Fróðskaparrit - 01.01.2001, Qupperneq 140

144
NEWS AND PROGRESS 2000
Malan Marnersdóttir
Hvør av øðrum. Samanseting, frásøgn og millumtekstleiki íføroyskari skaldsøgu eftir
1970. (One from another. Composition, narration and intertextuality in the Faroese
novel after 1970).
Annales societatis scientiarum Færoensis, Supplementum XXVII. Dr.phil. thesis accepted
at Árhus University December lst, 2000.
Samanfatan
Tey hálvfems árini skaldsøgur hava verið
skrivaðar í Føroyum, hava tær flutt seg frá
at vera myndug uttansøgulig frásøgn við
heldur fastari ella ongari fokalisering til at
vera innansøgulig frásøgn við skiftandi
innanfokalisering. Samstundis er søgu-
gongdin í mongum førum pettað sundur
ella beint fram fyribeind.
I mun til aðrar skaldsøgur, sum eru
kornnar út eftir 1970, skara tær átta framúr,
sum eru viðgjørdar í hesi ritgerð, tí listfrøð-
ilig mál hava eina serliga støðu í teimum.
Nakrar av teimum umrøða og viðgera bein-
leiðis skaldsøguskriving og listarliga virk-
semið. Tær eru Frænir eitur ormurin, Tár-
net ved verdens ende, Lívsins summar, A
ferð inn í eina óendaliga søgu og Undir
suðurstjørnum. I ...hvørt við sínar náðir er
listfrøðiliga temað ikki líka frammarlaga
sum í hinum, men er kortini við. Aðrar eru
so tilvitaðar um sína egnu listfrøði, at mál-
burðurin í sjálvum sær er fyri ein stóran
part tað, sum um ræður. Tær eru A Suður-
landið og Rúm. Men søga, søgugongd finst
í øllum skaldsøgunum, hóast hon í mong-
um førum ikki hevur tann heildarskapandi
dámin, sum hon hevur í eldri skaldsøgum.
I Frænir eitur ormurin eru beinleiðis fleiri
søgugongdir, ein episk og ein metaskalds-
lig, tann episka er harafturat hypertekstlig.
Summary
The ninety years during which novels have
been written in the Faroes, they have
changed from being authoritative het-
erodiegetic narrative with a rather fixed or
no focalization to being homodiegetic
narrative with variable focalization. At the
same time the plot has been dismantled or
in many cases simply disposed of. Com-
pared to other novels published after 1970
the eight discussed in this thesis break
away because aestethic aspects assume a
prominent place in them. Some of them
describe and discuss novel writing and
artistic activity in a direct manner. They are
Frænir eitur ormurin and Aferð inn í eina
óendaliga søgu by Jens Pauli Heinesen,
Tárnet ved verdens ende by William
Heinesen, Lívsins summar by Oddvør
Johansen, and Undir suðurstjørnum by
Gunnar Hoydal. In ...hvørt við sínar náðir
by D. P. Danielsen the aestethic theme is
not as prominent as in the others, but it is
still present. Others are so conscious of
their own aesthetics that the language itself
is largely what is important. They are A
Suðurlandið by K. O. Viderø and Rúm by
Carl Jóhan Jensen. But story, plot is to be
found in all the novels although in many
cases it doesn't have the unifying character
of older novels. In Frænir eitur ormurin