Fróðskaparrit - 01.01.1991, Blaðsíða 115

Fróðskaparrit - 01.01.1991, Blaðsíða 115
ETYMOLOGICAL NOTES 119 poem arose in Northumbria, though in- dubitable proof has not been forthcoming (Doane, op. cit.). Nevertheless it now seems possible to claim a Northumbrian origin on the following grounds. Northumbria was first effectively chris- tianised by the Celtic (i.e. Gaelic) mission emanating from Iona in Scotland in 634. This mission eventually found itself in con- flict with its Roman counterpart centered in the south at Canterbury, until the latter resolved the dispute in its own favour in 663. As we now see, the revised chronology of Beowulf allows us date Genesis A to the peri- od of Celtic ascendency, and in using, in fact we believe coining, scurboga the poet was surely reflecting the preferences of the Celtic mission, for in this word we recognise the spirit of the Gaelic tradition. The term stands in marked contrast to other usage in English which knows only rainbow, first recorded as renboga c. 1000 (Ælfric, also Genesis text), this doubtless the expression employed by the victorious Roman mission, soon to prevail also in Germany, hence OHG reganbogo, and later generally in Scandina- via, as evidenced by ON regnbogi, which replaced the heathen bifrost — clear indica- tion of the importance attached to terminol- ogy in religious rivalries. Returning to Far. ælabogi, it can scarcely be doubted that here is a loan translation from Gaelic. But what force can have been so potent as to enable it to withstand pres- sures from regnbogp. We believe we can find the answer by taking into consideration another matter relating to Gaelic influence. In his essay on Irish words in Faroese (above, p. 31), Chr. Matras drew attention to Páturs- messudagur ’Pátur’s (mass) Day’, formerly kept on Mykines as a half holiday on March 17th. But this is also ’Patrick’s Day’, the most solemn festival in the Irish calendar, so that Pátur must here stand for *Pátrik (Olr Pátric) under the influence of Pætur ’Peter’. Seeing that the cult of st Patrick has no roots elsewhere in Scandinavia (Kulturhistorisk Leksikon for nordisk Middelalder xviii, 135), it must have reached the Faroes directly from the British Isles. We now endeavour to place these to com- plementary pieces of evidence into historical perspective. Dicuil relates that the Irish an- chorites left the Faroes when the Norsemen arrived, so that their rituals can have had no affect on the newcomers. However, among the newcomers were some who had already lived in the western colonies, indeed the first settler Grímr c. 825 had himself an Irish nickname Kamban (Fróðskaparrit xxv, 9-11). Such people had naturally been in touch with Celtic Christianity, some of whom will have been open to the beliefs of that creed. So it came about that, even in the heathen period, there were people in the Faroes who kept alive Christan practices, at any rate on out-of-the-way Mykines. Such people had coined the term ælabogi. We imagine that this new term, having the advantage of semantic transparency over the inherited bifrost, became general throughout the is- lands and thus able to resist regnbogi, un- questionably the official term of the decisive mission sent over from Norway c. 1000.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148

x

Fróðskaparrit

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fróðskaparrit
https://timarit.is/publication/15

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.