Jökull


Jökull - 01.01.2019, Blaðsíða 68

Jökull - 01.01.2019, Blaðsíða 68
The 2011 unrest at Katla volcano aerial activity, because the flanks are (currently) to a large degree ice-free. This deeply influences what sort of hazards can be expected at Katla in case of vol- canic reactivation. In light of this, further studies are needed to better constrain the volcanic history and en- vironment of eruptions and intrusions on the southern flank, preferably combined with radiometric dating. The potential involvement of magma during the unrest episodes is not supported by clear signs of sur- face deformation in the recent activity of Katla. This might be explained by very shallow processes respon- sible for the persistent seismicity, sometimes evolving into real seismic crises. If, for example, a shallow magma chamber exists, as postulated by Guðmunds- son et al. (1994) and supported by more recent studies (Budd et al., 2016; Jeddi et al., 2016), and the unrest episodes are related to small batches of magma reach- ing or approaching the surface, the associated defor- mation signal might be negligible and hidden beneath the glacier. In this scenario, it is important to note that the 1955, 1999 and 2011 unrest episodes occurred in different parts of the caldera, indicating that a large portion of the volcanic system has been activated re- cently. Although no evidence of large-scale inflation is currently observed at Katla, the possibility that the volcano is preparing for an eruption cannot be dis- carded. It is not unlikely that the edifice is already in an inflated state that was reached before the defor- mation measurements started. At Krafla, for exam- ple, inflation of the edifice immediately followed the 1975–1984 rifting episode, and then since 1989 the volcano has been slowly deflating, but the pressure of the magma system is currently on the same order as before the rifting episode (Buck et al., 2006). The sce- nario at Katla may be similar and rapid inflation might have occurred after the 1918 eruption. Accordingly, the persistent seismicity may reflect the processes tak- ing place in a pressurized system persistently close to failure. The 1955, 1999 and 2011 episodes might be signs of this. If this was the case, these unrest episodes would represent important warnings, because they oc- curred suddenly with no precursory activity and could have triggered a larger eruption, or could do so in the future. CONCLUSIONS The 2011 unrest episode at Katla was character- ized by a sudden jökulhlaup, tremor bursts originating at the source of the water flood (where ice cauldrons deepened), increased earthquake activity within the caldera and the appearance of a new source of persis- tent earthquakes on the southern flank. This marked a clear change of the long-term seismicity pattern, as outlined by the analysis of the 1998–2015 seismic cat- alogue, that likely highlights a modification of the vol- canic system, possibly involving magma movements. The 2011 unrest, similarly to the 1955 and 1999 episodes, was likely associated with hydrothermal processes or magma movement, possibly a small sub- glacial eruption. All unrest episodes were apparently accompanied by only small deformation fields. In the absence of evidence for recent large-scale recharging of a magma chamber beneath Katla, it may be spec- ulated whether Katla is already in an inflated state, having inflated immediately following the most recent large eruption in 1918. This may be the cause of the persistent seismicity at Katla. During a pilot study of the geology of the southern flank in the source area of the new seismicity we have found evidence that flank eruptions occurred during the pre-Holocene (to recent) history of the volcano. We have identified two sources in particular, one cor- responding to the Gvendarfell ridge, and the other one to Gæsavatn lake, documenting subglacial to surt- seyan, basaltic to rhyolitic volcanic activity. This highlights new scenarios for Katla’s eruptive history and future activity and suggests that magmatic intru- sions on its flanks should not be neglected as a poten- tial seismic source. Acknowledgements The authors would like to thank the Icelandic Meteo- rological Office for access to catalogue data from the permanent seismic network. We thank Hugh Tuffen, whose valuable suggestions helped improve the anal- ysis of the geological data. This work was funded by the University of Bologna, University of Iceland and Uppsala University, as a part of a joint PhD project. We thank the sheriff in Vík for logistic support. The Generic Mapping Tool (Wessel et al., 2013) was used to produce some of the graphics. JÖKULL No. 69, 2019 67
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.