Morgunblaðið - 30.12.1984, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 30. DESEMBER 1984
Loftið
á fjallsins
tindi
íslenskt ilmvatn fetar sig út í heim
Frískt eins og lækurinn létti,
loftið á fjallsins tindi
litaspil ljóssins og frerans,
laufblaðsins mýkt og yndi.
Hverju skyldi nú svo lýst?
Bláfjallailmvatninu íslenska,
sem er byrjað að feta sér leið út
í heim. Hefur verið pantað til
Ástralíu, Bandaríkjanna,
Vestur-Indía, Noregs og nu síð-
ast til Kanada. Ekki í stórum
stíl að vísu en nokkur hundruð
glös í sendingu, sagði framleið-
andi ilmvatnsins og höfundur
vísunnar á umbúðunum, Jó-
hann Jakobsson efnaverkfræð-
ingur, þegar blaðamaður Mbl.
varpaði til hans úti í banka
spurningu um hvernig gengi
með sölu á íslenska ilmvatninu
Monts Bleus, sem hann tók í
félagi við syni sina Jakob og
Lárus að senda frá sér fyrir
einu ári. Enda nokkuð frumlegt
og djarft að láta sér detta í hug
að hefja framleiðslu á íslensku
iimvatni. Hér heima hefur
ilmvatninu verið vel tekið, selst
mest í Markaðinum á Keflavík-
urflugvelli milli jólavertíða, en
þá kaupa það líka margir í
verslunum. „Við erum eftir árið
komnir á það stig að hafa nokk-
uð örugg sambönd fyrir umbúð-
ir og efni,“ segir Jóhann. „En
þetta verður að fá að þróast
hægt.“
Eins og vísan á umbúðunum
ber með sér, svo og nafnið, þá
er hugmyndin að frá íslandi
berist í ilmvatnsglösunum
ferskur ilmur bláfjallanna.
Ilminum þeim er ætlað að fara
á erlendan markað, sem m.a.
má ráða af því að vísan goða
hefur verið þýdd og birtist á
umbúðum á fimm tungumálum:
ensku frönsku, kínversku og
arabísku, auk íslenskunnar og
nú verið að þýða hana á þýsku
og norsku. Til að snara þessari
íslensku stöku yfir á ensku fékk
hann Jóhann Ottó Jónsson, á
frönsku Katrínu Eyjólfsóttur, á
kínversku Ragnar Baldursson
og arabísku Jón Gunnarsson,
sem sagður er kunna skil á
50—60 tungumálum og tala all-
ar helstu tungur jarðar.
Kveikjan við sjónvarpið
Upphafið að íslenska ilm-
vatninu má rekja til þess er
fjölskylda Jóhanns Jakobsson-
ar, sem rekur efnarannsókna-
stofu, sat við sjónvarpið og á
skjáinn kom ein af þessum ilm-
vatnsauglýsingum, þar sem
kona svífur i lausu lofti af sælu.
Þá sagði yngri sonur Jóhanns:
Getum við ekki framleitt svona
ilmvatn? Því ekki það, var
svarið. Þá strax um kvöldið
varð nafnið til: Monts Bleus eða
Fjöllin blá. Fljótlega var svo
allt sett í gang, en undirbúning-
urinn tók tvö ár áður en fyrsta
ilmvatninu var hleypt af stokk-
unum undir þessu merki.
„Tilraunin hefur miðast við
að fá fram frískleikablæ, en svo
er alltaf smekksatriði hvað
fólki finnst," segir Jóhann.
„Eftir viðtökunum virðist valið
hafa tekist bara vel. Við leggj-
um mikið upp úr því að hafa
Sem roði ljóss og loga
og litríkt skin um voga
angan vors og vinda
og veröld blárra tinda.
Ilmvatnsblandan þarf aö lagerast í langan tíma. Hér eru þeir Jakob og Lirus með einn brúsa með löguðu
Bláfjallailmvatni.
Enn leikur okkur hugur á að
vita hvernig hægt sé að ná þó
ekki sé stærri markaði en þetta
fyrir nýtt íslenskt ilmvatn á
einu ári og spyrjum Jóhann
hvort hann hafi auglýst mikið.
Nei, ekki er svo. Hann hefur
auglýst í einu blaði sem fer út
fyrir landsteinana „News from
Iceland" og það hefur haft
mikla þýðingu. Aragrúi af ein-
staklingum út um allan heim
hefur skrifað og beðið um ilm-
vatn, sumir sent fyrirfram-
greiðslu. Söluaðilar hafa beðið
um sýnishorn og pantanir bor-
ist frá Ástralíu, Bandaríkjun-
um, Vestur-Indíum, Noregi,
Kanada og Japan. Fyrir íslend-
inga hefur verið auglýst í sjón-
varpinu.„ Ekki með auglýsingu
sem segir: „Kaupið þetta" held-
ur: „Þetta er til, þarna er það“
og þannig viljum við hafa það,“
segir Jóhann. „Undirtekir hafa
verið mjög góðar hér, en við
verðum líka að taka við ís-
lenskri framleiðslu og nota
hana sjálfir ef við ætlum að
framleiða yfirleitt. Og ég er
sannfærður um að við getum
þetta."
— E.PA.
