Úrval - 01.12.1966, Síða 45
SÍÐUSTU MAORIARNIR
43
risastórum leirhverum, sem gusað-
ist upp úr öðru hverju með sogandi
smellum. Við fórum inn í byggða-
safn, sem þarna hefur verið reist
í líkingu við hin fornu víggirtu
þorp eyjarskeggja, en þau nefndust
„pa“. Þorpin voru umkringd víg-
girðingum, og utan þeirra tóku svo
við síki. í þorpum þessum vörðust
Maoriarnir innrásarmönnunum og
héldu svo upp á sigur sinn með því
að éta óvini sína af hinni beztu
lyst.
Gamall maður með sítt, hvítt
hár var að skoða hinn skrautlega
útskurð Maorianna mjög vandlega.
„Hann er tohunga“, sagði Rangi.
„Þessir vitringar Maorianna njóta
að vísu ekki alveg eins mikillar
virðingar og fyrrum, en þeir eru
samt valdamiklir ennþá.“
Það brá fyrir kímnisglampa í
dökkum augum Rangi, þegar hann
sagði okkur frá unga Maorimann-
inum, sem hafði dottið niður í
brennandi hver og skaðbrennt báða
fætur. Hvíti herlæknirinn lýsti því
yfir, að honum bæri að sinna hin-
um slasaða manni, þar sem hann
væri hermaður. En tohunga hélt
því fram, að’ hann sjálfur bæri á-
byrgðina á lækningu og ummönnun
mannsins, þar eð maðurinn væri
Maori. Því annaðist tohunga annan
fót mannsins, en herlæknirinn hinn.
Fóturinn, sem tohunga annaðist,
greri fyrst. Síðar varð hermaðurinn
frægur knattspyrnumaður. Og
hvenær sem hann bjó sig til að
sparka á markið, hrópuðu Maori-
arnir meðal áhorfenda „Maori-
löppin missir aldrei marks!“
Hinir sjö eintrjáningar
sögusagnarinnar.
Ég hafði heyrt um hina miklu
eintrjáninga, sem Maoriarnir áttu
samkvæmt sögusögninni að hafa
komið í til Nýja-Sjálands endur
fyrir löngu, en land það kölluðu
þeir „Land Langa Hvíta Skýsins."
Það var um alls sjö eintrjáninga
að ræða, en áhafnir þeirra urðu svo
upphafsmenn sjö helztu ættflokka
eyjarinnar. Maorarnir rekja ætt
sína allt aftur til skipverja þessara
eintrjáninga sögusagnarinnar. Þegar
fullvaxnir Maorimenn hittast, er
það eitt hið fyrsta sem þeir gera,
að þeir taka til að rekja ætt sína
allt aftur til skipverja þessara ein-
trjáninga. Þeir verða að kunna ut-
anbókar hvert einasta nafn for-
feðra sinna allar kynslóðirnar allt
fram til nútímans. Neyðist einhver
Maori til þess að skrifa nöfnin nið-
ur, svo að hann geti örugglega
munað þau, hefur hann um leið
orðið sér til ævarandi skammar.
Við ókum til Makotu við Alls-
nægtaflóa, þar sem einn af ein-
trjáningum þessum á að hafa lent
forðum daga. Það er ein af ráðgát-
um Suður-Kyrrahafsins, hvaðan
eintrjáningar þessir komu. Sam-
kvæmt sögnum Maorianna komu
þeir frá hinu fjarlæga Hawaiki-
landi og þar á undan frá Indlandi.
Fræðimenn halda því fram, að
Hawaiki kunni að vera eyjan Tahiti
eða einhver önnur eyja í Society-
eða Cookeyjaklassanum. Thor Hey-
erdal, skipstjóri flekans Kon-
Tiki“, heldur því fram, að Maori-
arnir hafi komið frá Suður-Ame-
ríku líkt og aðrir Polynesar,