Fróðskaparrit - 01.01.1970, Page 47

Fríggjadagstrúgv og fríggjadagsnøvn
55
men flestir sjómenn halda fríggjadag vera óeydnisdag.«4 Onnur
dømi um óeydnu við fríggjadegi: »TikiS verSur til: Kvøld-
skorin naglur og fríggjadagsbaS verSa ófeigum manni at
bana.«5 »Fríggjadagslátur er sunnudagsgrátur.«6 1 orSabókar-
savninum: »Fríggjadagslátur verSur sunnudagsgrátur/mána-
dagsgrátur; alment á SkarSi. 1 Svínoy: »Fríggjakvøldslátur
verSur mánakvøldsgrátur«. Frá Símuni av SkarSi. — »Eingin
skal grína eftir nátturSa fríggjadag«. Frá ónevndum. — »At
fáa tveir fríggjadagar í einari viku, sigst um ein, iS hevur
okkurt ógvuliga ringt í væntu«. Úr Saksun?
Hjá øSrum tjóSum verSur eisini ymist trúS um fríggjadagin:
hjá summum hevur hann eydnu viS sær, hjá øSrum óeydnu7,
og hevur hesin mismunur ólíkan uppruna.
1 hinum forna Rómaveldi var navn hansara dies Veneris,
dagur Yenusar, iS var ástargudinna; tí var hann fagnaSar-
dagur hjá Rómverjum. Germanar tóku tíSliga eftir Rómverjum
at nevna vikudagar eftir guddómligum verum. SoleiSis eitur
fríggjadagur á fornnorrønum frjádagr; fyrri liSur er læntur úr
fornhátýskum fría ella fornenskum frea, iS eru rótskyld navn-
inum á norSurlendsku ástargudinnuni Frigg; av sama stovni
er sagnorSiS frjá »elska«, formliga hitt sama sum før. fríggja.
1 áSurnevndu grein síni skrivar Símun av SkarSi, at í Hálend-
um Skotlands »verSur. . . . fríggjadagurin oftast kosin brúd-
leypsdagur hjá hinum ungu, sum vilja koma sær saman í hjúna-
lag«.8
ViS kristindóminum kemur upp onnur hugmynd um fríggja-
dagin. Tann hugsan, iS mest ræSur, er hon, at dagurin er dapur
og óeydnusamur, tí tá var taS, at Kristus leiS krossdeySan —
langi fríggjadagur í NorSurlondum. Longu í 4. øld varS hann
4 Varðin YII (1927), 227.
5 R. K. Rasmussen: Gomul føroysk heimaráð, 89; (aðrir: norðtvigið
hár í st. f. fríggjadagsbað).
6 A. Weihe: Føroysk tjóðminni. Varðin XII (1932), 257.
7 Úr Handwórterbuch des deutschen Aberglauben III (Berlin und
Leipzig 1930/1931), 450. fr., har ið ikki annað er tilskilað.
8 Varðin XI, 219.