Helgarpósturinn - 21.04.1988, Blaðsíða 19

EFTIR ÖNNU KRISTINE MAGNÚSDÓTTUR MYND JIM SMART
frumkvödull á
ýmsum sviðum
Þegar fyrsta tölublað Helgarpóstsins kom út fyrir nákvæmlega níu árum,
í apríl 1979, gat að líta mynd af ungri stúlku á forsíðu blaðsins, Berglindi
Asgeirsdóttur, sem var blaðamaður í einn dag. í síðustu viku skipaði Jó-
hanna Siguröardóttir félagsmálaráðherra Berglindi í embætti ráðuneytis-
stjóra félagsmálaráðuneytisins. Hún er fyrsta konan sem gegnir embætti
ráðuneytisstjóra. Hún er næstyngsti ráðuneytisstjóri sem skipaður hefur
verið.
Það er hins vegar ekkert nýtt að Berglind
Ásgeirsdóttir sé frumkvöðull. Þegar hún lauk
stúdentsprófi árið 1973 var hún yngst í hópi ný-
stúdentanna, rétt orðin 18 ára gömul. Hún hafði
verið færð upp um bekk í barnaskóla og las síð-
an tvo vetur saman í menntaskólanum til að
flýta fyrir sér. Þegar hún hóf nám í lögfræði við
Háskóla íslands í ársbyrjun 1974 var hún yngst
laganemanna. Og þegar hún tók við sem for-
maður Vöku, félags lýðræðissinnaðra stúdenta,
var hún fyrsta konan til að gegna því embætti.
Þó er ekki öll sagan sögð, því þegar Berglind var
skipuð embættismaður við utanríkisráðuneytið
var hún önnur tveggja kvenna sem ráðnar voru
beint inn í ráðuneytið sem embættismenn.
Berglind er nú sendiráðunautur við sendiráð
Islands í Stokkhólmi, en kom hingað heim í fárra
daga heimsókn er hún var skipuð ráðuneytis-
stjóri í síðustu viku. Helgarpóstinum fannst við
hæfi að eiga við hana viðtal og forvitnast nánar
um þessa ungu konu sem margir segja að beðið
hafi greið leið á toppinn innan utanríkisráðu-
neytisins.
HÚSAVÍK ER
MENNINGARSTAÐUR
,,Ég er fædd í Ólafsvík, þar sem ég bjó í nokk-
ur ár,“ segir Berglind þegar hún er spurð um
æskuárin. „Reyndar man ég lítið eftir mér það-
an. Síðan fluttist fjölskyldan til Reykjavíkur þar
sem við bjuggum í þrjú ár, en árið 1963 fluttum
við í Kópavoginn. Það má því segja að ég hafi
flækst um á höfuðborgarsvæðinu alla tíð, því eft-
ir að ég fór sjálf að búa átti ég heimili í Hafnar-
firðinum, þar til ég fór til starfa hjá sendiráði ís-
lands í Bonn í Þýskalandi."
Hún segist snemma hafa byrjað að vinna fyrir
sér, fyrst með því að bera út blöð á Húsavík:
„Þar bjuggu amma mín og afi og hjá þeim var
ég öll sumur í mörg ár. Þá tíðkaðist það að
krakkar bæru út dagblöðin. Ellefu ára fór ég að
vinna sem sendill, síðan við símvörslu, í fiski, á
Eddu-hóteli og við barnapössun. Ég hef því próf-
að ýmis störf, enda þótti sjálfsagt að við systkin-
in útveguðum okkur vinnu og ynnum eins og
hægt var.“
Á Húsavík segist Berglindi alltaf hafa liðið vel,
„enda er Húsavík menningarstaður", segir hún.
„Þar er afskaplega fjölbreytt mannlíf, miðað við
ekki fleiri íbúa. Ég hafði vanist því að vera á
Húsavík á sumrin og langaði til að prófa að vera
þar um vetur líka. Því fannst mér kærkomið
tækifæri að dvelja þar á námsárunum þegar ver-
ið var að byrja með framhaldsdeildir við gagn-
fræðaskólana. Fyrsta bekk í menntaskóla tók ég
því á Húsavík."
Á Húsavík er leiklistarlíf með miklum blóma
og flestir sem þar hafa búið í einhvern tíma hafa
tekið þátt í að setja upp leikrit. Berglind segist
þó aldrei hafa komið nálægt leiklistarlífinu þar:
„Reyndar hef ég aldrei á svið komið utan einu
sinni. Það var í síðasta bekk barnaskóla og er í
eina skiptið sem ég hef leikið í leikriti!"
FIMMTÁN ÁRA BARNFÓSTRA í
SKOTLANDI
Allt frá barnæsku hafði Berglind mikinn
áhuga á útlöndum og því sem þar var að gerast.
Þótti því tilvalið að grípa tækifærið þegar henni
bauðst að vinna í Skotlandi hjá fólki sem fjöl-
skylda hennar kannaðist við: „Ég hafði mikinn
áhuga á að læra ensku og þarna fékk ég gott
tækifæri. Ég var á heimili rétt fyrir utan Glasgow
hjá konu og tveimur börnum hennar, en maður-
inn var í sjóhernum og því í burtu allt sumarið.
