Morgunblaðið - 08.01.1988, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 8. JANÚAR 1988
17
Svoua verður nýja tónlistarhúsið í Laugardalnum.
„Viljimi dreg-
U
Sveinn Einarsson, stjómarmaður Samtaka um byggingu tónlist-
arhúss, og Armann Orn Ármannsson, formaður samtakanna, við
teikningu af húsinu.
ÞESSI orð Erlends Einarssonar
gefa til kynna hvernig gustar
um áform íslenzkra tónlistar-
vina þessa dagana. Samtök um
byggingu tónlistarhúss em að
sækja í sig veðrið, m.a. með því
að efna til stórtónleika í Há-
skólabíói annað kvöld. Dag-
skráin er viðamikil og
fjölbreytt. Þar koma fram á
annað hundrað tónlistarmenn
úr öllum greinum. Allir gefa
þeir vinnu sína og allur ágóði
af tónleikunum rennur til bygg-
ingar tónlistarhússins. Hönnun
hússins er á iokastigi og ákveð-
ið er að byggja það í Laugardal.
Dagskrá tónleikanna er í átján
liðum en meðal þeirra sem þar
koma fram eru Mezzoforte,
Hljómsveit Guðmundar Ingólfs-
sonar, Þursaflokkurinn, Kór
Langholtskirkju og Sinfóníu-
hljómsveit íslands, Bubbi Morth-
ens, Gunnar Þórðarson, Karl
Sighvatsson, Ólöf Kolbrún Harð-
ardóttir, Sigurður Bjömsson og
Kristinn Sigmundsson, svo fátt
eitt sé nefnt, en Birgir ísleifur
Gunnarsson menntamálaráðherra
ávarpar samkomuna í upphafi.
Formaður Samtaka um bygg-
ingu tónlistarhúss er Ármann Om
Ármannsson, og spumingu um
það hvernig miði undirbúningi að
byggingu tónlistarhússins, svarar
hann á þessa leið: „Málin standa
þannig að hönnun er í fullum
gangi úti í Osló þar sem Guðm-
undur Jónsson arkitekt hússins
er önnum kafinn ásamt sex manns
að ljúka við teikningar sem á að
leggja fyrir bygginganefnd. Hér
heima er hópur verkfræðinga að
ljúka sínum hluta teikninga, en
þetta starf miðast við það að við
getum lagt endanlegar teikningar
fyrir borgaryfirvöld fljótlega,
líklega í febrúar eða marz. Það
fer þó eftir því hvemig fjármál
þróast á næstunni hvort þetta
tekst. Að undanfömu höfum við
unnið að fjáröflun, m.a. með happ-
drætti og nú þessum tónleikum,
en einnig er nýfarin í gang sala
á stólum í húsinu og gemm við
okkur vonir um að sú fjáröflunar-
leið skili vemlegum árangri. Úr
öðmm fjármunum en félagsgjöld-
um og fijálsum framlögum höfum
við ekki haft úr að spila, nema
ómældri sjálfboðavinnu, sem vita-
skuld verður ekki metin til fjár.
Þar sem ýmislegt er um að vera
í fjáröflun núna get ég ekki nefnt
ákveðna upphæð en þó held ég
mér sé óhætt að segja að okkur
hafi tekizt að safna um tíu milljón-
um. Þar hafa fjölmargir lagt hönd
á plóginn, en einu stóm framlögin
hingað til hafa komið frá Sinf-
óníuhljómsveit íslands og Hljóm-
sveitinni Fílharmóníu og Martin
Berkovsky, þar sem afrakstur af
ákveðnum verkefnum hefur verið
látinn renna óskiptur til þessa
mikilvæga málefnis.“
Varaformaður Samtaka um
byggingu tónlistarhúss er Erlend-
ur Einarsson og um þetta verkefni
segir hann: „Það fer ekki á milli
mála að þjóðin verður að eignast
svona hús. Á undanfömum ámm
hefur tónlistarlíf hér á landi þró-
ast svo skemmtilega að það er
ekki stætt á því lengur að ekki
sé til hús við hæfi. Það er líka
ástæða til að vekja athygli á því
að þetta hús verður ekki fyrir
Reykvíkinga eina. Sú starfsemi
sem þar er fyrirhuguð mun koma
allri annarri tónlistarstarfsemi til
góða og verða henni lyftistöng,
og reyndar lít ég svo á að það
geti gegnt svipuðu hlutverki í
menningarlífi okkar og háskólan-
um var ætlað á sínum tíma,
þannig að húsið verði miðstöð
tónmenntar í landinu. Það dylst
engum að til þess að koma húsinu
upp þarf gífurlegt átak, en við
sem emm í forsvari höfum ákveð-
ið að taka eitt skref í einu. Nú
sjáum við fyrir endann á fyrsta
áfanga sem er að ganga frá teikn-
ingum til að leggja fyrir bygging-
aryfirvöld. Síðan kemur næsti
áfangi og þá er ljóst að mikla fyár-
muni þarf til. Viljinn drégur hálft
hlass, og það er greinilegt að
áhugi á því að húsið rísi er mikill
og almennur. Því held ég að okk-
ur sé óhætt að vera bjartsýn um
framhaldið, en framundan er mik-
ið starf og þá mun m.a. reyna á
opinbera aðila og fyrirtæki sem
við gemm okkur vonir um að leggi
málinu lið. Við bindum líka miklar
vonir við sölu á stólum í húsinu.
