Morgunblaðið - 21.05.1980, Blaðsíða 12
12
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 21. MAÍ1980
Bréf
til Gísla
Jónssonar
menntaskóla-
kennara
Þú ert hrekkjóttur, Gísli. í
mesta sakleysi sendi ég þér til
athugunar eitt af fréttabréfum
Verkfræðingafél. íslands, með
nokkrum undirstrikunum af
minni hendi til ábendingar um
hæpið málfar, eða það sem við
báðir getum víst kallað „ambögur"
eða „hortitti".
Ég skrifaði þér ekki „ítarlegt"
bréf, heldur lauslegar athuga-
semdir, sem ég gekk út frá, að
yrðu aðeins milli rnin og þin, en
ekki til birtingar í þáttum þínum
„íslenskt mál“. Ég tók ekki einu
sinni afrit af „bréfinu", því að ég
leit ekki á það sem slíkt. Get ég
þvi ekki komið með beinar tilvitn-
anir í það. Hitt er þó víst, að ég
sagði í sambandi við málfar við-
komandi greinar, að mér hefði
komið í hug vísa, og lét fljóta með
í athugasemdum mínum tvær
hendingar hennar: hugsanir sínar
í málvillum flækir. Hortittasmið-
ur og rassbögur rækir, því að mér
fundust vera nokkrar rassbögur í
greininni. í lokin tók ég svo
sérstaklega fram, að þér til fróð-
leiks, hafir þú ekki heyrt vísuna,
léti ég fyrstu og síðustu hendingu
með, en tók sérstaklega fram, að
ég teldi þær ekki höfða til nefndr-
ar greinar. Ég minntist ekki
heldur á, hvar ég væri upp alinn.
En hlutirnir geta stundum verið
glettilega skemmtilegir, og svo
stundum ekki. Ég hef alltaf verið
forvitinn og langað til að vita hitt
og þetta. T.d. langaði mig eitt sinn
til að vita, hvað væri innan í
jörðinni (og langar enn) og utan á
tunglinu. Þetta kostar oft að
spyrja fólk, kannski kjánalega, en
á svörunum er alltaf hægt að læra
eitthvað. Mig hefur alltaf langað
til að læra, en gengið misjafnlega
í mínum lifsskóla. Eitt hef ég víst
aldrei getað lært: þ.e. að vera
varfærinn í orðum. Bréfið mitt
góða sannar víst það. Það var líka
á tímum tunglfaranna, að ég
spurði eitt sinn ungan mann, sem
var að læra jarðfræði, hver væri
hitinn á tunglinu; annars vegar
sólarmegin og hins vegar í skugg-
anum. Hann vissi það ekki þá og
fannst mér ekkert óeðlilegt við
það. En annað lærði ég af spurn-
ingunni. Ég skapaði mér ævarandi
óvild foreldra drengsins, því að
þau héldu, að ég væri að gera leik
að því að reka hann á stampinn.
Þetta var ekkert skemmtilegt, en
það sýnir, eins og bréfið til þín á
dögunum, að „aðgát skal höfð í
nærveru sálar". Ég vona, að ég
skapi mér ekki óvild neins með
skrifum okkar.
Bezta kveðja
Haukur Eggertsson.
Leiðrétting
— barnsmeðlög
í ÞÆTTINUM Mannlíf síðastlið-
inn sunnudag var prentvillupúk-
inn á ferð, en réttur texti er
þessi:
Upphæð meðlags samkvæmt
ákvörðun Tryggingastofnunar
ríkisins er í dag krónur 42.107 á
mánuði með hverju barni. Það
mun vera algengt að þetta sé
einasta framlag t.d. feðra óskil-
getinna barna með börnum sínum.
Svo ef mið er tekið af þessu
framlagi í verðbólguþjóðfélagi þá
er næstum út í hött að ræða um
jafna framfærslu foreldra óskil-
getinna barna.
Fundur um öldrunarmál
á skrifstofu
Reykjavíkurdeildarinnar að
Oft er getið um starf Rauða
krossins á erlendum vettvangi.
Er nægileg áhersla lögð á að
kynna starf þessarar stofnunar
hér heima?
Kynning á starfi Rauða krossins
þarf að vera stöðug og ná til
fjöldans. Meginástæður eru tvær,
í fyrsta lagi vegna þess hve
víðfeðmt starfið er, það nær til
allra þjóða, þar sem hjálpar er
þörf og hjálp er unnt að veita, í
öðru lagi þarf þjónusta Rauða
kross deilda að geta náö til sem
flestra þegna þjóðfélagsins bæði
til þess að veita hjálp óg fá aðstoð
til þess að hjálpa öðrum.
Alþjóða Rauða krossinn þekkja
allir og hafa oft heyrt um það
mikla starf, sem hann hefur innt
af hendi í meira en heila öld.
Alþjóða Rauði krossinn er settur
REYKJAVÍKURDEILD RAUÐA KROSS ÍSLANDS:
Félagatalan hefur þre-
faldast á tveiinur árum
Á síðasta aðalfundi Reykjavíkurdeildar
Rauða kross íslands var Arinbjörn Kol-
beinsson læknir kjörinn formaður deildarinn-
ar og tók hann við af Ragnheiði Guðmunds-
dóttur lækni, sem gegnt hafði formennsku í
8 ár. Morgunblaðið sneri sér til Arinbjarnar
og átti við hann samtal um deildina og
starfsemi hennar.
saman úr einingum, sem eru
Rauða kross félög hverrar þjóðar.
Þau eru undirstaða og efniviður
þessarar miklu alþjóðlegu hjálp-
ar- og líknarsamstæðu. Þar kemur
Rauði kross Islands inn í mynd-
ina. Hann var stofnaður árið 1924.
