Morgunblaðið - 10.10.1970, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, UAUGARDAGUR 10. OKTÓÐBR 1970
Ceausescu
hér i 3 klst.
FORSÆTISRÁÐHERRA Rúmen-
íu Nioolae Ceaiuisescu kemur í
sfcutta opiinbera heknsákm til ís-
lainids nlk. Tnámiudag ásaimt utam-
rikiisráðherrainum Mainesou. —
Ceausescu kemur til Keflarvíkur-
flngvaliliair kl. 14.30 á mániud'ag,
en þar m.uinu talka á móti honiuim
forseti íslands, herra Kristján
Bldjám, Jóhamm Haifsteiin for-
sætisráðherra, utanríkisráóhenra,
forseti hæistaréttar og fíleiri iinin-
lenidir fuilltrúar. >á omiuinu sendi-
herrar erlenidra ríkja eimniig taka
á móti forsætisráðherrainum.
Frá Keflaviikurflu'gvelli verður
ekið aið Bessastööum þar sem
rúmönaflou ráðherrairnlr mutnu
ræða vilð íslenzflca ráð.amenm.
Bftir tveggja til þriggja stumda
viðdvöl á lalaindi mum Ceaiusescu
hallda áfraim för simmi til Bamda-
rtkjanmia þar sem hainm mun
heimsækja þinig SaimeAnuðu þjóð-
anna í til etfni 25 ára aifimælis
samtalkamina.
Rúmönisku ráðlherrarnir koma
til landsins í eimkavél forsætis-
ráðh'errans seim er af gerðinmi
Ill'uisim 18.
Miðstjórnar-
fundur ASÍ
í GÆR var haldinm fuindur í
miðstjórm Alþýðusamlbamds ís-
lamids þar sem skýrt var frá
þeim viðræðum sem átt hafa sér
stað a@ umdan.fönnu milli ASÍ,
Vinmiuveitemda og ríkisstjómar-
imirnar. Voru þessi mál síðam
raedd, en fumdi var frestað til
M. 14 á sumiruuidag.
Pöddur í súpu
KONA nokktir ætlaði fyrir nokkr
nm dögum að gæða fjölskyldu
sína á dýrlndis pakkasúpu, sem
átti að vera spergilsúpa. Hún
hugðist matreiða súpuna, en um
Rækja í
Norður-
stjörnuna
í GÆR hófust tálmaiumir með
rækjuplóklkum í Norðurstjöm-
ummii í Hafnarfirði. Alls voiru
plok'kuð 400 kg aif ræikju og verð
ur rækjuvinmslummi haldið á-
firtaim, en Hrimgur úr Hafnarfirði
veiðir fyrir N orðuirst j örnu na.
Öll rækjan verður fryst.
leið og hún opnaði pakkann kom
í ljós aragTúi padda og maðka,
svo að undrum sætti. Konan
hafði að sjálfsögðu ekki lyst á
siíku og hætti við súpueldtm-
ina.
Heilbrigði'seftirlitið hefur nú
kannað málið. Pöddumar reynd-
ust vera mjölbjöllur — heita á
sérfræðimáli tribolium og eru
alls ekki óþekktar í mjöli. Við
rannsólkn kom ekkert í l'jós um,
hvar pöddurnar hefðu getað
komizt I pakkann. Heilbrigðis-
eftirlitið rannsakaði verzlunina,
sem pakkinn var keyptur í,
fleiri pakka úr sömu sendingu,
birgðir heildverzilunarinnar og
alla þá staði sem hugsanlegt
var að pöddurnar hefðu getað
komizt inn í pakkann, en án
árangurs. Þessi pakki er því í
raun ráðgáta — eitt er víst að
hann var morandi.
Guðmundur Eggertsson

Kristbjöm Tryggvason
Skipað í stöður
MORGUNBLAÐINU barst í gær
eftirfarandi fréttatilkyniniinig frá
memmtaim/álaráðiunieytimu:
„Porseti ísilamda heifur að til-
lögu miemmitaimiálaiiáiðlherra slkip-
að dr. Guðffnumd Bgigertsison pró-
fiessior í aflimieninri líffræðd við
verktfræði- og raumvísiindadaild
Hásflcóla íslainids fré 1. sept. 1970
-að telja oig Kriistbjörm Tryiggva-
son, yfirlaefloni, prófessor í bama-
lækmiimigiuim við læíkmiadieá'ld frá
1S. sept. H970 að teflja.
