Bændablaðið - 07.09.2023, Blaðsíða 10

10 Bændablaðið | Fimmtudagur 7. september 2023
FRÉTTIR
9. – 23. apríl 2024
Fararstjórn: Hólmfríður Bjarnadóttir
Verð 629.700 kr. á mann í tvíbýli
Bókaðu núna á bændaferðir.is
Ævintýraleg ferð til konungsríkisins Marokkó,
sem kynnir okkur hrífandi sögu og töfrandi
menningarheim landsins. Við upplifum miklar
andstæður, fagrar strendur, pálmatré, eyðimerkur
og stórbrotin fjöll og heimsækjum heillandi þorp þar
sem stundum virðist sem daglegt líf hafi staðið í stað í
gegnum aldirnar.
Konunglega
Marokkó
Sími 570 2790
bokun@baendaferdir.is
Síðumúla 2
108 Reykjavík
Býflugur:
Hunangsuppskera mjög góð
Fjöldi félagsmanna er um 120 ræktendur sem eru
staðsettir víðs vegar um landið þótt langmestur fjöldi
sé á suðvesturhorninu.
Egill Rafn Sigurgeirsson, formaður býflugnaræktenda,
telur fjölda ræktenda hafa verið svipaðan undanfarin ár
en sjálfur byrjaði hann býflugnarækt árið 1998 á Íslandi.
„Ég kom heim frá Svíþjóð árið 1998 með býflugur
og hélt hérlendis býræktarnámskeið ári seinna. Það var
svo um 2011 að ræktun býflugna hérlendis tók verulegan
kipp og hef ég kennt um 220 manns býflugnarækt.“
Egill segir að helsta ástæða þess að býflugnarækt á
Íslandi sé ekki viðameiri sé vöntun á býflugum. Íslenskt
veðurfar spili líka stórt hlutverk þar sem mikilvægt er
fyrir býflugnabúin að þau hafi gott skjól og þurfi að
standa af sér íslenskar lægðir og umhleypinga.
„Það er vöntun á býflugum og því geta ræktendur
ekki verið með fleiri bú. Við flytjum inn býflugur frá
Álandseyjum og það hefur oftast gengið vel. Í ár urðum
við þó fyrir því óhappi að hluti þeirra drapst í flutningum,
líklega vegna ofhitnunar í búunum við flutningana eða
ónægrar loftræstingar. Hingað til lands komu þó 123
lifandi býflugnaafleggjarar og við eigum von á svipuðu
magni á næsta ári.“
Aðaluppskerutími býræktenda fer fram um
miðjan ágúst, stundum fyrr hjá stórum búum. „Nú er
aðaluppskerutíminn búinn og mér skilst að uppskera sé
mjög góð, þökk sé hlýjum júlí og ágúst.
Uppskeran er mest í lok sumars því býflugurnar eru
fjölmennastar í lok sumars – því fleiri þernur sem sækja
blómasafa því meiri verður uppskeran.
Nú ætti að vera búið að taka sem mesta hunangið úr
búunum og þeim er gefið sykurvatn í staðinn sem fóður
fyrir veturinn.“
Egill telur að uppskera hunangs úr sínum búum, sem
eru 12 talsins, sé um 50 kíló samtals. /ÞÁG
Egill Rafn Sigurgeirsson, formaður býflugnaræktenda,
segir vöntun á býflugum og því geti ræktendur ekki verið
með fleiri bú. Mynd / Aðsend
Óvissa er um framtíð einu matvöru-
verslunarinnar á Hellu.
Guðrún Elín Pálsdóttir, formaður
Verkalýðsfélags Suðurlands, mætti
á síðasta fund byggðarráðs Rangár-
þings ytra til að ræða um þróun á
matvælaverði í versluninni á Hellu,
sem er Kjörbúðin, eftir ákvörðun
Samkeppniseftirlitsins að krefja
Festi hf. um sölu á verslun sinni
á Hellu.
„Íbúar kvarta mikið undan háu
vöruverði í einu matvöruversluninni
á Hellu. Þar var áður Kjarvalsbúð en
þeim var gert að láta eftir reksturinn
á Hellu þegar Festi keypti N1 en var
þá með rekstur bæði á Krónunni og
N1 á Hvolsvelli.
Samkeppniseftirlitið setti þá
skilmála að Festi mætti ekki líka
reka matvöruverslun á Hellu heldur
þyrfti annan aðila til að tryggja
samkeppni. Nú er samkeppni engin
þar sem vöruverð er frekar hátt á
Hellu nema á grunnvörunni.
Íbúar fara því að mestu annað
til að versla, “ segir Margrét
Harpa Guðsteinsdóttir, formaður
byggðarráðs.
„Það hefur ekkert verið rætt
um lokun verslunarinnar en við
teljum þetta vera forsendubrest
og viljum því fá fund með Sam-
keppniseftirlitinu til að ræða
stöðuna,“ segir Margrét Harpa þegar
hún er spurð um mögulega lokun.
/MHH
Verður versluninni
á Hellu lokað?
Kjörbúðin á Hellu. Mynd / MHH
Matarbúr Krónunnar
opnað í tíunda sinn
– Samstarfsverkefni með smáframleiðendum
Matarbúr Krónunnar var opnað
í síðustu viku og stendur fram til
18. september.
Um ræðir samstarfsverkefni
með Samtökum smáframleiðenda
matvæla (SSFM) þar sem íslensk
framleiðsla er í hávegum höfð.
