Læknaneminn - 01.01.1983, Blaðsíða 23

Fig. 3. The esophagus after having been dissected out. The tumour is to the right.
kennum og fyrr höföu hrjáð hann.
Var það vægt í fyrstu en jókst smám
saman. Hann viöhafði sömu ráð og
áður til að koma matnum niður.
Stundum fékk hann mæöisköst þessu
samfara, en þó aldrei líkt kasti því
sem leiddi til innlagnarinnará hjarta-
deild.
Annað í heilsufarssögu kemur
málinu lítið við. Ellisykursýki grein-
ist 1982 og var meðhöndluð með
Diabinese. Að öðru leyti hraustur.
Rannsóknir
Snúum okkur aftur að innlögn á
hjartadeild 1983. Daginn eftir var
maðurinn rannsakaður m. t. t. þessa
stóra túmors sem sást hægra megin
við hjartað og afhólíaða loftrúmsins.
Fengin var tölvusneiöing af thorax.
Hún sýndi sama loftrúmið og sést
hafði á yfirlitsmynd og kom nú
greinilega franr að það var aftan við
barkann. Neðan til gekk svo meðal-
þykkt æxli til hægri og aftur frá loft-
rúminu.
Sterkur grunur lék á að hér væri
um þanið vélinda að ræða. Pví var
tekin röntgenmynd af vélindanu með
skuggaefni (mynd 2). Sýndi hún. svo
ekki varð um villst, að maðurinn
kyngdi skuggaefninu beint niður í
„loftrúmið", þ. e. vélindað. Skugga-
efnið safnaðist svo í fyrirferðaraukn-
inguna.
Nú lá Ijóst fyrir að hér hafði verið
um þanið vélinda að ræða sem þrýsti
á barkann og olli andnauð. Eftir var
að skýra fyrirferðina í hægra thorax-
helmingi. Helst datt mönnum í hug
að það væri maginn sem hefði dregist
upp fyrir þind. Svo reyndist þó ekki
vera. Eftir 35 klukkutíma hafði
nægilegt skuggaefni „lekið niður
fyrir þind" til að sjá mátti með vissu
að maginn sat á sínum stað. Það er
margfalt lengri tími en venjulega
tekur vökva að fara úr vélinda niður í
maga.
LÆKNANEMINN - 36. árg.
Þetta hlaut því að vera æxli í vél-
inda. Af myndinni var ekki gott að
dæma hvað væri æxli og hvað groms,
vökvi og skuggaefni. Því var speglað
ofan í vélindað með sveigjanlegu
fíberskópi. Þá kom í Ijós æxli, 35 cm
frá efra tanngarði. Vélindað var afar
vítt. Tekið var sýni og sent meinfróð-
um.
Greiningin var því:
a) Achalasia oesophagi,
b) Carcinoma adenocysticunr, skv.
PAD svari.
Almennar rannsóknir voru eðli-
legar og sykursýkinni vel í horfinu
haldið.
Meðferð
Maðurinn var nú fluttur á brjósthols-
skurðdeild því að við þessu þurfti að
gera aðgerð. Sterkar líkur voru á að
hægt væri að Iækna sjúkdóminn, því
engin merki um eitlastækkanir eða
annað útsæði var að sjá. Reyndar var
ekki gerð mediastinoscopia, því að
það hefði verið óþarfa álag fyrir
sjúkling sem þurfti í brjóstholsaðgerð
hvort eð var (í öllu falli pallíatíft).
Maðurinn var búinn vel undir að-
gerðina. Hann fastaði í nokkra daga
og nærðist gegn um æð. Úr vélindanu
var skolað og sogað með sondu. sem
hann síðan hafði í 3 daga. Central-
venukaþeder var settur í hann.
I svæfingu var síðan gerð aðgerð
sem hér verður lýst í stuttu máli:
1. I gegnunt langan miðlínuskurð
ofan við nafla var maginn útbúinn
þannig, að teygja mætti hann upp í
thorax. Var það gert með því að losa
um magann á báðum hliðum, allt frá
hiatus oesophagi niður að pylorus.
Vandlega var passað upp á að
skemma ekki a. gastroepiploica dxt.,
til að maginn héldi nægri næringu.
Aðrar æðar, stórar og smáar, voru
undirbundnar og heftaðar. Miltað
var tekið til að betur mætti komast að
öðrum líffærum, en það var allstórt.
Engir stækkaðir eitlar fundust og lifr-
in var alveg eðlileg.
2. Pyloroplastic vargerð, þ. e. pyl-
orus víkkaður út, til að magainnihald
gengi örugglega niður í framtíðinni.
Einnig var losað um skeifugörnina til
að teygja mætti magann lengra upp.
Þetta er kallað Cocchers manéuvre.
3. í gegn um hægri thoracotomíu í
5. rifjabili var vélindað ásamt æxlinu
vendilega krufið frá mediastinum.
Til þess þurfti að fella hægra lunga
saman. Einnig þurfti að undirbinda
21