Úrval - 01.03.1981, Blaðsíða 108
106
ÚRVAL
lokið við fyrsta þátt Þriðja kvartetts-
ins í b-dúr ritaði hann athugasemd:
, ,Lokið á fjórum og hálfum tíma. ’ ’
Hann sótti enn tíma hjá kennara
sínum sem hafði leiðbeint honum í
skóla. Kennarinn var tónskáldið
Antonio Salieri. En hugarfar
Schuberts til námsins var ekki það
sama og áður. Þegar Salieri reyndi að
fá hann ofan af því að semja tónlist
við þýsk ljóð og hvatti hann til að
stæla hinn blómlega ítalska söngstíl
sem þá tíðkaðist, neitaði Schubert
ákveðið að fara að tilmælum hans.
Þó að Schubert væri eftir sem áður
hógvær í einkamálum sínum varð
hann frá þessum tíma ósveigjanlegur
með það hvað hann vildi í tónlistinni.
Eitt sinn fékk hið fræga Kártnertor
leikhús hann til að skrifa nokkur
sönglög fyrir óperusöngstjörnu. Þegar
hún bað um að nokkrum erfiðum
köflum yrði breytt, hrópaði Schubert:
,,Ég breyti engu!” og þaut út úr
leikhúsinu. Þetta kostaði hann hina
eftirsóknarverðu stöðu aðstoðar-
hljómsveitarstjórnanda, sem hann
hafði sótt um.
Snemma voru hinar undursamlegu
sköpunargáfur Schuberts viður-
kenndar af hópi vina, sem útnefndu
sig aðalgæslumenn hans. Sumir voru
fyrrverandi skólafélagar, aðrir voru
ljóðskáld eða listmálarar, enn aðrir
voru lögfræðingar eða hermenn. Þeir
hugsuðu um hann, sagði málarinn
Moritz von Schwind, sem ,,okkar
björtustu og fegurstu eign”.
Tveir þessara vina Schuberts komu
til hans dag einn, þar sem hann sat í
kennslustofunni og reyndi að fá frið
til þess að leiðrétta æfingar barnanna
á meðan þau skvöldruðu hástöfum.
Vinirnir fengu hann til þess að
samþykkja að hætta kennslunni og
reyna að lifa af tekjum sínum sem
tónskáld. Það sem Schubert átti
ólifað bjó hann við svo knöpp kjör að
hann gat aðeins þrisvar sinnum, og
aðeins örstuttan tíma í senn, leyft sér
að leigja sér eigið herbergi. Þrátt fyrir
það voru árin milli tvítugs og þrítugs
hamingjuár hans.
Gleðistundir
Schubert fór yfírleitt á fætur kl. 6 á
morgnana og eyddi síðan morgnun-
um við tónsmíðar. Eftir hádegisverð
var hann vanur að hitta vini sína.
Eftirmiðdögunum eyddu þeir gjarna
til gönguferða um skóga Vínarborgar,
og hvíldust svo oft um kvöld-
verðarleytið í einhverjum bjórgarð-
inum. Eftir kvöldverð söfnuðust þeir
síðan gjarna saman á heimili for-
eldra einhvers þeirra. Þá var Schubert
vanur að leika af fingrum fram
tónsmíðar sínar við píanóið;
ljóðskáldið Johann Mayrhofer, las
upp Ijóð sín, og Moritz von Schwind
sýndi nýjustu teikningar sínar.
Schubert leit á þessa kvöldfundi
með vinum slnum sem hamingju-
sömustu stundir sfns stutta Iffs.
„Manstu þessa yndislegu daga”,
skrifaði hann seinna vini sínum,
„þegar hver okkar sýndi hinum