Friskt eins og lækurinn létti.
loftiö á fjallsins tindi.
Iitaspil Ijóssms og frerans.
laufblaösms mykt og yndi
The lightness of bounding brooks,
The freshness of mountain air.
The twinkle of frost and light
The rose's mellowed delight
Frais et légar comme l'eau du ruisseau
comme l'air des cimes
Scintillement de la lumiére et du givre,
sople beauté de la feuille
Jóhann Jakobsson og synir hans Jakob og Lárus við átöppunarvél og pökkun ilmvatnanna.
Vísan á Bláfjallailmvatninu á ís-
lensku, ensku, frönsku, arabísku
og kínversku.
náð til Noregs, okkar næstu
nágranna, því ekkert ilmvatn
er framleitt á Norðurlöndum
undir skandinavísku heiti, að
því er ég best veit. Þetta er auð-
vitað allt í smáum stíl, enda
getum við ekki búist við öðru.
Heyrst hefur að það hafi tekið
10 ár að vinna prjónuðu ullar-
vörunum okkar sess á erlendum
markaði. Svo við þurfum ekkert
að vera svartsýnir þótt þetta
taki tíma. Þegar þeir voru að
tala um að Svíar flyttu lítið inn
frá íslandi í heimsókn Olofs
Palme um daginn datt mér í
hug að vel gæti sá markaður
tekið við svona 100 þúsund
ilmvatnsglösum,“ segir Jóhann
sposkur og bætir við: „Við verð-
um að halda okkar framleiðslu
fram, annars getum við bara
hætt að höndla."
Ekki er nú kannski með nýrri
ilmvatnsframleiðslu ráðist á
markaðinn þar sem samkeppn-
in er minnst. Jóhann á svar við
því: „Það er nákvæmlega sama
hvað maður ætlar að selja á
erlendum markaði, alls staðar
er samkeppni. Þótt maður dytti
nú ofan eitthvað alveg einstætt
sem rennur út, þá hefði maður í
hæsta lagi tveggja til þriggja
mánaða forskot áður en allir
eru komnir í slaginn. Sama
hvar maður ber niður.
Stefnt á erlendan
markað
í fyrra var semsagt byrjað
með tvær tegundir ilmvatna
undir merkinu Mont Bleus d’Is-
lande, númeraðar 720 og 721.
Og í ár hafa bæst við tvær teg-
undir af rakspíra með undir-
titlunum Sportsman og Seam-
an. „Við veljum ekki þessi nöfn
af því að við séum svo óþjóð-
hollir heldur af því að við mið-
um við erlendan markað, aust-
an hafs og vestan. Getum ekki
treyst á íslenskan markað ein-
göngu, til þess er hann of lítill
fyrir svona sérvöru. Nöfnin
verða því að vera alþjóðleg," út-
skýrir Jóhann. Þá er nú verið
að þróa „kölnarvatnið" í sömu
línu og nefnist það Volcanique.
Komnar þar umbúðir með texta
á sex tungumálum. Þá hafa
verið hannaðar og framleiddar
minni umbúðir af ilmvötnun-
um, sem nefnast: „Little Sky-
pack“. Tilefnið var það að um-
boðsmaður SAS benti Jóhanni
á að ef ilmvatnið ætti að hafa
möguleika á að seljast í flugvél-
um mættu umbúðirnar ekki
vera of stórar. Þar var bætt við
þýskum texta í stað þess arab-
íska, þar sem rýmið er tak-
markað. Það er því greinilega
mikill hugur í framleiðendun-
um íslensku að nýta alla mögu-
leika til sölu á erlendum mörk-
uðum. SAS-fulltrúinn benti
einnig á að leggja bæri áherslu
á að ilmvatnið væri frá íslandi,
því þar hefðum við sérstöðu á
markaðinum. „Við ætlum að
fylgja þessu fram svo lengi sem
við getum,“ sagði Jóhann.
En ef heppnin er með, er þá
hægt að framleiða fslenska
ilmvatnið í stórum stíl? Jóhann
upplýsir að hægt sé að fram-
leiða 1000 glös á mánuði eins og
er, en samböndin séu þannig að
með mjög stuttum fyrirvara
megi auka það í 50 þús. glös á
ári, og meira í framhaldi af því.
Vitanlega er uppskriftin að
íslenska ilmvatninu fram-
leiðsluleyndarmál, en skyldu
vera nokkur innlend ilmefni í
því? Ekki er það. „Við blönduna
byggjum við á að ná fram ís-
lenskum áhrifum, en ekki erum
við komnir á það stig að fá ilm-
efni úr íslenskum blómum. Það
er ekki einfalt mál. Við fáum
ilmefnin hjá stóru ilmefna-
framleiðendunum eins og allir
aðrir, t.d. Japanir, Frakkar og
fleiri, en svo er það samsetn-
ingin sem gildir. Þetta eru
sömu ilmefnin sem eru á
heimsmarkaðinum yfirleitt,"
útskýrir Jóhann. Og til frekari
skýringar á því að hverju er
stefnt, er hér önnur vísa, sem
birt er á umbúðum nýjustu
framleiðslunnar á mörgum
tungumálum og stökur eru þó
alltaf þjóðlegar: