Vinnan og verkalýðurinn - 01.05.1955, Qupperneq 17
innar — og nú fáum við þetta framan
í okkur —
Hann hrærðist af sinni eigin mælsku
og þagnaði.
„Segið mér eins og er, Jón Smið-
ur“, sagði stjórnarformaðurinn. Hafið
þér nokkur ráð með að endurgreiða
okkur þetta?“
„Nei“, sagði Jón Smiður.
„Hvað ætlið þér þá að gera?“
„Fara til lögreglunnar og gefa mig
þar fram“.
Það varð andartaks þögn.
„Er það nokkuð annað, sem þér
Vilduð segja okkur?“
Jón Smiður rétti úr sér og virti
þá alla fyrir sér.
„Já“, sagði hann. „Mig langar til
að segja ykkur hversvegna ég byrjaði
á að draga mér fé. Eg vildi að þér
skylduð mig — og sérstaklega það,
að það er aldrei án orsaka, að maður
eins og ég í fastri og öruggri atvinnu,
vík af vegi borgaralegra dyggða og
gerist lögbrjótur. Það er aldrei að
ástæðulausu að maður bregst sínum
eigin heiðarleik og sekkur niður í
fjárdrátt og óþokkaskap. Oft og einatt
lætur maður glepjast af öðrum, mað-
ur tekur að apa eftir illum fordæm-
um og glatar skynsamlegu mati á
hlutunum."
„En þér, sem lifið kyrrlátu og heið-
virðu lífi, að því er virðist, umgang-
ist þó vonandi ekki þau úrþvætti,
sem hafa afvegaleitt yður?“
„Nei, ekki er því til að dreyfa og
það er ef til vill það furðulegasta. —
Það var engu líkara en að ég leidd-
ist út í þetta, án þess að gera mér
þess grein — að vissu leyti kom þetta
af sjálfu sér“.
„Afsakið herra Jón Smiður", sagði
stjórnarformaðurinn fýldur um leið
og hann lagfærði á sér gleraugun —
VINNAN og verkalýðurinn
„en ég fæ ekki betur séð en að þér
séuð vel á vegi með að reyna að af-
saka ódæðisverkið. Þér hafið ítrekað
á einu ári dregið yður fé og slíkt
skeður ekki ósjálfrátt, skyldi maður
ætla“.
„Jú, að vissu leyti“, sagði Jón og
lét sig ekki, „í raun og veru leiddist
ég ósjálfrátt útí þetta“.
„ „Viljið þér skýra þetta nánar?“
„Það var nú einmitt það, sem mig
langaði til og þessvegna bað ég um
þennan fund. Eg man það eins og
það hefði skeð í gær þegar ég fyrir
einu ári byrjaði að reyna þetta. Það
var kvöld nokkurt, ég þurfti að vinna
auka verk, það var þegar við vorum
að keppast við að ljúka skattafram-
talinu. Þá var það sem ég hlaut að
verða að reikna saman ýmsa tekna-
og gjaldaliði og ég hnaut um það,
hvernig menn á æðri stöðum höfðu
búið reikningsskilin í mínar hendur.
Tölum var þannig hagrætt að ýmsum
innkomnum tekjuliðum var alveg
sleppt“.
„En ég fæ ekki séð hvað þetta kem-
ur málinu við“, sagði stjórnarfor-
maðurinn flaumósa.
„Þetta snertir mál mitt einmitt mik-
ið,“ sagði Jón Smiður, „því þarna fékk
ég að vissu leyti skólun í því, hvernig
hægt væri, að vísu í smærri mæli, að
halda eftir einstöku innborguðum
póstum, án þess að þeir kæmu fram
í sjálfum reikningunum og til end-
urskoðunarinnar".
„Þó það“, greip stjórnarformaður-
inn fram í aftur. „Yður kemur bók-
staflega ekkert við hvernig fyrirtækið
gerir upp reikninga sína fyrir skatta-
framtal. Þér hafið hvort eð er engin
tök á að hafa nógu glögga yfirsýn
yfir þá hluti“.
„Eða ber að skilja þetta svo, að þér
55