Mímir - 01.06.2023, Blaðsíða 24
22
grundvelli og fjalla almennt um mál og mannréttindi og valdið
yfir tungumálinu, ekki síst um málnotkun sem tengist ýmsum
minni hluta hópum og fólki í viðkvæmri stöðu svo sem trans
fólki, fötluðu fólki o.fl. Þessir hópar hafa að undan förnu gert
ýmsar tilraunir til að breyta orðfæri og orðræðu um sig en
þær tilraunir hafa stundum mætt mikilli andstöðu og jafnvel
verið hafðar að háði og spotti. Í stefnunni er vissulega talað
um mikilvægi þess að „bera virðingu fyrir málnotkun allra sem
tala íslensku og gæta þess að málnotkun sé ekki útilokandi“ og
að „nota orð og orðfæri um mismunandi þjóðfélagshópa sem
fólk í þeim hópum kýs sjálft“ en æskilegt hefði verið að helga
þessu efni heilan kafla.
Notum tækifæri til breytinga!
Þótt stjórn Íslenskrar málnefndar hafi samþykkt
hina endurskoðuðu málstefnu fyrir hálfu öðru ári, og
hún gildi frá 2021, hefur lítið farið fyrir kynningu á
henni. Skýringin mun vera sú að ætlunin er að leggja
málstefnuna fram sem þingsályktun á næstunni,
eins og gert var við fyrri málstefnu á sínum tíma.
Þar sem stefnan á að gilda allan áratuginn, allt til
2030, er mikilvægt að í henni sé tekið á málum sem
fyrirsjáanlega verða afdrifarík fyrir íslenskuna og
fyrirferðar mikil í samfé lags umræðunni á næstu árum,
eins og þau sem nefnd voru hér að framan. Það er enn
hægt að bæta við efnisþáttum sem á vantar fyrir þing lega
meðferð málsins og ég vonast til að í þeirri stefnu sem Alþingi
samþykkir verði tekið á þeim málum sem nefnd eru hér að
framan.