Þannig gemm við ráð fyrir að
geta aflað 600 milljóna, en hver
stóll kostar 330 þúsund krónur.
Þegar hafa nokkrir aðilar keypt
stóla þótt salan sé varla farin af
stað.“
Eins og menn rekur minni til
var uppi ágreiningur um ýmislegt
varðandi tónlistarhúsið þegar
samtökin um byggingu þess hófu
göngu sína, m.a. varðandi stað-
arval og nýtingu á húsinu. Ekki
leið þó á löngu áður en tókst að
jafna þann ágreining og nú er
ákveðið að húsið rísi í Laugardaln-
um og að þar verði aðsetur
Sinfóníuhljómsveitar íslands
ásamt aðstöðu fyrir veglegar
ópemsýningar, popptónleika og
aðrar fjöldasamkomur.
Sveinn Einarsson er stjómar-
maður í samtökunum og um
fyrirhugað hlutverk hússins segir
hann m.a.: „Eins og málin standa
nú em allir sammála um það að
húsið verði notað fyrir allar grein-'
ar tónljstar. Á upphaflegri teikn-
ingu vom gerðar breytingar sem
samþykktar vom einróma, en
breytingarnar fela m.a. í sér að
þama verður stórt svið sem þýðir
einfaldlega það að þama verður
hægt að hafa stórar ópemsýning-
ar og popptónleika. Þetta skiptir
miklu varðandi nýtinguna og hef-
ur það t.d. í för með sér að við
fáum tækifæri til að taka á móti
sýningum að utan, en slíkum
tækifæmm höfum við hvað eftir
annað orðið að sleppa af því að
við höfum ekki átt svið sem rúm-
aði þær. Það er ekki nokkur vafi
á því að við þær breytingar sem
gerðar vom á upphaflegum teikn-
ingum jókst notagildi hússins til
mikilla muna og þar með allt
svigrúm til þeirrar margvíslegu
tónlistarstarfsemi sem þarna þarf
að fara fram.“
Eitt meginhlutverk nýja tónlist-
arhússins verður í því fólgið að
vera aðsetur Sinfóníuhljómsveitar
íslands. Konsertmeistari hljóm-
sveitarinnar, Guðný Guðmunds-
dóttir, segir: „Við emm auðvitað
afskaplega ánægð með það að
varðandi hlutverk hússins skuli
allt vera fallið í ljúfa löð þannig
að þar verði vel búið að öllum
greinum tónlistar, en sérstaklega
held ég þó að brýnt sé að stofnun
eins og Sinfóníuhljómsveit íslands
fái viðunandi starfsaðstöðu sem
hún hefur aldrei haft. Starfsemi
hljómsveitarinnar er viðamikil og
sem dæmi um erfiðleikana hingað
til má nefna æfingaraðstaðan
hefur alltaf verið mjög erfið, en
með tilkomu hússins mun hún
gjörbreytast. Þama verður hægt
að koma við ýmsum tækninýjung-
um, t.d. get ég nefnt að í Osaka
í Japan er búið að koma upp eins
konar tækniundri í hljómburði og
ég get hugsað mér að það eigi
eftir að ryðja sér til rúms í þessu
húsi. Þessi tækni er þannig að
hægt er að líkja eftir hljómburði
í hvaða húsi sem vera skal með
sérstöku hátalarakerfi og á þenn-
an hátt má tryggja að hljómburð-
ur verði nánast eins og óskað er.“
Á stórtónleikunum á laugar-
dagskvöld koma fram gamlar og
nýjar stjörnur á sviði dægurtón:
listar, m.a. Þursaflokkurinn. í
þeim fræga flokki er Egill Ólafs-
son og hann segir um tónlistar-
húsið og það átak sem framundan
er: „Þetta er húsið sem hefur ver-
ið beðið eftir. Svona hús eiga allar
þjóðir sem vilja teljast menningar-
þjóðir og það skýtur skökku við
að íslendingar skuli ekki vera
búnir að koma því upp, því að
tónlistarlíf er sennilega hvergi
kröftugra og blómlegra, en einm-
itt hér á Islandi. Það er líka
ánægjulegt að síðan skriður
komst á þetta mál hefur samband
einstakra hópa í hinum ýmsu
greinum tónlistar breytzt þannig
að það hefur aldrei verið betra
og þannig á það líka að vera.“