Úrval - 01.03.1981, Blaðsíða 76

74
ÚRVAL
menn hafa nú komið á frábæru kerfi
sem stuðlar að þátttöku almennings í
uppbyggingunni fyrir stjórnkerfíð.
Um það bil þrjár milljónir gesta koma
ár hvert til þess að sjá hvað hefur verið
endurbyggt. Miðpunkturinn í þessari
endurbyggingu er Pergamon sem
stendur á Safneyju. Þar rís forkunnar-
fögur endurbygging gríska altarisins,
enda dregur það nafn sitt
„Pergamon” afþví.
Leikhús- og óperulíf er einnig með
miklum blóma. Berliner Ensemble,
sem stjórnað var af Bertolt Brecht þar
til hann lést 1956, heldur áfram að
setja upp verk meistara Brecht en
sum hver þeirra verka yrðu aldrei
þoluð í Moskvu. En fagurfræðilegt
stolt menningarhliðar Austur-
Berlínar er endurbyggða Ríkisóperu-
húsið þar sem öruggt má teljast að
hvert kvöld sjáist einhver leiðtogi
kommúnistalandanna.
Daglegt líf í Austur-Berlín sýnir
allt aðra hlið mannlífsins: hlið sem á
lítið sem ekkert skylt við allan þennan
glæsibrag. Dauflegt þramm og
drungi virðast fremur einkenna
borgarlífíð, svo og stöðug leit eftir
samþykki ríkisins. Þar sem enn er
húsnæðisskortur er ekki líklegt að
einhleypt ungmenni sem gjarnan vill
yfírgefa föðurhúsin fái samþykki
ríkisstjórnarinnar til þess að leigja sér
eigin íbúð, jafnvel þó að hún sé fyrir
hendi. Fulltrúi „Flokksins” hins veg-
ar hefur allar líkur til þess að fá úthlutað
íbúð við hina nýtískulegu Karl-Marx-
Allee, og eftir því sem hann hefur
virðulegri titil fær hann stærri íbúð.
í borgarþjóðfélagi sem hefur
undanfarna þrjá áratugi heyrt hamrað
á kostum stéttlauss þjóðfélags er þessi
hygling til þeirra sem eru í náðinni
hjá ríkisstjórninni stöðugt reiðiefni. Með
stefnu sem lýsir yfir andúð sinni á
borgaralegu verðmætamati en er í
stöðugri þörf fyrir erlendan gjaldeyri
til þess að greiða fyrir innflutning
sinn hafa stjórnvöld í Austur-Þýska-
landi sett á stofn keðju svokallaðra
„Intershops” (verslana fyrir þá út-
völdu.) Þær selja innflutt kaffí,
snyrtivörur, gallabuxur og jafnvel
bifreiðar til þeirra sem geta greitt fyrir
vörurnar með vestrænum gjaldmiðli.
Þetta hefur leitt til jafnvel dýpri
stéttaskiptingar á milli þeirra sem
hafa aðgang að vestrænum gjaldmiðli
— en það eru mestmegnis Austur-
Berlínarbúar sem hafa samband við
ferðamenn vestan frá eða ættingja
hinum megin við vegginn — og
þeirra sem enga von hafa til þess að
komast yfir vestrænan gjaldmiðil.
Þessi sundurgreining er svo áberandi
að verkamenn í raftækjaverksmiðju
kröfðust þess nýlega, árangurslaust að
vísu, að þeir fengju greidd 20%
launa sinna I vestur-þýskum
mörkum. Þó að ríkisstjórnin haldi því
ranglega fram að þýsku gjald-
miðlarnir tveir séu jafnverðmiklir er
það svo í raun að fjögur austur-þýsk
mörk jafngilda einu vestur-þýsku.
Austur-Þjóðverjar geta fylgst með
vestur-þýska sjónvarpinu, og svo til