Morgunblaðið - 30.12.1984, Blaðsíða 9
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 30. DESEMBER 1984
9
HUGVEKJA
eftir séra
Guðmund óskar Ólafsson
Það mun hafa verið fyrir lið-
lega einu ári að ung stúlka í
Zimbabwe vann til verðlauna
fýrir ritgerð. Þar skrifaði hún
m.a.: „Hefurðu gefið þér tíma
til þess að virða fyrir þér
venjulegt tré dálítið náið? Þeg-
ar ég horfi þannig á eitt slíkt,
þá dettur mér í hug hversu það
er í senn einfalt og flókið fyrir-
bæri. Það er fagurt og sterkt,
en þó sveigjanlegt og í sífelldri
breyting. Enda þótt greinar,
rætur og stofn virðist starfa á
ólíkan hátt, þá er tréð eining,
lífræn heild, sem þroskast
sjálfstætt. Mannkyni má vel
líkja við tréð á margan veg,
sem samverkandi heild, sem
stöðugt er á hreyfingu, þökk sé
víxlvindum sem blása um
greinarnar. Frá mínum sjón-
arhóli er mannveran ein og
sérhver í heiminum eins og
blað á tré, ólíkar að litum og
gerð og engin þeirra eins. Ég
held að safinn, sem streymir
um greinarnar í mannheimi
okkar, sé hjartablóð stofnsins
og beri með sér kærleika, trú,
gleði, frið óg von. Án þessa
safa myndi hver minnsti kvist-
ur eða blað deyja. Vindar næða
um tréð og beygja greinarnar
og blöðin skjálfa. Þessu má
líkja við hugmyndir, mótsetn-
ingar, yfirtroðslur og árekstra,
lifað með því hjartablóði sem
stúlkan talaði um, þ.e. kær-
leika, trú, von og gleði og friði,
hvernig má það vera að árin
líði eins og óendanlegt
straumfall án þess að við kom-
um okkur betur saman en raun
ber vitni. Hvernig má það vera
að greinar og blöð eru skemmd
og hrjáð, slitin og tætt?
„Mörg eru lýða meinin
Hver megnar þau öll að tjá
hina langdýpstu neyð
og hinn sárasta sult
er situr oft börnunum hjá.“
Er nema von að maður liti
til baka til að mynda við ára-
mót og spyrji sem svo: „Fædd-
ist ei blessað barnið — bróðir
hins þjáða manns — Er enginn
lengur árangur til af ævistarf-
inu hans?“
Jú, víst er árangur. Á jóla-
föstunni og reyndar oftar
hljómar yfir okkar byggð sem
víðar í Hans nafni: Gefið
hungruðum mat og von. Marg-
ir bregðast vel við, þó að gjaf-
irnar sýnist sem dropi í haf.
Hinir þjáðu sem þurfa von eru
svo margir, ekki bara hungr-
aðir og stríðshrjáðir, heldur
líka margur hver nálægur
okkur, sem sér ekki út úr
ógöngum og myrkri, blöðin svo
„Ég skal ríkja". þar er gatan
greið og lokkandi framundan.
Ofanvert er önnur mynd, þar
stendur maður með glas í hönd
og ritað: „Ég ríki“. Maður í
miðri önn, stoltur og sæll.
Hægra megin er enn mynd af
manni og yfir skráð: „Ég hefi
ríkt“. Tími athafna að baki.
Síðasta mannsmyndin til
hægri að neðanverðu sýnir
manninn á börunum og yfir
ritað: „Nú hef ég ekkert ríki“.
Já, tréð fellir greinar og blöð
að lokum, það er víst og fast og
þegar tímar líða, þá gerir
moldin engan mun á því hvort
það var blað eða maður sem
lagði til duftið í móður jörð.
Og kynslóðir hafa ýmist sagt:
Ekkert ríki í augsýn framar,
eða: Kristur Drottinn hefur
lyft mannsbarni að hjarta
miskunnar sinnar og opnað
leið að ríki föðurins. Og að
kristinni vitund, þýðir óskin
um að fá að lifa eitt árið enn,
að fá að lifa eftir því sem get-
an leyfir í þjónustu þess ríkis,
sem er og verður þó að öll ver-
aldar hjól hætti að snúast og
þar með lífshjólið sjálft.
