Goðasteinn - 01.06.1974, Page 90

lönd, sem hann áður hafði ríkt yfir, en það er allt önnur saga.
Sem dæmi um samband Margrétar drottningar og Eiríks konungs
og stöðu hans gagnvart þessari ráðsnjöllu og bráðduglegu konu
skulu hér tilfærðar setningar úr skriflegum leiðbeiningum, sem
hún lét hann hafa, er hann var 23 ára fór í embættiserindum
til Noregs. Þar segir, að hann skuli gæta þess vel að vera þolin-
móður og umburðarlyndur gagnvart öðrum. Verði honum boðið
til veizlu, skuli hann þekkjast það. Verði honum gefnar gjafir,
skuli hann þiggja þær með þakklæti. Hann skuli kynna sér öll
málefni ríkisins gaumgæfilega, en sneiða vendilega hjá þvi að
taka ákvarðanir. Sérstaklega skuli hann forðast að skrifa bréf, en
verði það óhjákvæmilegt, skuli hann láta rita þau á pappír, en
ekki hið lögmæta pergament. Hann skyldi ætíð, að svo miklu leyti
sem kostur væri, skjóta því á frest að ákveða nokkuð endanlega
og segja þá, að hann biði eftir áliti drottningarinnar, móður sinn-
ar, á málinu, því að vér, segir í niðurlagi bréfsins, þekkjum betur
til málanna en hann.
Á síðustu æviárum sínum lenti Margrét í styrjöld við greifana
í Holtsetalandi um yfirráðin í Slésvík. Með alkunnri lipurð sinni
tókst henni að ná það hagstæðum samningum að hún fékk yfir-
ráð yfir öllu landi suður til Flensborgar. Að loknum sigri og hyll-
ingarhátíð í Flensborg dvaldist drottning á skipi sínu úti á firð-
inum. Þar veiktist hún og andaðist 24. októbcr 1412, tæplega
scxtug að aldri. Hún var lögð til hinztu hvíldar í Sorö samkvæmt
eigin ósk, en síðar voru jarðneskar leifar hennar fluttar til Hróars-
keldu, þar sem mynd hennar, höggvin í gráan marmara, hvílir
ofan á svartri kistunni á sérstökum heiðursstað í þessari forn-
frægu og virðulegu dómkirkju. Or köldum marmaranum lýsir
svipmót hennar enn þann dag í dag af festu og myndugleik en
jafnframt kvenlegri hlýju og mildi, sem var svo mjög einkennandi
fyrir líf hennar, störf og stjórn í hinu víðlenda, norræna ríki
hennar.
88
Goðasteinn