Við vorum þarna tvær með börnin og ég lærði
ágætis ensku sem ég hef búið að síðan. Já, ég fór
alein í þessa fyrstu utanlandsferð mína, en ég
var svo spennt að enginn kvíði eða hræðsla
komst að.“
Berglind fór í Kvennaskólann og þaðan í
Menntaskólann við Tjörnina (nú Menntaskólinn
við Sund), þaðan sem hún lauk stúdentsprófi vor-
ið 1973. Þá kom að utanlandsferð númer tvö, og
nú lá leiðin til Frakklands þar sem Berglind fór
á frönskunámskeið. Þegar því var lokið var góð-
ur tími eftir af sumrinu og Berglindi langaði að
dvelja lengur í Frakklandi. Fékk sér þá vinnu við
að passa börn hjóna sem dvöldu í sumarhúsi í
Suður-Frakklandi „... og það var ágætis reynslu-
heimur", segir hún brosandi. „Ég var nefnilega
jafnóheppin með frönsku hjónin og ég hafði ver-
ið heppin með heimilið í Skotlandi," segir hún.
„I Frakklandi kynntist ég stéttaskiptingu, sem
ég hafði aldrei þekkt fyrr og varð reyndar alveg
hissa á. Hjónin litu niður á mig og trúðu ekki að
ég ætlaði í háskóla um haustið. Fannst það ekki
passa fyrir barnfóstru!"
Háskólanámið hófst í Manchester, þar sem
Berglind las stjórnunarfræði: „Ég fann þó fljót-
lega að það nám átti ekki við mig og sneri því
heim um jólin og ákvað að fara til náms í lög-
fræði við Háskóla íslands. Að vísu fannst mér
lögfræðinámið mjög þurrt í byrjun, en þegar
komið var yfir í annan hlutann og við fórum að
fást við raunhæf verkefni fann ég að þetta nám
hentaði mér.“
STUDENTAPOLITIKIN
í háskólanum var Bergiind á kafi í félagsmál-
um strax frá upphafi: „Það fannst mér ákaflega
skemmtilegt og kom í veg fyrir að maður ein-
angraðist í sinni deild," segir hún. „Háskólinn er
mjög dreifður og lagadeildin er til dæmis með
eigið húsnæði sem getur orðið til þess að laga-
nemar umgangist bara hver annan. Hins vegar
tryggir þátttaka í félagsmálum það að nemend-
ur eru í sambandi við fólk í öðrum deildum. Ég
var í stúdentaráði og háskólaráði og var á kafi í
þessum málum öll háskólaárin. Lenti í stúdenta-
pólitíkinni strax á fyrsta ári og var síðan viðloð-
andi hana. Jú, auðvitað voru gífurlegar deilur!"
segir hún aðspurð. „Við héldum að allur heimur-
inn snerist um þessi mál og maður hélt að ekk-
ert annað skipti máli. Þau mál sem bar hæst
voru náttúrulega húsnæðismál stúdenta, tengsl
háskólans við þjóðfélagið og valfrelsi nemenda
til að velja og stjórna í skólanum, ekki ólíkt því
sem nú er. Það fór auðvitað gífurlegur tími í
þetta stúss, en ég held að þeir sem tóku virkan
þátt í félagslífinu hafi jafnvel nýtt tíma sinn betur
en aðrir. Það er oft svo að þegar fólk hefur næg-
an tíma fer það of seint af stað. Ég var alltaf
ákveðin í að láta félagsmálin ekki koma niður á
náminu."
BLAÐAMAÐURINN BERGLIND
Meðan Berglind var í háskólanum fór hún að
vinna sem blaðamaður: „Fyrst á Vísi, svo á Dag-
blaðinu og endaði svo á Vísi eftir háskólanám-
ið,“ segir hún. „Ég hafði mikinn áhuga á blaða-
mennsku og hið prentaða orð höfðaði mikið til
mín. Ég var í innlendum fréttum og maður var
í öllu mögulegu eins og tíðkast á dagblöðum."
Hvort hún hefði ekki viljað leggja blaðamennsk-
una fyrir sig svarar hún hiklaust: „Jú, a.m.k. að
svo miklu leyti að þegar ég lauk lögfræðinni var
ég ekki að hugsa um neitt annað en fara aftur á
Vísi að vinna! Ég ætlaði að vera í blaðamennsk-
unni um ófyrirsjáanlega framtíð... Þegar ég sá
svo auglýst starf hjá utanríkisráðuneytinu ákvað
ég að sækja um það og það varð endirinn á
blaðamennskuferlinum."
SENDIRÁÐSRITARINN
Berglind var ráðin fulltrúi í upplýsinga- og
menntadeild utanríkisráðuneytisins, önnur af
tveimur konum sem ráðnar voru inn í ráðuneyt-
ið sem embættismenn: „Fyrir var ein kona sem
áður hafði starfað sem ritari, en við Sigríður
Snævarr, sem nú er sendiráðunautur í Bonn,
vorum fyrstu konurnar sem ráðnar voru inn
beint sem embættismenn, — í störf sem karl-
menn sóttu líka um. Starfið í utanríkisráðuneyt-
inu var að vísu ekki líkt blaðamennskunni nema
að því leyti að ég var áfram í tengslum við fólk
og það sem var að gerast í þjóðfélaginu. Erlendir
blaðamenn sem hingað komu leituðu margir til
okkar eftir fyrirgreiðslu og undir menntadeild-
ina féllu menningarsamskipti, undirbúningur og
þátttaka í sýningum og margt fleira. Starfið var
mjög skemmtilegt en eins og tíðkast í utanríkis-
ráðuneytinu fluttist ég til eftir þrjú ár. Þá fór ég
berglind ásgeirsdóttir, fyrsta
konan sem skipuð er
ráðuneytisstjóri á islandi, i
opnuviðtali nelgarpóstsins