Morgunblaðið - 05.06.1991, Síða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 5. JÚNÍ 1991
Hamingjudagar heilsuhælisins?
Kristínn Snæland
Fái leigubílstjórar lækkun að-
flutningsgjalda ætti taxti leigubíla
því ekkert að breytast, nema sú
lækkun næmi meira en þeim 14%
sem taxtinn er nú of 'lágur.
eftir Huldu
Jensdóttur
Sú óverðskuldaða árás, sem gerð
hefur verið síðustu daga á Heilsu-
hælið í Hveragerði og starfsfólk
þess hefur varla farið fram hjá
mörgum enda með ólíkindum. Og
tæplega hefur dulist hversu frétta-
flutningur allur er hlutdrægur,
órökstuddur í æsifréttastíl og upp-
lýsingar allar villandi. Birtar eru
myndir af leiguhúsnæði sumra,
með dylgjum um óeðlileg hlunnindi
á sama tíma og ekki er sagt orð
um bústaði, laun eða hlunnindi
sumra annarra, sem koma þó
sterklega við sögu þessa leiðinda
máls.
Allir íslendingar sem komnir eru
til ára sinna og hafa fylgst með
þróun náttúrulækningastefnunnar
á íslandi vita hvílíku Grettistaki
hún hefur lyft til bættara mannlífs
og betri heilsu. Engin hreyfing,
engir einstaklingar hafa komið
slíkri byltingu til vegar sem náttúr-
ulækningastefnan, hún er undan-
fari þeirrar heilsubylgju sem nú
gengur yfir. Þrautalaust hefur það
ekki gengið þótt stefnan sé nú við-
urkennd af öllum þorra fólks nema
ef vera skyldi af litlum hluta þess
fólks, sem ’setti að standa öllum
öðrum framar í baráttunni gegn
heilsuleysi og sjúkdómum og sem
hafa til þess löggilda pappíra.
Það stendur ekki til að rekja
þróun náttúrulækningastefnunnar
á Íslandi í þessum pistli né sögu
heilsuhælisins, það vona ég að
aðrir geri á verðugan hátt í fyll-
ingu tímans. Hinsvegar get ég
ekki neitað mér um að nefna upp-
hafsins alvöru, sem hófst í brjósti
manns, sem þorði að flytja samtíð
sinni þekkingu sína og sannfær-
ingu, þótt það væri í andstöðu við
ríkjandi hefðir og suma starfs-
bræður. En „svartur almúginn“
eins og það hét þá, gerði sér fljótt
grein fyrir á hvaða leið hann var.
Til þess að skilja mál þessa mæta
manns þurfti auðmýkt og fordóma-
leysi. Það sama þarf í dag, þótt
margt hafi breyst í rétta átt. Ef
auðmýkt og fordómaleysi er ekki
fyrir hendi, ná þessi sannindi í
dýpt sinni ekki fram.; Sömu sann-
indi af sama meiði sem þau, að
sjúklingur sem ekki vill verða heill
verður áfram sjúkur hvað sem fyr-
ir hann er gert,
Heilsuhælið í Hveragerði er
minnisvarði um hugsjóna mannvin-
inn Jónas Kristjánsson og alla þá
fjölmörgu aðra, sem nótt og dag
unnu launalaust og án hlunninda
til að að koma þeirri lífsvisku til
fjöldans, sem Jónas barðist fyrir.
Nú hafa þær furður veraldar gerst
að skammsýni og trúlega þekking-
arleysi sumra sem í háum embætt-
um sitja og annarra er sitja örlítið
neðar, hefur komið því til vegar
að hælið riðar nú til falls eða renn-
ur inn í aðrar risa samstæður
kerfisins, samkv. ábendingum
sumra, og hverfur þannig með öllu
ef af verður og þar með glæstur
minnisvarði og göfugt starf stór-
huga fólks. Vert er að minna á í
þessu samhengi það sem allir vita,
að ísl. ríkið fjárfestir ekki í neinu
sem gefur slíkan arð sem góð
heilsa og fyrirbyggjandi aðgerðir
í þá veru. Því skýtur skökku við
þegar forráðamenn ríkisins virðast
ekki hafa vilja né innsæi til að
skilja sauðina frá höfrunum í þessu
máli né sjá hvar kreppir að í raun.
