Bergmál - 01.12.1952, Blaðsíða 25

1952 --------------------------
sem við gætum haft ágætan sig-
ur.
En hví skyldi þessu vera svo
farið? Hví tekst okkur svo sjald-
an að liía því lífi, sem við höf-
um ákveðið og óskum eftir? Hví
leggjum við steina í okkar eigin
götu? Hví verður okkur svo lít-
ið úr lífinu? Hví leggjum við á
okkur erfiði að því er virðizt,
beinlínis í því skyni að tryggja
mistök okkar? Jú, það er vegna
þess, að jafnframt því sem við
erum knúin áfram af löngun til
að lifa og löngun til frama og
afreka, þá er líf okkar, öðrum
þræði, á valdi annarra kennda,
og ein þeirra er löngun til að
bíða ósigur í lífsbaráttunni, láta
sér mistakast að ná settu marki,
í einu orði: sjálfseyðileggingar-
hvötin.
Mörgum mun þykja þetta ný-
stárleg hugmynd.
Við heyrum margt um lífs-
löngun og metorðagirnd, en
erfiðara er að henda reiður á og
sjá að verki sjálfseyðileggingar-
hvötina. Það eru margvíslegar
leiðir til að láta sér mistakast og
bíða ósigur — að óþörfu og án
þess mikið beri á.
Talað er um heiðarlegan ósig-
ur. Um mistök og afglöp, sem
í raun og veru séu hinn bezti
árangur o. s. frv., o. s. frv.
------------------ B E R G M Á L
Eyðileggingarhvötin er eins
og vofa, ósýnileg og þó sínálæg.
Samt er hún skelfir flestra langa
eða skamma ævi.
Fullvituð, skynsamleg viður-
kenning þess, að þetta eyðilegg-
ingarafl sé að verki, eyðandi
lífsorku okkar, sínagandi að rót-
um heilbrigðis og þroskai, er
fyrsta skrefið í þá átt, að breyta
þessu neikvæða eyðileggingar-
afli í jákvæða, sigurstranglega
lífsorku. Fyrst er að gera sér
þessa ljósa grein. Þá má hefja
tilraun til nýrra lífshátta. Að-
ferðin 'til þess er einföld og
framkvæmd hennar tiltölulega
auðveld. Allt, sem til þarf, er að-
lögunarhæfni, ímyndunarafl
og fúsleiki til þess að færa úr
skorðum hin rígbundnu, vana-
greyptu viðhorf til lífsins og
viðbrögð við atvikum þess og
fyrirbærum.
í æsku tökum við sjaldan eft-
ir einkennum um sjálfseyði-
leggingarhvöt. Við afsökum
tregðu okkar til að hefjast handa
með eðlilegri hlédrægni byrj-
andans. En tregðan og aðgerð-
arleysið helzt, og árin líða. Einn
góðan veðurdag vöknum við
svo og skilst, að það, sem einu
sinni var ungæðisleg hlédrægni,
er orðið að einhverju sjúklegu
og óheillavænlegu. Þegar hér er
23