Úrval - 01.05.1981, Blaðsíða 124
122 ÚRVAL
ífebrúar, þegar farið er að draga úr frosti og heimskauta-
nóttin er tekin að þoka fyrir deginum, berst hnnging
hreindýrabjalla út yfir freðmýrina: Hreinahirðarnir á
Kólaskaga streyma frá fjarlægum aðsetursstöðum til
bæjanna til þátttöku í gamalgróinni hátíð þjóða norður-
slóða.
HREINDÝRA-
HREIND ÝRAKAPPAKSTURINN
123
***** NDALAUSAR Kólafreð-
*[-----1* mýrarnar spanna yfir
P hundruð lcílómetra;
víðáttuna milli Barents-
*
***** hafs og Hvítahafs. Það er
margra daga ferð yfir hvíta, kalda
flatneskjuna að næstu mannabyggð.
Af þessum sökum leggja hreinahirð-
arnir tímanlega upp í ferðalagið. Þeir
sem koma seint til hátíðarinnar finna
til sárrar niðurlægingar frammi fyrir
löndum sínum. Og allt getur gerst á
leiðinni: Stórhríð getur brostið á og
öll kennileiti horfið undir snjð.
I febrúar hafa hjarðirnar verið
reknar saman, nægu fóðri hefur verið
safnað og enn er góður tími fram að
burði sem er mesti annatíminn.
Hvers vegna ekki að taka sér frí frá
vinnunni um tíma og hitta fjölskyldu
og vini? Og þegar allt kemur til alls er
hátíðin sjálf ekki tilgangslaus
skemmtun. Aðalviðburður hennar,
hreindýrakappaksturinn, dregur að
sér þúsundir áhorfenda. Hvaða
hreinahirði dreymir ekki um að eign-
ast skarlatsborðann, æðstu viður-
kenningu fyrir hugrekki og frækn-
leik?
Sagt er að í gamla daga hafi sigur-
vegara hreindýrakappakstursins verið
heilsað með djúpri hneigingu af
öllum sem hann mætti allan ársins
hring, að hann hafi átt úrslitaorðið
um val á leiðum fyrir hjörðina og
honum hafi verið boðinn besti
maturinn og besta sætið við eldinn.
Þannig hafa lappar heiðrað vöskustu
og hæfustu menn sína allt frá því í
gamla daga.
Á okkar tímum hefur þessi hefð-
bundna hreinaeykja-keppni þróast
yfir í litríka hátíð hreinahirða, fiski-
manna og veiðimanna. Hún hefst í
Lovozero sem er héraðsmiðstöð á
Kólaskaga. Hver sem kemur þangað í
fyrsta sinn furðar sig á fegurð þessa
gamla lappaþorps sem virðist reist á
heimsenda. Tekjurnar af stærsta
hreindýrabúi héraðsins, að viðbættu
verulegu framlagi frá ríkinu, hafa
gert það kleift að reisa þar margra
hæða íbúðablokkir, sem jafnast á við
það sem best gerist í héruðum
miðsvæðis í Sovétríkjunum. I
þorpinu eru verslanir, skólar, barna-
heimili, hvíldarheimili, kvikmynda-
hús, matstofur og þvottahús. Á
götunum má sjá ýmis farartæki:
Sérstaka þungaflutningabíla fyrir
norðurhéruðin, víðavangsfarartæki og