Öll erum við einhvers staðar
stödd í hinum einkennilega
hring frá vöggu til grafar, já, á
meðan Guð gefur okkur gildan
þráð eða veikan, þaninn,
A r a m ó t
sem fara um veröldina og
valda hremmingum og falli
margra blaða." Sem ég vitna í
þessi skrif stúlkunnar þá er
það með tilliti til eins þeirra
texta sem gjarnan eru lesnir
úr helgri bók um áramót. Þar
segir frá fíkjutré, sem bar ekki
eiganda sínum ávexti. Er hann
vildi höggva það upp, þá bað
víngarðsmaðurinn því griða:
Herra, lát það vera enn þetta
árið. (Lk. 13:6-9).
Við lifum nú enn ein áramót
og sé litið um öxl, þá vissum
við blöð falla, sum aldin og lú-
in, önnur ung og fersk, en báru
í sér mein eða var kippt á
burtu þegar sist skyldi. Og i
annan stað höfum við séð og
munum vita ný blómgast á
komandi tíð, sem njóta munu
lífssafans hvert á sinn hátt og
bíða eins og blaða er háttur í
logandi þrá eftir fullnaðarlit.
Sennilega eru flestir í þessu
landi okkar sammála því sem
unga stúlkan frá Zimbabwe
mælti einnig: „Án Guðs væri
ekkert tré á þessari jörðu, né
heldur manneskjur eða heimur
til þess að lifa í og þá væri
heldur engin ástæða til að
lifa.“ En hvernig má það vera
að veröld, sem er svo náin og
tengd að enginn má í rauninni
án annars vera til þess að geta
undur mörg, sem bera bleikan
lit af því að safinn, sem færir
kærleika og trú, von og frið og
gleði, hefur ekki fengið að
flæða um æðar og ávextirnir
bera því vottinn um sorgir og
tómleika, beiskju og skrælnan.
Lítill drengur sem kom eitt
sinn í kirkjuna sína, sagði mér
aðspurður að predikunarstóll-
inn væri svona hátt uppi af því
að Guð væri líka einhvers
staðar uppi. Af barnsvörum
var þetta skemmtilegt svar, en
vonandi býr það ekki í brjósti
hinna fullorðnu, því svo lengi
hefur það verið kristinn boð-
skapur að Orðið varð hold á
jörðu, að Guð hefur gefið þann
lífssafa til næringar mann-
eskju í hræringum daganna,
sem gerir henni kleyft að bera
holla ávöxtu með von og trú,
kærleika, friði og gleði, þó svo
að vindar næði og sveifli til
eins og greinum trés í marg-
slunginni tíð. í guðspjallinu
var þannig beðið fyrir tré:
„Herra lát það vera enn þetta
árið“. Við væntum trúlega
flest árs til viðbótar. Vonandi
bíðum við þess með góðan vilja
til vænnar ávöxtunar. í Ting-
sted-kirkju á Falstri er kalk-
málverk af lífshjóli, tákni lífs-
hlaupsins. Vinstra megin við
hjólið er mynd af ungum
manni og yfir honum ritað:
þreyttan og við að bresta, eða
glansandi nýjan, sem tengir
blað við stofn. Og við horfum
móti nýju ári hvert með sínar
vonir og vitneskju, en engum
ljóst hvernig háttað verður
nokkru framundan, nema
Honum einum sem augnablik-
ið gefur. Og það er Hann sem
leitar ávaxtanna, hvar í hjól-
inu sem við erum stödd, athug-
ar hvort við erum bara grettin
mynd af því sem hann ætlaði
okkur að vera og helgaði okkur
til, í bróður og vini eitt árið
enn í garðinum. Og Hann er
sjálfur ekki hátt uppi, heldur
bíður á þröskuldi áraskipta við
hlið okkar og bíður að fá að
halda ósýnilegri hendi yfir
blaði sem grein yfir mann-
eskju og þjóð inn í hulda
óræða framtið, til þess að þeir
ávextir megi gefast inn í morg-
undaginn, sem á engu hefur
meiri þörf en kærleika, gleði,
friði og von og trú. Guði gefi
þá ávöxtu í ríkum mæli árið
1985.
Mál er nú að ári liðnu að ég
láti af skrifum í Mbl. Ég þakka
lesendum samfylgd og mörg-
unf þeirra hlýlegar athuga-
semdir. Forsvarsmönnum Mbl.
og starfsfólki þakka ég góð
samskipti. Megi Guð gefa
varðveislu og heill yfir land og
þjóð á komandi ári.
Gleðilegt nýtt ár!
Þökkum viðskiptin
á liðnu ári.
