Úrval - 01.04.1976, Page 62

60
ÚRVAL
Klukkan 8.15 um kvöldið jafnar
öflugasti eftirkippurinn — en það
hefur fundist til hræringa næstum
allan síðari hluta dagsins — margar
þær byggingar við jörðu, sem stóðu
af sér aðalkippinn. Þessir eftirkippir
munu fínnast í tvo daga samfleytt.
Brottflutningurinn gengur hægt fyrir
sig, enda er við mikla erfiðleika að
etja. Fyrst um sinn eru ekki gerðar
II. Jarðskjálftaspánni fer fram.
Það virðist leika lítill vafi á því, að
San Francisco bíði mikill jarðskjálfti
í framtíðinni. Er nokkuð hœgt að
gera til þess að hjálpa borginni til
að búa sig undir slíkan harmleik?
Mestu vonirnar virðast bundnar við
skynsamlega hagnýtingu þeirrar
þekkingar, sem menn búa þegar yfir
á sviði jarðskjálftafrœðinnar, svo sem
hvað snertir byggingarsamþykktir,
stjórnun og áætlanir á sviði land-
nota og jarðhræringaeftirlit, einnig
við vísindamenn og aukna þekkingu
þeirra á þessu sviði, en þeim er nú
að lærast að spá frir um verstu
jarðhrœringarnar. Efcirfarandi grein
fjallar um framfarir á þessu sviði.
Þeir 100 jarðfræðingar og jarð-
skjálftafræðingar, sem sóttu óform-
legan fund ,,Haka- og hamars-
klúbbs” Kaliforníu, sem haldinn er
mánaðarlega, lifðu þar þýðingar-
mikla stund í sögu vísindanna.
Malcolm Johnston jarðskjálftafræð-
ingur hafði á fundi þessum skil-
greint og útskýrt upplýsingar frá sjö
eftirlitsstöðvum, sem komið hafði
verið fyrir meðfram San Andreas
misgengissprungunni um 130—200
neinar tilraunir til þess að grafa í
rústunum 1 leit að þeim, sem þar
kunna að vera á lífi. Það er hvorki
tími né mannafli til slíks.
San Franciscojarðskjálftinn mikli
skdur eftir í kjölfari sínu 25 billjón
dollara efnahagslegt tjón, að því er
álitið er, 500.000 slasaða og særða og
tugi þúsunda látinna.
km suðaustur af San Francisco. John-
ston skýrði starfsfélögum slnum frá
því, að tölurnar sýndu, að styrkleiki
jarðsegulsvæðisins milli tveggja
stöðva á Hollistersvæðinu, þar sem
oft verða jarðhræringar, hefði skyndi-
lega aukist, en síðan hefði dregið úr
honum smám saman á um einni
viku. Hann sagði, að á þessu svæði
hefði jörðin orðið fyrir minni háttar
breytingum, hvað snerti halla. Hann
sagði enn fremur, að þær breytingar
væru einmitt „afþví tagi, sem maður
mundi búast við sem undanfara
jarðskjálfta.”
John Healy, starfsbróðir hans við
Jarðskjálftarannsóknastöð banda-
rísku jarðfræðirannsóknastofnunar-
innar, var enn ómyrkari í máli.
Hann sagði, að upplýsingar John-
stons eyddu mestöllum vafa um þá
skoðun, að búast mætti við meðal-
sterkum jarðskjálfta á Hollistersvæð-
inu. Hvenær? „Kannski þegar á
morgun,” svaraði Healy.
Klukkan 4 síðdegis næsta dag, þ.
28. nóvember árið 1974 á Þakkar-
gjörðardaginn byrjaði jörðin að titra
og skjálfa, og það heyrðist mikill
skruðningur. Þessi jarðskjálfti stóð
aðeins í 1—2 sekúndur og olli litlu
tjóni, en áhrifa hans gætir enn á