Fróðskaparrit - 01.01.1991, Qupperneq 133

Fróðskaparrit - 01.01.1991, Qupperneq 133
LEIKAR OG LÆRDAR 137 hvør móti aðrari: umsorganararbeiði sum grannahjálp ella sum professionelt arbeiði. Fyrst kunnu vit dvølja á eina løtu og royna at hugsa okkum, hvussu hesar báðar, ljós- mamman og jarðarmóðirin, síggja út. Ljósmammuna hevur greinskrivarin longu lýst: hon er ein hugnalig, gomul kona, ein tryggleikaskapandi og kendur gestur. Á ljósmøðraskúlanum í Keypmannahavn skuldu næmingarnir hava hvítar kjólar og fyriklæði. Á gomlum myndum eru tær ofta í arbeiðsbúna, tey hvítu klæðini eru eyðkend fyri tað, sum hevur við heilsuverkið at gera, og seta tær nærri hvítklæddum læknum og øðrum sjúkrahússtarvsfólki enn teirri hugnaligu grannakonuni, sum kom inn og setti hugnadám á húsið, har ið hon kom á gátt. Hansina Hansen skrivaði framhaldsgrein »De færøske Jordemødres Levevilkár fra 1878 til 1919« í Dimmalætting á heysti 1919. Seinni sama ár var lesarabræv í Tingakrossi, undirskrivað »Husmoder« (helst blaðstjórin sjálvur); tað var álop á Hansinu Hansen og viðmerkingar til greinarøð hennara, og hon svaraði aftur í 4 teim komandi nr. av Dimmalætting. - Bæði tá ið hon er í álopi og tá ið hon verjir seg, hóma vit hugburð bæði hjá almenningi og hjá ljósmøðrum til ta broyting av sjálvsfatan og identifisering við yrkið, sum nú av ymsum umstøðum verður skundað undir. TI skal verða tikið fram ymist í hesi skriving. Hvussu umboðandi Hansina Hansen er fyri føroyskar ljósmøður í 1919, er ivasamt. Spurningurin er, um nøkur ljósmóðir um hesa tíð var umboðandi fyri allar ljósmøður í landinum. Umstøður og lívskrøv broytast ikki við somu ferð á smáplássum og stór- plássum. Men nógv av tí, sum Hansina Han- sen førir fram, vísir, at hon er ávirkað av samtíðar yrkispolitiskum og kvinnupolitisk- um hugsjónum. Samanumtikið grundgeva ljósmøður løn- arkrøv síni við tali á arbeiðstímum (dag og nátt), strævnari ferðing og stórari ábyrgd. Tær brúka nógvar pengar til klædna- og skógvaslit og vasking og heilsugóðan mat. Tær krevja eftirløn og sjúkratrygd, tí starvið fer illa við heilsuni. í áðurnevndu grein skrivar Elstad, at læknar hava víst til, at teir gera samfelags- gagnligt arbeiði. Tann gamla »ljósmamm- an« hevði umsorgan fyri barnakonuni og mundi neyvan tala um tað »samfelagsgagn- liga« hon gjørdi. Hansina Hansen umtalar ljósmøðurnar sum eina stætt, sum tænir samfelagnum: »1 1878 kunde Jordemødrene holde sig rene og hele, om end ikke standsmæssigt« (Dimmal. nr. 84/1919), og »Statens Støtte .. . kan vi Jordemødre modtage uden Skade for vor Ære, da vi mener at have udført et ikke ubetydeligt Arbejde for Samfundet. ... Sympati og Forstáelse for vort Arbejde i Samfun- dets Tjeneste har vi ogsá fra disse rettænkende og forstandige Mennesker.« (Dimmal. nr. 86/1919). Um professionaliseringspolitikk hjá teimum, sum hava við umsorganararbeiði at gera, skrivar Kari Wærnes m.a.: «... Den som skall gøra karriár inom desse yrken och dármed fá indflytande pá videreutvecklingen av sávell yrkesroller som de organisatoriske ramarna for yrkesgruppens verksamhet máste ge upp sin per- sonorientering til fordel for en fack- och kollegaori- entering«31. Dømi um, at Hansina Hansen uppgevur »personorientering til fórdel fór fack- och kollegaorientering« finna vit í setningum, har hon nevnir læknar og ljósmøður í einum bólki, og sum hava somu áskoðan á t.d. rein- føri:
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148

x

Fróðskaparrit

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fróðskaparrit
https://timarit.is/publication/15

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.