Jökull - 01.01.2020, Blaðsíða 154

Leó var afkastamikill á ritvellinum. Hann er höf-
undur og meðhöfundur meira en hundrað ritrýndra
greina og bókarkafla um rannsóknir sínar. Auk þess
liggur eftir hann fjöldi greina, bæklinga og rita um
vísindi og tækni, sem ætlaðar eru almenningi. Síðustu
ritverk hans, þykk skýrsla og bók, komu út að honum
látnum, og fjalla um silfurbergið á Íslandi og þýð-
ingu þess í framþróun vísindanna í aldanna rás. Þetta
var hugðarefni hans til margra áratuga. Allt frá upp-
hafi birti Leó niðurstöður sínar í virtum, alþjóðlegum
tímaritum. Þar skapaði hann fordæmi sem átti stóran
þátt í að gera Raunvísindastofnun að sterkri einingu
sem naut virðingar á alþjóðavettvangi. Á þessari arf-
leifð byggir Jarðvísindastofnun Háskólans í dag.
Leó var góður vinnufélagi og ekki spillti fyrir að
hann var mikill húmoristi. Hann sá ævinlega óvænta
og oft spaugilega hlið á málum. Á vinnustað safn-
aðist gjarnan að honum hópur fólks í kaffitímum og
bar þar margt á góma. Leó var vel að sér um marga
hluti og var sjaldan komið að tómum kofanum. Ef svo
ólíklega vildi til að upplýsingar vantaði um umræðu-
efnið þá kom Leó lesinn á næsta fund, hafði flett upp
í heimildum. Þess þurfti hann þó ekki ef umræðan
snerist um Menntaskólann á Akureyri eða þá sem þar
höfðu stundað nám. Hann var grunaður um að kunna
skólaskýrslur þess skóla utanbókar.
Ekki má láta hjá líða að nefna þátt Leós í út-
komu Jökuls, tímarits Jöklarannsóknafélagsins og
Jarðfræðafélags Íslands. Hann var einn þriggja rit-
stjóra Jökuls 1980–85, 1991–94 og 2010–12, og í
ritnefnd 1994–2009. Auk þess hafði Leó sérgáfu á
sviði prófarkalesturs. Enn ganga furðusögur um að í
einni sjónhendingu gæti hann fundið einu stafavilluna
á heilli blaðsíðu. Ef Leó fann ekki villu, þá var engin
villa. Að sinni einstöku greiðasemi viðbættri var Leó
því ómissandi aðstoðarmaður ritstjórans í mörg ár.
Þar er nú skarð fyrir skildi.
Páll Einarsson og Magnús Tumi Guðmundsson
Our friend and colleague, Leó Kristjánsson passed
away on Friday 13th March. He was 76 years old.
Leó had been fighting myelofibrosis (an uncommon
type of bone marrow cancer) for the past two years.
With a suppressed immune system, an infection led to
his death. Leó pioneered research on the palaeomag-
netism of the basaltic lava sequences of Iceland and
the surrounding region, with applications to stratigra-
phy and the analysis of directions and NRMs in terms
of variations in the geomagnetic field over the past
15 million years. For his contribution to this field he
was elected an AGU fellow in 2002. Leó authored or
co-authored over 90 papers in peer-reviewed journals
on geoscience in paleomagnetism, volcanic stratigra-
phy, and magnetic surveys. Leó also wrote historical
papers on research and teaching of natural sciences
in Iceland and the role played by Iceland spar crys-
tals in the development of international science dur-
ing the interval 1780–1930. His magnum opus on this
topic was completed shortly before his death. He also
authored numerous reports, popular-science articles,
bibliographies, book reviews, papers on topics in sci-
ence education and science history, etc., mostly in Ice-
landic. Being an outstanding scientist and a generous
friend, Leó will be sorely missed.
Maxwell Brown and Bryndís Brandsdóttir
JÖKULL No. 70, 2020 151