Starfsemi hans hefur stóraukist á
síðustu áratugum og einkum þó á
þeim áratug, sem líkur við enda
yfirstandandi árs. Deildir Rauða
kross Islands eru 39 víðs vegar um
landið, elst er Akureyrardeildin.
Reykjavíkurdeildin var stofnuð
árið 1950, félagatala hennar er nú
um 11 þúsund og hefur þrefaldast
á síðustu tveim árum. Þetta sýnir
skilning og áhuga almennings á
mikilvægi Rauða kross starfs,
félagatala í deildinni þarf þó að
tvöfaldast á næstu árum þannig
að Rauði krossinn öðlist tengsl við
nær öll heimili í höfuðborginni, og
þess vegna er þörf á áframhald-
andi kynningu Rauða kross starfs-
ins.
Hvernig heíur kynningu verið
háttað?
Aður fyrr var ein vika á útmán-
uðum ár hvert notuð til þess að
kynna starf og skipulag Rauða
krossins í samvinnu við fjölmiðla
og einnig á fundum. Hin síðari ár
hefur þessi vikukynning fallið
niður, en aðeins einn kynningar-
dagur staðið eftir, það er öskudag-
urinn, sem er enn merkjasölu- og
kynningardagur Rauða krossins
um allt land svo sem kunnugt er.
Rauði kross íslands kemur fram
fyrir Rauða krossinn í landinu
sem heild og annast samskipti við
alþjóða Rauða krossinn, stundum
í samvinnu við aðrar hjálparstofn-
anir og opinbera aðila.
Rauði krossinn
samtrygging
mannkynsins
gegn hörmungum
Hvert er meginstarf Rauða kross
deilda?
Deildirnar annast hjálparstarf
og fræðslu hver á sínu svæði og
þurfa að vera viðbúnar að taka
þátt í heildarstarfi með Rauða
krossi íslands, hvort heldur er til
þess að veita innlenda aðstoð eða
erlenda hjálp, þar sem hjálpar er
þörf og hún möguleg að mati
alþjóða Rauða krossins. Aðstoð er
þá oft veitt í samvinnu við opin-
bera aðila, slíkar aðstæður skap-
ast við náttúruhamfarir, hópslys,
uppskerubrest, hernaðaraðgerðir
o.fl. Þá þarfnast margir skyndi-
legrar hjálpar, sem viðkomandi
þjóðfélag er ekki fært um að láta í
té án utanaðkomandi aðstoðar.
Þannig er Rauði krossinn einskon-
ar samtrygging mannkynsins
gegn hörmungum, að því leyti sem
slíkt verður bætt með mannúðar-
starfi sjálfboðaliða og verðmæta
aðstoð þeirra, sem betur mega sín.
Islendingar hafa verið fremur
veitendur en þiggjendur á þessu
sviði og á síðustu árum hefur
aðstoð Rauða kross íslands verið
meiri og fjölþættari en áður, það
hafa ekki aðeins verið lagðir fram
fjármunir heldur einnig mannafli
með tæknilega og fræðilega þekk-
ingu, en slík hjálp er oft meira
virði en svo að mælt verði á
fjárhagslegan mælikvarða.
Þá er Rauði krossinn í tengslum
við Almannavarnir og getíð í
biðstöðu fyrir skyndihjálp því
náttúruhamfarir og stór áföll gera
sjaldnast boð á undan sér.
Mörg frjáls félagasamtök styðja
að samhjálp, mannúðar- og vernd-
arstarfi í þjóðfélaginu, og er það
veigamikill stuðningur við hina
opinberu samhjálp og stundum
vaxtarbroddur framfara á sviði
heilbrigðis- og félagsmála. A þess-
um sviðum hefur Rauði krossinn
unnið farsælt og þarft brautryðj-
endastarf. í því sambandi má
nefna afskipti af menntun heil-
brigðisstétta, útgáfu fræðslurits
um heilbrigðismál „Heilbrigt líf“,
sem gefið var út um árabil. Á
síðari árum hafa frjáls félaga-
samtök á heilbrigðissviðinu tekið
að gefa út sérrit um heilbrigðis-
mál, hvert á sínu sviði, þannig að
vissir samfélagshópar geta nú
fengið rit um þau efni, sem þeir
hafa mestan áhuga á. Af hálfu
opinberra aðila hefur hins vegar
lítið verið sinnt fræðslu á þessu
sviði.
Er fleira en fræðslustörf þar
sem Rauði krossinn hefur haft
forgöngu á sviði heilbrigðis- og
félagsmála?
I því sambandi má nefna að
Rauði krossinn hefur stofnað og
starfrækt sjúkrahótel bæði í
Reykjavík og á Akureyri, slíkt er
nýmæli í íslenskri heilbrigðisþjón-
ustu og raunar var fyrst opnuð
leið fyrir þessari þjónustu með
heilbrigðislöggjöfinni frá 1974. Þá
hefur Rauði krossinn nokkuð snú-
ið sér að aðstoð við öryrkja og
aldraða og einnig má minnast á
hið mikla sjálfboðaliðsstarf
kvennadeildar Reykjavíkurdeildar
Rauða krossins undanfarinn ára-
tug en það annast um 300 konur að
staðaldri, vikulega, jafnvel dag-
lega, sjálfboðaliðsstarf að líknar-
og félagsmálum. Starf þetta er
einkum fólgið í sjúkravinahjálp,
aðstoð við blinda, bókaþjónustu
við sjúklinga á ölíum sjúkrahús-
um í Reykjavík, aðstoð við ýmsa
félagslega fyrirgreiðslu við sjúkl-
inga, auk þess sem konurnar safna
fé til kaupa á dýrum tækjum, sem
Sjúkrabilar Reykjavíkurdeildar R.K.Í.
■L