Menmtaimáliaráðuney tí<5 hefur
skipað eftirtalda miemn dósenta
við verktfræði- og raunvísinda-
dieild Hásikóla ísilamids fré 1. sept.
1970 að tielja: Dr. Agnar Iinigólfls-
son í dýratfræð'i, Guðimiund Þor-
láksison, camd mag„ í lanidafræði,
Siigurikarl Stefámissom, yfirkenm-
ara, í stserðtfræðii, Þorsteim Þor-
steiinisision, miag. scient., í lífefna-
frseði og Öm Helgaisioin, miag.
scient., í eðlistfræði.
Þá heiflur mienintaimiáliaráðiunieyt
ið Skipalð tvo liektora við hina
•nýstofmuðna námisibraiut í þjóðtfé-
laigstfræðum við HásÉkió'la íslamds,
þ.e. dr. Ólatf Ragrnar Gríimss'Oin í
stjómimálafræði og Þorbjöm
Broddason, M.A, í félaigisfræði,
báða frá 15. sieptember 1970 að
telja.“
Sýrur
tærðu
holræsi
ÞAÐ óbapp varð hjá verlksimiðju
Frigg í Garðahneppi að sýruir
muniu hatfa flarið í holræsakerfi
frá verksmiðjunmi og eyðilagt
hliuta hoiræsisins. Kom þetta í
ljós þegar tenigja átti kerfið við
aðaIlkerfi bæjarims. Nemiur þetta
tjón á þriðja bumdrað þúsund
kr. að sögn Ólatfs G. Eimiarssom-
ar, sveitainstjóra.
Ólatfiuir saigðd að viðræður
hefðu farið fraim við florráðia-
memin verksmiðjummar til þess
að sjá uim aö slíikt gæti ekik.i
enidurtekið sig. Verða allar lieið-
ir kanmiaðar til þess að slíkt geti
ekki ibomið tfyrir, en ef þyrfti að
leggja sér holræsi frá verík-
smiðjumni rnyndi það kosta uim
700 þúis. kr. að því er áætlað er.
Bifreið
eyðilagðist
LAUST etftir kl. 21 á föstudags-
kvöld varð bilslys á vegimiuim
skammt frá Eyrarbalk/ka er flódks-
bitfreið var að fara fraim úr amm-
arri bifreið og leniti á brúar-
hamdriði þanindg að bittfreiðim valt
og gjöreyðilagðist. Tvennt var í
bifreiðinmi en hvorugt sakaði al-
varlega.
Dómur í Sana-málinu
Lágar fjársektir til menningarsjóðs
Akureyri, 9. okt. —
DÓMUR var kveðinn upp í Sana
málinu svonefnda í dag við bæj
arfógetaembættið á Akureyri.
Málið reis fyrr á þessu ári vegna
þess að öl sem verksmiðjan Sana
frantleiddi, reyndist innihalda
meira magn vínanda, en lög
leyfa.
Talið var sammað að yínanda-
„Ekki andsovézkur heldur at-
hugull þjóðfélagsgagnrynandi,
sem flett hefur of an af úreltum
st j órnarf y rirkomulagi
Frá frcttaritara Mbl. í
Stokkhólmi,
Hrafni Giumlatigssyni.
ÞAÐ er óhætt að fullyrða að
sjaldan eða aldrei hefur tit-
hiutun bókmenntaverðlauna
Nóbels valdð jafnmikla at-
hygii og í þetta skipti. Alex-
ander Solzhenitsyn er tví-
mælalaust einn umdeildasti
höftmdur Rússlands í dag og
verðnr því að lita á þessa
verðlaunaveitingu bæði frá
pólltiskum og bókmenntaleg-
um sjónarhóli, þó verðlatma-
veitingin hafi í sjálfu sér
fyrst og fremst verið fyrir rit
snilld og bókmenntaafrek
skáldsins.
Sænsku blöðin birta öll
fréttina á forsíðum í dag og
eru fulfl af lofsöng um þenn-
an óvenjulega hugrakka ó-
drepandi persónuleika sem
gengið hefur í gegnum meiri
mannlegar hörmiungar en
flestir Vesturlandabúar geta
gert sér í hugarlund.
