Goðasteinn - 01.03.1972, Page 60

Sigurður Björnsson á Kvískerjum:
Púsunddyggðajurt
Ekki fer milli mála, að Flóra íslands eftir Stefán Stefánsson,
olli straumhvörfum um þekkingu manna á jurtum hér á landi,
enda má samning hennar og útgáfa teljast eitthvert mesta afrek,
sem unnið hefur verið á sínu sviði hér á landi.
Stefán getur þess í formála, að hann hafi ekki getað athugað
landið eins vel og þurft hefði, og er það sízt að furða, er raunar
ótrúlegt hvað hann vissi um íslenzkar plöntur.
Þá segir hann einnig að mjög erfitt hafi verið að vita, hvaða
alþýðunöfn áttu við hverja plöntu, því oft sé sama nafnið notað
yfir margar plöntur, jafnvel óskyldar, og sitt nafnið notað á sömu
plöntu á ýmsum stöðum.
Margt af sínum fróðleik um nöfn á plöntum hefur hann haft
eftir piltum, sem komu í skólann til hans, og er hætt við, að sumt
af því hafi verið heldur ónákvæmt.
Oft er það svo, að þegar eitthvað vinnst, tapast annað; Flóra
íslands veldur því, að nú er lítið um það að hafa, hvernig nöfn
hver planta bar áður fyrr fram yfir það, sem Stefán getur um.
Eitt nafn hefur mér þótt tortryggilegt, en það er nafnið þúsund-
dyggðajurt, sem Stefán segir vera skaftfellska nafnið á klettafrú.
Engar sagnir hcf ég heyrt um, að klettafrú hefði verið talin hafa
lækningamátt, eða verið notuð til manneldis, eins og ætla mætti
að nafnið þúsunddyggðajurt gæfi til kvnna.
Móðir mín, Þrúður Aradóttir (f. 1883), sem uppalin var á Fag-
urhólsmýri, sagði mér, að í sínu ungdæmi hefði önnur planta verið
58
Godasteinn