Víðförli - 01.03.1947, Qupperneq 29

SKALHOLT
27
Þetta hefur flutningsmönnum téðs frumvarps raunar verið
ljóst, þar eð þeir kváðu á um nokkur embættisstörf vígslu-
biskupa í umboði biskups.
Þetta frumvarp var m.ö.o. ekki fjarri því, sem er eina lausnin:
Að skipta landinu í tvö biskupsdœmi. Þau gætu orðið 3 síðar.
Norðlendingar um það. Þeir láta ekki skutinn eftir liggja. Hér
er viðreisn Skálholts til umræðu.
Minningum Skálholts er ekki fullkosta, s'kyldum þjóðar og
kirkju ekki fullnægt, með öðru en biskupi á staðnum.
Skálholtsbiskupsdæmi mundi ná yfir hið forna stifti austan
Hellisheiðar. Biskupinn yfir Islandi situr áfram í Reykjavík.
Hann verður „primas“, hefur forsæti í kirkjunni, (í kirkjuráði,
— sem Skálholtsbiskup tekur vitanlega sæti í, -— á allsherjar-
synodus o.s.frv.), hann og skrifstofa hans annast viðskipti við
stjórnarráðið og færu þannig hin ytri stjórnarstörf Skálholts-
stiftis áfrarn um hendur hans. En Skálholtsbiskup væri að öðru
leyti fullmyndugur í sínu stifti svo sem lög yrðu til sett.
Þetta er ekki aðeins ráðstöfun sjálfsagðrar ræktar við helgan
stað, heklur eðlileg framsókn í skipan kirkjunnar, sem myndi
horfa til mikilla nytja. Byggðirnar austan Fjalls verða Jand-
námssvæði næstu kynslóða, ekki sízt Biskupstungur. Þess er
skammt að bíða, að byggð aukist stórum í nágrenni Skáliiolts.
Það ræðir dr. Björn í grein sinni af rökvísi og framsýni. Skálholt
er fyrir margra hluta sakir sjálfkjörin miðstöð mikilla framtíð-
arbyggða. En merkur Arnesingur kvað eitt sinn um „uppgróður
lýðsins“, er meira varðar en „þarfur og góður“ gróður lands.
Ræsum mýrar og ryðjum holt og mela. Það er þarft og gott og
væri vel, að Skálholt nj'ti slíkra búningsbóta. En þeirri fram-
sókn skyldi kirkjan fylgja eftir. Henni ber að efla andlegt
megin þessa forna höfuðstaðar síns. Hún á tilkall til brautar-
gengis þjóðarinnar til þess. Hornsteinn þess skylduverks er
andlegur fyrirmaður í Skálholti, biskup.
í kostnað þessarar ráðstöfunar þarf ekki að horfa. Biskup
í Skálholti þarf ekki að verða dýrari en vígslubiskup. Mann-