Jökull


Jökull - 01.01.2019, Blaðsíða 36

Jökull - 01.01.2019, Blaðsíða 36
Historical accounts of pre-eruption seismicity of Katla, Hekla, Öræfajökull and other volcanoes in Iceland Páll Einarsson Institute of Earth Sciences, University of Iceland, Sturlugata 7, 101 Reykjavík; palli@hi.is https://doi.org/10.33799/jokull2019.69.035 Abstract — Detecting unusual activity leading to the outbreak of a volcanic eruption is of vital importance for the short-term warning to the local population of an impending eruption. The varied volcano types of Ice- land and range of ambient conditions at which eruptions occur offer an unusually wide spectrum of volcanic phenomena and volcanic hazards during the initial phase of eruptions. A recent study of eruptions in Iceland during the last four decades of instrumental observations has revealed that all the eruptions had a detectable precursory seismic activity, that under favourable conditions can be used to issue short-term warnings to the surrounding communities. Considerable documentary data also exist for pre-instrumental times extending sev- eral centuries back in time, that can be compared to the instrumental experience. This is true in particular for two of the most active volcanoes, Katla and Hekla, that are sufficiently close to the populated areas of the country. All seven confirmed eruptions of Katla since 1625 were preceded by felt earthquakes, beginning one to nine hours before the eruption was detected and two to over twelve hours before a jökulhlaup from this partly sub-glacial volcano reached the inhabited areas. The behaviour of Hekla is quite different. Large eruptions from the main edifice of Hekla since 1510 were generally accompanied by rather weak seismic activity. Earth- quakes are usually felt only minutes before the first explosion occurs, in the 1947 case even several minutes after the first explosion of the volcano. Eruptions of the Hekla volcanic system outside the main edifice are, on the other hand, accompanied by considerable seismic activity, and the precursor times may be more than three hours, even much longer. The two historical eruptions of Öræfajökull, in 1362 and 1727, were apparently preceded by felt seismicity, sufficient to alarm the local population. INTRODUCTION It has been common knowledge in Iceland for cen- turies that volcanic eruptions are preceded by earth- quakes. Bishop Hannes Finnsson (1739-1796) com- piled some of the historical, written documents on eruptions and other catastrophes, and concluded by suggesting that instruments such as barometers and compass needles might be useful for the monitor- ing of the activity of volcanoes. He also suggested that ". . . observing the intensity and direction of seis- mic shocks. . . " could be used to warn of impending eruptions (Finnsson, in Thorarinsson (1967)). Even though Finnsson was educated in Copenhagen where he was influenced by many prominent natural scien- tists of the Age of Enlightenment, it is remarkable that these statements were made more than a century be- fore seismographs were invented. Ever since the settlement of Iceland in the ninth century Icelanders have had to deal with the activity of their thirty, or so, active volcanoes and live with the threat of volcanic hazards such as ash fallout, lava flows, and jökulhlaups (Gudmundsson et al., 2008). The high rate of eruptions is due to a combination of two processes, i.e. a divergence of two major lithos- pheric plates taking place at a hotspot overlying an upwelling mantle plume (e.g., Bjarnason, 2008). The high magmatic activity generates a crust that is 2–4 times thicker than the normal oceanic crust produced at adjacent segments of the Mid-Atlantic Ridge, the Reykjanes and Kolbeinsey Ridges (Brandsdóttir and Menke, 2008). The thickened crust allows the plate boundary to rise above sea level, exposing the rift volcanoes that are aligned along the boundary, such as Grímsvötn, Bárðarbunga, Askja, and Krafla (Fig- ure 1). Volcanoes also exist that are not directly re- JÖKULL No. 69, 2019 35
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.