Væri ekki ráð að þessir ágætu
herrar (því karlmenn eru það) drifu
sig á hælið í föstu til að hreinsa
dulítið til í líkamstetrinu eða fara
á grasafæði „fisklaust“ til þess að
skerpa hugsunina og fá blóðþrýst-
inginn örlítið niður, engin aðferð
er betri, og nota tímann að auki
til þess að kynnast stofnuninni og
starfseminni í heild. Þá kæmust
þeir að því með hraði að uppkomið
mál er hrein skemmdarstarfsemi,
sem og mundu þeir sjá að útilokað
er að reka stofnun sem gerir kröf-
ur á þeim daggjöldum sem hælinu
er úthlutað.
Óneitanlega hlýtur sú spuming
að gerast áleitin við slíkar uppá-
komur, hvort viðskilnaður við ríkis-
kassann og kerfið væri e.t.v. af
hinu góða fyrir hælið og framtíð
þess, þótt svo virðist e.t.v. ekki í
fljótu bragði. I annan stað gæti
það hugsast að tíminn nú sé ein-
mitt sá rétti til þess að forráða-
menn hælisins geri sér grein fyrr
að þrátt fyrir að margt gott hafí
óumdeilanlega gerst og áunnist á
liðnum árum, hefur hælið eigi að
síður verið á fleygiferð út úr þeim
ramma sem því var ætlað af stofn-
endum þess. Hælinu var ætlað að
vera menntastofnun fyrir þá sem
vildu taka upp nýja og heilsusam-
lega lífshætti, nýjan lífsstíl með
breyttu mataræði m.m. Hælinu var
ætlað að vera athvarf þeirra sem
töldu að breytt mataræði, nudd,
böð, gönguferðir og sitt hvað fleira
gæti hjálpað þeim í heilsufarsleg-
um erfiðleikum þeirra. Hælið átti
aldrei að verða sjúkrahús sem stát-
aði af því eins og nú er gert að
177 sjúklingar, ekki dvalargestir,
heldur sjúklingar, séu á hælinu og
því óforsvaranlegt að reka það
nema með mörgum læknum, þar
af 2 yfírlæknum.
Dagurinn í dag er að sjálfsögðu
framhald gærdagsins. Svo virðist
sem forráðamenn hælisins hafi í
það minnsta um tíma misst sjónar
á tilgangi hælisins og forsendu. í
stjórn hælis og félags hefur alltof
oft verið fólk, því miður sem engan
áhuga hefur haft fyrir náttúru-
lækningastefnunni og að auki for-
svarsfólk ráðið verið til hælisins,
sem þaðan af síður hefur haft
áhuga. í kjölfar þessara þversagna
hafa einnig verið ráðnir læknar til
hælisins sem ekki hafa haft
minnsta áhuga fyrir náttúrulækn-
ingastefnunni sem slíkri og sumir
jafnvel fordæmt hana sem kukl ...
í framhaldi er eðlilega spurt. Hvers
vegna sækja læknar um störf við
hælið, sem ekki hafa áhuga fyrir
stefnu þess. Svarið er augljóst. í
annan stað, hvers vegna leyfa for-
svarsmenn hælisins að því sé að
hluta til breytt í sjúkrahús þvert
gegn stefnu þess og tilgangi. Slíkt
gat að sjálfsögðu ekki stýrt góðri
lukku til lengdar. Nú er gullið
tækifæri að hrista rykið af rugl-
inu, svo það sjáist og færa hælið
til upphafsins með eða án ríkis-
styrks, svo sem verða viss. Hætta
að stækka hælið útum tún, mela
og móa en hlúa þess í stað að því
serti er og opna upp á gátt fyrir
það fólk sem hefur áhuga fyrir því
sem á að gerast samkvæmt uphaf-
legri stefnumörkun í mataræði í
lífrænni ræktun, í fræðslu _og í
meðhöndlun, í stað þess að setja
inn fólk, sem ekki óskar eftir að
vera á slíkum stað og á því heima
annarstaðar þar sem það getur
fengið hamborgarana sína og
grillsteikurnar. Fjöldi fólks tæki
því fegins hendi að koma á hælið,
fá að gista þar lengri eða skemmri
tíma til að njóta frábærs fæðis
hælisins og sundlaugar og/eða til
hvíldar og uppbyggingar á góðum
stað. Annar stór hópur fólks tæki
því einnig fegins hendi að fá að
koma þar samkv. eigin ósk til þess
að fá læknismeðferð, leiðbeiningar
og þjónustu til samræmis við las-
leika þess og vanlíðan. Þannig yrði
starfsemi hælisins margþætt og
færð til upphafs síns og skilaði
þeim árangri sem því var ætlað
og bjargaði um leið þessari ágætu
stofnun frá því að verða bákn sem
drukknaði í sjálfu sér.
