi- dence that the water came into contact with magma. The analysis of the tremor conducted by Sgattoni et al. (2017) suggests that most of the signal is associ- ated with volcano-related processes occurring at the sites of the active cauldrons and an additional small portion of the signal is associated with the flood it- self. The duration of the tremor and the inferred flood velocity are consistent with the tremor burst having been generated by boiling phenomena and/or explo- sions induced by the water release from the hydrother- mal system. This would imply that a geothermal source may have sufficed to generate the tremor and the flood, with no need for a magmatic event. How- ever, the notable increase of seismic activity inside the caldera that continued for months after the jökul- hlaup is hardly consistent with an exclusively geother- mal event and may indicate that the unrest did involve magma, although no eruptive products were identified (Sgattoni et al., 2017). Concerning this, it must be noted that, in a subglacial volcano like Katla, small eruptions may escape the geological and historical records because they are concealed by the glacier. In addition to the tremor and increased caldera seismicity, the 2011 unrest marked also the activa- tion of a new seismic source on the southern flank. Sgattoni et al. (2016b) suggested that this seismicity may be associated with a shallow hydrothermal sys- tem activated in association with the unrest episode, although no direct evidence of hydrothermal activ- ity was found. However, a possible connection to magmatic processes cannot be ruled out. The ge- ological study of the Gvendarfell area demonstrated that the southern flank of Katla acted as the locus of both tectonic activity and flank eruptions fed by ra- dial dykes outside the caldera during its pre-Holocene (to recent?) history. We have identified two areas of magma ascent, corresponding to the Gvendarfell ridge and the Gæsavatn lake, which indicates that volcanic activity has already occurred close to the area where the current south-flank seismicity is recorded. There- fore, it cannot be excluded that the Gvendarfell seis- mic cluster is related to renewed eruptive processes. The lava bodies of silicic composition exposed in the Gvendarfell area are comparable in size to the volume occupied by the hypocenter distribution that was ob- tained from relative location (Sgattoni et al., 2016a). Thus, the intrusion of a similar lava body should be taken into account as a possible source for the seismic events, but clearly the depth of intrusion will signifi- cantly influence the nature of associated geophysical signals. As demonstrated by Krafla central volcano, rhyolitic intrusion depths may vary from kilometres (e.g. the rhyolitic magma intercepted by IDDP-1 bore- hole at Krafla at a depth of 2.1 km; Elders et al., 2011) to superficial intrusions beneath ice only tens of me- tres in thickness (Tuffen and Castro, 2009). Our reconstruction has profound implications on Katlas’s hazard potential. We in fact observed that both basaltic and rhyolitic volcanic activity outside of the caldera seems controlled by radial dykes that can cause flank eruptions of different compositions. Moreover, activity in the caldera (likely controlled by magma ascent along the ring faults) can be con- nected to or trigger activity outside the caldera, as ob- served in 2011. Inside the caldera, any surface ac- tivity (geothermal or magmatic) is influenced by ice, while magma transport to the flank can lead to sub- 66 JÖKULL No. 69, 2019
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.