Póllinn - apr. 2024, Side 47

46
Staða hins tilnefnda er algjört neyðarúrræði og sem betur fer hefur aldrei reynt á það. Það er lítið
talað um þetta hlutverk en ef hins vegar það reynir á þetta fyrir alvöru þá mun þetta hugtak verða
mest umtalað í heimi og sá einstaklingur sem yrði nýr forseti Bandaríkjanna yrði mest umtalaði
einstaklingur í heimi á einni svipstundu. Ekki er hægt að ímynda sér hvað myndi gerast ef þessi
staða kæmi upp en ljóst er að það myndi hafa gríðarleg áhrif á bandarískt stjórnkerfi til langs tíma.
Það geta komið upp alls konar fleiri vandamál í svona stöðu, sá sem endar óvænt uppi sem forseti
Bandaríkjanna er ekki með neitt umboð nema frá hinum látna forseta og hinum látna meirihluta
Öldungadeildarinnar sem höfðu vissulega umboð frá þjóðinni, það er því ljóst að fólk mun deila um
það hvort umræddur einstaklingur hafi raunverulegt umboð til að gegna embætti forseta.
Nýr forseti mun þurfa að setjast niður með þeim þingmönnum sem voru hinir tilnefndu
eftirlifendur þingsins auk annarra embættismanna sem ekki voru viðstaddir árásirnar til að taka
ákvarðanir um næstu skref í að tryggja áframhaldandi virkni ríkisvaldsins. Fyrst af öllu þarf að
tryggja öryggi borgaranna og koma í veg fyrir að það verði gerðar fleiri árásir. Síðan þarf að
endurreisa ríkisvaldið, ríkisstjórar allra 50 ríkja Bandaríkjanna munu skipa öldungadeilda-þingmenn
til bráðabirgða og boða til skyndikosninga um öll laus sæti í fulltrúadeildinni, að því loknu þarf að
Fulltrúadeildin að kjósa nýjan forseta Fulltrúadeildar, nýr forseti að skipa nýjan varaforseta með
samþykki beggja þingdeilda og í kjölfarið á því mun Öldungadeildin staðfesta skipun nýrra ráðherra
og hæstaréttardómara. Næstu kosningar á eftir þessu eru annaðhvort forsetakosningar eða
miðkjörtímabilskosningar þar sem kosið er um öll fulltrúadeildarþingsæti og þriðjung öldunga-
deildarþingsæta auk einhverra ríkisstjórastóla.
Þingmenn og ríkisstjórar hafa umboð til þess að gagnrýna forsetann og til þess að vera ósáttir með
ákvarðanir forsetans í tilteknum málum en verða engu að síður að lúta því valdi sem forsetinn
hefur. Þingmenn geta hins vegar staðið í vegi fyrir forsetanum í ýmsum málum. Ef flokkur forsetans
er ekki með meirihluta á þinginu getur meirihluti í Fulltrúadeild og/eða Öldunga-deild staðið í vegi
fyrir nánast hverju sem er, t.d. með því að styðja ekki lagafrumvörp forseta.
Hinn tilnefndi þarf einnig að ávinna sér traust og virðingu flokks síns og það mun taka lengri tíma
heldur en í tilviki kjörins forseta .
Forseti skipar opinbera embættismenn og þarf samþykki Öldungadeildarinnar til að útnefningin
fari í gegn, ef flokkurinn sem er ekki með Hvíta Húsið getur sá hinn sami neitað að staðfesta skipanir
embættismanna.
Ef skipa á nýjan varaforseta á miðju kjörtímabili þurfa báðar þingdeildir að samþykkja tillögu
forsetans og ef sá flokkur sem ekki er með Hvíta húsið er með meirihluta í annarri hvorri þing-
deildinni getur sá flokkur neitað að staðfesta tillögu forsetans.
Ef flokkur forsetans er með meirihluta í Öldungadeild þá getur hinn flokkurinn beitt málþófi og ef
lögð er fram tillaga um að stöðva málþóf þurfa 60 þingmenn að greiða atkvæði með tillögunni. Það
gæti því orðið erfitt fyrir nýjan forseta að ná mikilvægum málum í gegnum Öldungadeildina.
Viðkomandi þarf að ná stuðningi beggja þingdeilda til að ná fram stefnumálum sínum sem gæti
reynst erfitt þar sem viðkomandi hefur ekki það umboð frá þjóðinni sem forsetinn á undan hafði.
Það er ljóst að sá sem verður forseti Bandaríkjanna á þennan hátt mun þurfa að yfirstíga margar
stórar hindranir.