Úrval - 01.10.1945, Side 13

Er hægt a3 forðast að púður-
tunnan í austri spring'j?
Hver hefir á réttu að standa í Kína?
Grein úr „Reader’s Digest“,
eftir .lulian Gregory.
| ÖLLUM heimsálfum eru
„púðurtunnur“ og er Asía
vissulega engin undantekning að
því leyti. Um Manchúríu hefir
löngun verið deilt og mörg stríð
hafa verið háð um hana. Styrj-
öldin, sem nú geisar, hófst þar
fyrir 40 árum, og henni mun
sennilega einnig lykta þar. Man-
ehúría mun vera púðurtunna á
meðan hagsmunatogstreitan í
Asíu verður ekki til lykta leidd.
Togstreitan stendur ekki ein-
göngu milli Kína og Japan,
heldur einnig milli Rússlands,
Bandaríkjanna og Bretlands.
Hvergi rekast á hagsmunir
Bandaríkjanna og Rússlands
sem í Kína og Manchúríu, og
að þessu stríði loknu verður að
búa svo um hnútana austur þar,
að ekki sjóði upp úr að nýju.
Landfræðilega séð standa
Rússar margfalt betur að vígi.
Um aldamótin síðustu lögðu
þeir járnbrautir yfir Manchúríu
til Changchun og þaðan til
Dairen og Port Arthur. Á þeim
Grein þessi er skrifuð áður en
styrjöldinni í austri lauk. Hún varpar
samt Ijósi yfir innanlands átökin í
Kína o g afstöðu stórveldanna til
þeirra.
tíma var Port Arthur mesta
höfn þeirra við Kyrrahaf og
miðstöð verzlunar við norður
og suður Ameríku. Þar var
einnig mikilvægt herskipalægi.
Eftir boxarauppreisnina juku
Rússar mjög áhrif sín í Man-
chúríu og réðu þar um skeið
lögum og lofum. I stríðinu 1904
—1905 ráku Japanar Rússa út
úr landinu og þaðan hófu þeir
svo styrjöld gegn Kína tæpum
þrem áratugum síðar.
Rússar eiga því harma sinna
að reka á Japönum. Þeir eru
minnugir þess tjóns er þeir
biðu á mönnum og verðmætum
og þess yfirgangs, sem þeir
síðan hafa orðið að þola. Allt
um það hélst þó friður milli
þessara stórvelda.
Það gildir hið sama um Man-
2*