Matarbúrið verður opið í
sex Krónuverslunum; Lindum,
Skeifu, Flatahrauni, Mosfellsbæ,
Selfossi og Akureyri. Á fjórða tug
félagsmanna SSFM verða með á
annað hundrað vörur á boðstólum
í Matarbúrinu.
Bændamarkaður með útiræktuðu
grænmeti er haldinn samhliða
Matarbúrinu þær helgar þegar ný
uppskera er í boði. /smh
Fé kemur vænt af fjalli
Trausti Hjálmarsson, formaður
deildar sauðfjárbænda hjá Bænda-
samtökum Íslands, segir að fé sitt
komi vænt af fjalli.
Bændablaðið náði tali af
honum í smalamennsku, en hann
er sauðfjárbóndi í Austurhlíð í
Skeiða- og Gnúpverjahreppi og
réttar í Biskupstungnaréttum.
„Mér sýnist fé hér almennt
koma vænt af fjalli, það lítur út
fyrir að vera í góðu meðallagi,“
segir Trausti. Hann hafði ekki haft
fregnir af fé í öðrum landshlutum
en vonaði að sumarið hefði farið vel
með fé og það kæmi vel út í öllum
landshlutum.
Aðspurður hvernig gengi að
manna göngurnar sagði hann að
það gengi vel. „Það er alltaf ásókn
í þetta af fólki sem hefur gaman
af að koma og taka þátt í þeirri
upplifun sem göngurnar eru, að
vera úti í náttúrunni og smala fé
heim af fjalli.“
Að sama skapi segir Trausti
það alltaf vera jafn vinsælt meðal
almennings að mæta í réttir. „Í
fyrra var fyrsta árið eftir að Covid-
hömlum var aflétt og mæting í réttir
meðal almennings var góð. Ég held
að það verði lítið gefið eftir í ár. Við
vonumst allavega til þess að sem
flestir mæti og gleðjist með okkur.
Ég óska sauðfjárbændum öllum
alls hins besta og vona að sumarið
hafi farið vel með féð.“
/ÞAGTrausti Hjálmarsson.
Veiðar:
Opið fyrir umsóknir um selveiði
Opnað hefur verið fyrir umsóknir
um leyfi til selveiða til eigin nytja
árið 2024.
Sótt er um til Fiskistofu og er
umsóknarfrestur til 1. október nk.
Reglugerð um bann við selveiðum
kveður á um að þær eru óheimilar á
íslensku forráðasvæði (í sjó, ám og
vötnum) nema að fengnu sérstöku
leyfi frá Fiskistofu og á það við um
veiði á öllum tegundum sela.
Hún getur hins vegar veitt leyfi
til takmarkaðra veiða á sel til eigin
nytja innan netlaga þar sem veiðar
hafa verið eða verða stundaðar sem
búsílag, þ.e.a.s. búbót.
„Fyrir þetta ár var sótt um leyfi
til veiða á 41 landsel og 13 útselum
og sá fjöldi samþykktur,“ segir
Daði Tryggvason hjá Fiskistofu.
„Veiðitölur eru ekki komnar inn
en þær koma með umsóknum fyrir
næsta ár.
Síðustu ár hafa verið veiddir
töluvert færri selir en sótt er um
leyfi fyrir.“ Í umsókn um veiðileyfi
þarf að taka fram staðsetningu fyrir-
hugaðrar veiði og hvaða aðferð á að
nota við veiðina.
Öll sala bönnuð
Einnig fjölda landsela og/eða útsela
sem viðkomandi hyggst veiða.
Þá er óskað eftir upplýsingum um
selveiðar umsækjanda sl. fimm ár
og staðfestingu á eignarheimild eða
samningi við eiganda viðkomandi
lands. Öll sala og markaðsfærsla
á íslenskum sel og selaafurðum er
bönnuð. Fiskistofa hefur eftirlit
með að veiðar séu í samræmi við
lög og reglur og getur gripið til
aðgerða ef hún telur ástæðu til.
Á válista spendýra
Landselur (Phoca vitulina) og
útselur (Halichoerus grypus) eru
einu tegundir sela sem kæpa á
Íslandi og halda til við landið allt
árið. Fjórar tegundir koma þó sem
flækingar til Íslands endrum og
sinnum og eru það vöðuselur, kamp-
selur, blöðruselur og hringanóri.
Fylgst hefur verið með stofn-
stærð sels við landið: landsels frá 1980
og útsels síðan 1982.
Árið 2020 var íslenski landsels-
stofninn metinn um 10.300 dýr en
um 33.000 í upphafi talninga.
Nýjasta mat á íslenska útsels-
stofninum mun vera frá 2017 og
gerði ráð fyrir 6.200 dýrum en var
metinn 9.200 dýr 1982 og hefur
sveiflast nokkuð innan tímabilsins.
Selir eru metnir á válista
spendýra, landselur sem tegund
í hættu og útselur í nokkurri
hættu. Hvorug tegundin er þó á
Evrópuválista eða heimsválista, skv.
upplýsingum af vef Náttúrufræði
stofnunar Íslands. /sá
Fiskistofa getur veitt leyfi til takmarkaðra veiða á sel til eigin nytja innan
netlaga þar sem veiðar hafa verið eða verða stundaðar sem búsílag. Árleg
veiði nemur nokkrum tugum dýra. Mynd / Bbl