Verðbréfamarkaður Fjárfestingarfélagsins
mun ávallt vera í fararbroddi að bjóða
sparifjáreigendum bestu ávöxtun.
SÖLUGENGIVERÐBRÉFA
31. desember 1984
Sparitkírteini og happdrsttislán ríkitsjóða
Ar-flokkur Sölugengi pr. kr. 100 Avöxlun-) Dagat|öldi arkrafa | til innl.d.
1971-1 17.665,99 8,60% 261 d
1972-1 15.581,00 8,60% 31 d.
■ 1972-2 12.765,49 8,60% 261 d.
} 1973-1 9.296,18 8,60% 261 d.
1973-2 8.578,31 8,60% 31 d.
í 1974-1 5.634,15 8,60% 261 d.
1975-1 4.767,50 8,60% 16 d.
1975-2 3.515,40 8,60% 31 d.
1976-1 3.125,17 8,60% 76 d.
1976-2 2.631,56 8,60% 31 d.
1977-1 2.240,06 8,60% 91 d
1977-2 1.903,77 Innl.v. í Seðlab. 10.09.84
1978-1 1.518,76 8,60% 91 d.
1978-2 1.216,22 Innl.v. í Seölab, 10.09.84
1979-1 1.051,58 8.60% 61 d.
1979-2 792,90 Innl.v. í Seölab 15.09.84
1980-1 715.09 8,60% 111 d.
1980-2 547,69 8,60% 301 d.
1981-1 461,85 8,80% 1 ár 31 d.
1981-2 334,42 8,80% 1 ár 291 d.
1982-1 333,05 8,60% 67 d.
1982-2 242,37 8,60% 277 d.
1983-1 184,07 8,80% 1 ár 67 d.
! 1983-2 116,02 8,80% 1 ár 307 d.
1984-1 112,21 9,00% 2 ár 37 d
1984-2 105,62 9,00% 2 ár 256 d
Innlv. í Seðlab 01 12.84
| 1974-E 4.208,00 Innlv. í Seðlab 01.12.84
1974-F 4.208,00 10,00% 345 d.
j 1975-G 2.780,21 10,00% 337 d.
' 1976-H 2.539,20 10,00% 1 ár 96 d.
' 1976-1 1.915,27 10,00% 1 ár 336 d.
1977-J 1 694,07 10,00% 2 ár 97 d.
1981-1. fl. 362.20 10,00% 1 ár 127 d.
Veðtkuldabrét — verðtrvooð
Lánst. Nafn Sölugengi m.v.
2 afb. vextir mism ávöxtunar -
á ári HLV kröfu
14% 16% 18%
90 d 7% 98,47 98,04 97,63
180 d 7% 96,94 96,10 95,28
270 d 7% 95.40 94,16 92,96
1 ár 7% 96 94 93
2 ár 7% 93 91 89
3 ár 8% 92 89 87
4 ár 8% 90 87 84
5 ár 8% 88 85 81
6 ár 8% 86 83 79
7 ár 8% 85 81 77
8 ár 8% 84 79 75
9 ár 8% 82 77 73
10 ár 8% 81 L Z? 72
Veðskuldabréf — óverðtryggð
Sölugengi m.v.
Lánst. 1 afb. á ári 2 afb á ári
20% 28% 20% 28%
90d 89,77 91,48
180 d 84,44 87,51
270 d 81,76 86,02
1 ár 79 84 85 89
2 ár 66 73 73 79
3 ár 56 63 63 70
4 ár 49 57 55 64
5 ár 44 52 50 59
Spariskirteini ríkissjóös,
verötryggö veöskuldabróf,
óverötryggö veöskuldabréf
óskast á söluskrá.
Daglegur gengisútreikningur
Krupp Atlas skiptir um umboðsmann
l)M ÁRAMÓT tekur ísmar hf., Raf-
eindaþjónusta við Krupp Atlas El-
ektronik-umboðinu á Islandi, en
fyrirtækið er framleiðandi siglinga-
og fiskileitartækja, sem mikið eru
notuð í íslenzkum fiskiskipum.
Flestir skuttogarar og fjöldi
báta hér á landi er búinn þessum
tækjum frá Krupp Atlas. Ismar
hf. er í Borgartúni 29, Reykjavík,
og hefur í tilefni umboðsskiptanna
verið fjölgað viðgerðarmönnum og
varahluta aflað.
Veróbrcíáma rkaóur
Fjárfestingarfélagsins
Lækjargötu 12 101 Reykjavik
lönaóarbankahúsinu Simi 28566