Aftonbladet, málgagn stjóm
arinnar segir m.a. í leiðara:
Solzhenitsyn hefur orðið að
þola hiin griímimil.'eguistf.u ör-
lög, þar sem hann er ekki and
sovézkur rithöfundur í þeim
skilningi orðsins heldur fyrst
og fremst þjóðfélagsgagnrýn-
andi, sem flett hefur ofan af
úreltu stjómiarfyrinkamu-
lagi. Við vonum öll að Solz-
henitsyn verði ekki nýtt Past
ernaikáfall og að sovézlk yfir-

völd hafi þroska til að sýna
liðsinni gagnvart manni, sem
hiklaust er mestur rithöfund-
ur Rússliands í dag.“ Síðan
lætur blaðið * ljós efasemd um
að Solzhenitsyn fái að koma
hingað til Stökkhðlms í des-
ember og riíjar upp að þeg-
ar Boris Pastemak hafi feng
ið verðlaunin 1958 hafi yf-
irvöldin sett honum tvo úr-
slitakosti. Sá fyrri var, að
veita verðlaununum viðtöku
og vera landrækur, sá síðari
að taka ekki við þeiní og
dvelja í landinu. Pasternak
tók stfðari kiogtiam. Líklegia fær
Solzhenitsyn svipaða afar-
kosti. Vinir hans telja að
Solzhenitsyn muni eiga erfitt
með að festa rætur erlendis
og muni því fyigja flordaemi
Pasternaiks. Hann hefur alla
tíð verið mikill föðurlands-
vinur og sannur Rússi.
Til að undirstrika þetta
bendir blaðið á, að rússnesk
blöð og yfirvöld hafi þagað
fréttina í hel en segir að í
hópum rithöfunda í Moskvu
sé aðeins spurt að einu: „Fær
Solzhenitsyn að fara og taka
við verðlaununum?"
Sænska Dagbtaðið lætur í
ljós gífurlega hrifningu yfir
þessari djörfu veitingu og seg
ir m.a. í leiðara: „Solzhenit-
syn hefur sj'állfur tilkynnt
fréttaritara okkar á fimmtu-
dag að hann muni koma hing
að tiil Stokkhólms fái hann
nokkru þar um ráðið. Svarið
við því hvort hann fær að
fara verður prófsteinn á það,
hvort allt situr enn við sama
heygarðshomið í Rússlandi."
Dagens Nyheter segir m.a.
í bókmenntaopnu sinni: „Það
er sjaldan sem það gerist að
sá sem á Nóbelsverðlaunin
mest skilið hijóti þau. Það
hefur þó gerzt í ár og því
fagnar allur hinn frjálsi heim
ur. Eitt skyggir þó á gleðina
og það er óttinn við að Solz
henitsyn fái ekki að taka á
mótá verðlaununum. Verð-
launaveitingin hefur samt sitt
gildi í því að ýta undir ÖH
öfl, sem ekki láta kúgast af
einræði en berjast ótrauð fyr-
ir freM.“ Leiðari blaðsins er
mjög í svipuðum dúr og bend
ir blaðið þar m.a. á þá stað-
reynd að þegar Krúsjeff ár-
ið 1962 gaf leyfi til útgáfu
„Dagur í llfi Ivans Denisov-
itsj“, hafi það verið í hagnýt-
um tilgangi tii að ýta undir
mótáróðiur glegin Staliffiismiao-
um, en nú virðist tíðin önn-
ur.“
Viðbrögðin hér í Stokk-
hólrni eru yfirleitt mjög gleði
leg og á einni nóttu eru aMir
bókabúðagfluggar fullir af bók
um og myndum af Solzhenit-
syn. „Hann er ekki aðeins
stílisti og athugull gagnrýn-
andi, heldur djúpsær mann-
þekkjari, sem á sér fáa líka.“
Hans Björkegren þýðandi
skáldsins á sænöku bætir
við: „Eigi ég að gera saman-
burð dettur mér helzit í hug
Dostovevsky eða Totetoj."
mælir verksmiðjunn;ar hefði vei*
ið ónothæfur um óákveðinn
tíma vegna stíflaðrar hrtográs-
ar, enda var það álit dóm-
kvaddxa manna. Því hafi vínanda
magn þess öls, sem framleitt var
meðan mælirinn var bfllaður
ekki verið mælt af neirnni ná-
kvæmni, enda sýndu allmörg
sýni, sem tekin voru af ölinu,
að vín'andamagn þess var yflir
lögleyfðu hámarki.
Ekki var talið að óverjandi
hefði verið í sjálfu sér að nota
téð mælitæki, en krefjast yxði af
fonsvarsimönnum verksmiðjunn-
ar að tryggilega væri frá því
gengið, með samanburðarmælinig
um eða á annan hátt, að það öl
sem fraimleitt væri færi ekki yfir
löglegt áfengishámark. Þar sem
á þetta skyrti hlyti refsiábyrgð
að koma til jafnvel þótt um gá
leysii hefði verið að ræða.