Sá ljóti leikur sem fram fer
þessa daga er með ólíkindum, sér
í lagi þegar haft er í huga að allt
á þetta að byggjast á náungakær-
leik, ást og umhyggju fyrir skjól-
stæðingunum. Slíkt hlýtur að telj-
ast meira en lítið fjarstæðukennt
þegar litið er til þeirrar staðreynd-
ar að stéttarfélag þeirra aðila sem
hafa komið þessum leiðindum af
stað telur sig hafa vald til að gera
fólk brottrækt og réttindalaust ef
og þegar það er að gera skyldu
sína gagnvart skjólstæðingum sín-
um og eigin samvisku. Svo virðist
þessa stundina sem viðkomandi
stéttarfélag hiki ekki við að not-
færa sér það vald ef kostur er,
með þeim afleiðingum að virt
stofnun og mjög þörf verður
óstarfhæf, fjöldi fjólks tapar vinnu
með hörmulegum afleiðingum fyrir
fjölskyldur þeirra og venslafólk svo
og til óbætanlegs tjóns fyrir heilt
byggðarlag. Við skulum vona að
þarna sé á ferð blinda sem tekst
að lækna hið bráðasta svo ekki
hljótist verra af, ella taki stjórn-
völd í taumana. Við skulum vona
eftirKristin
Snæland
I frétt Morgunblaðsins þann 18.
maí sl. um nýja stjórn í Frama,
félagi leigubílstjóra á höfuðborgar-
svæðinu, sagði Sigfús Bjarnason,
nýkjörinn formaður félagsins, að
fengist lækkun á aðflutningsgjöld-
um leigubifreiða, þá kæmi lækkun
á taxta leigubifreiða til greina.
Þetta er reginfírra eða misskiln-
ingur enda sagði Sigfús Bjamason
á framhaldsaðalfundi Frama þann
23. maí sl. að blaðamaðurinn sem
viðtalið tók hefði snúið máli sínu
algerlega við. Núverandi gjaldskrá
er um 14% lægri en vera ætti.
Astæðan er sú að inni í taxtanum
er niðurfelling aðflutningsgjalda
sem leigubílar nutu fram til ársins
1986.
Þessa niðurfellingu fengu leigu-
bílstjórar í stað hækkunar á taxta
á sínum tíma. (Þá var tími verð-
stöðvunar.)
Þessi niðurfelling sem nam um
14% af taxta féll niður 1986 eins
og áður sagði. Til þess að leiðrétta
taxta sinn, sem er nú um 14% of
lágur, þurfa því leigubílstjórar ann-
aðhvort 14% hækkun taxtans eða
lækkun aðflutningsgjalda sem því
nemur.
Hulda Jensdóttir
„Sá ljóti leikur sem
fram fer þessa daga er
með ólíkindum, sér í
lagi þegar haft er í
huga að allt á þetta að
byggjast á náungakær-
leik, ást og umhyggju
fyrir skjólstæðingum
sínum.“
að málið leysist farsællega öllum
til hagsbóta. Við skulum einnig
vona að Alþingi íslendinga láti
rannsaka hið bráðasta hvort vald-
svið stéttarfélaga sé með eðlilegum
hætti og hvort íslendingar njóti í
raun þeirra mannréttinda að vera
þeir sjálfir.
Höfundur er fyrrverandi
forstöðukona Fæðingarheimilis
Reykjavíkur.
GARÐASTÁL
Á þök og veggi
= HÉÐINN =
STÓRÁSI 6, GARÐABÆ SÍMI 52000
Höfundur er leigubílsljóri.
ERTU MEÐ SKALLA?
HÁRVANDAMÁL?
Aðrir sætta sig ekki við það!
Af hverju skyldir þú gera það?
FóAu aftur þitt eigið hór, sem vex eðlilega
Sársaukalaus meðferð
Meðferðin er stutt (1 dagur)
Skv. ströngustu kröfum bando-
riskra og þýskra staðla
Framkvæmd undir eftirliti og stjórn
sérmenntaðra lækna
Upplýsingar hjó EURO CLINIC Ltd.
Raðgjafastöð, Neðstutröð 8, Póshólf 111,
202 Kópavogi -Sími 91-641923
ó kvöldin - Sími 91-642319.

Gjaldskrá leigubíla