Stjórnarmenn Sana h.f. fram
kvæmdastjóri og verksmiðju-
stjóri voru hver um aig dæmdir
til að greiða 10—20 þús. kr.
sekt til mennmgarsjóðs. Binum
stjórnarmanna og framkvæmda
stjóra var fært til refstflækkuniar
að þeir höfðu nýlega tekið við
störfum hjá Sana og því lítt kunn
ugir þegar málið kom upp, Þá
voru fyrrgreindir mernn allir
dæmdir til að greiða sakarkostn
að og málsvarnarlaun,
22894 flöskur af öli voru gerð
ar upptækar (innihald og urnbúð
ir), en kröfu um upptöku brugg
tækja var synjað.
Sv. P.
Úthafi synjað um
fyrirgreiðslu
MORGUNBLAÐINU barst í gær
eftirfarandi fréttatiikynning frá
Úthafi hf. þar sem segir að ríkis-
stjómin hafi neitað félaginu um
fyrirgreiðslu til þess að kaupa
tvo spænska 1000 smálesta skut-
togara, sem félagið var búið að
legg.ja drög að því að kaupa.
„Eftiir að hatfa beðið ef.tir svari
rffeisstjóm'airiinniair í fulla tvo
mánuði, vairðanudi feaiup á tveiim
spænákum sfeuttogurum, betfur
stjórn Úthatfs ihf. lóksiinis borizt
synjuin um fyriirgreiðsliu, virðist
synjuinin aiðallega byggð á uim-
sögnum gtouttogairanetfndar, og
greto'amgerð skoðuniarmaininia seg-
ir: Skip þessi uppfylla ekki að
okkar áliti þær kröfur, sem gera
þarf til bygginga á skuttogurum
í dag.
Stjóm Ú'thaís hf. getur vefl
faiM'izt á það, aið feinigi hún eða
gæti byggt sfcuttogaira samlkvæmt
ósflcum sínium í d-aig, þá myndi
hún auðviitatð hatfa útbúnialð
þeinra öðru vísi en spörtsfeu tog-
araninia, sem hún saimdi uim kaiup
á til aiflhenidimiga'r strax. Þrátt
fyrir það ber að viðiurkenina, að
þessir spönislku togarrar, eru að
mörgu leyti fuiMkoffnmiari og betur
útbúntfr en þeir togarar, sem við
eigum niú.
Þetta eru nýtízlkuleg og óslitin
skip, afbraigðs sjóskip, sem gætu
verið búin að sikilla þjóðarbúinnx
áfllitlegum feng, þegar togair.amir,
sem nú loksins á að farna að
byggja, venða tiflibúimr til yeiða.
Vonaffiidi venða xifýjiu skuttogar-
amir eiigendum síniuim og land-
íreu tifl gagna og sóma, em rétt er
að geta þess að etf stjóm Úth'aifs
hf. væri að byggj-a þá etftiæ sínu
höfði og með haig hluthatfainmia
fyrir aiuiguim, mymdi hún að sjáfltf-
sögðu batfa þá aflfltfrábru'gðna því,
sem Skuttogaramieifndin hefuir þótt
hemta og ákveði@.“
Fréttatilkynmiimigu þessari fylg-
ir lömg lýsin.g á fymgreimduim
togurum og í upphaifi hennar
sagir m. a.:
„Stjórm Úthatfs hf. fór till Spán-
ar 9. júlí sl. tiil að sflooða þá ný-
legu spönisku sflcufctogaira, er þar
voru á boðstóiium og taldir voru
heppiflegir fyrfir ísflienzba stað-
hætti. Farið v-ar að femignium fyr-
irheituan forsætisrtáðherria um að
rílkiiisstjómiin mymdi beita sér
fymir því að Úthatf htf. femigi að
njóta sömu kjara við kaup á
þassum togurum og ákveðið er
í lögum fra Aflþinigi mr. 40 frá 11.
maí 1970, að því tifljsQcildiu, að
sfeipim reyndust hætf við flkoðtui.
Stjórmianmieinin Úthatfs htf. dvöld-
ust viku á statðniuim og Sfeoðufkx
Skiipin daglaga háitt og lágt aif
ýtrustu niátovaemffiii.
Sfeipin flágu vel tiirt og var-
Framhald á bls. 31