Morgunblaðið - 02.06.1999, Qupperneq 6
6 MIÐVIKUDAGUR 2. JÚNÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Niðurstöður nýrrar fjölmiðlakönnunar Gallups fyrir SÍA og helstu fjölmiðla
62,7% lands-
manna lesa
Morgunblaðið
MORGUNBLAÐIÐ er að jafnaði
lesið af 62,7% landsmanna á aldrin-
um 12 til 80 ára sérhvern útgáfu-
dag, samkvæmt niðurstöðum fjöl-
miðlakönnunar Gallups sem gerð
var 26. apríl til 1. maí síðastliðinn
fyrir Samband íslenskra auglýs-
ingastofa og flesta stærstu fjöl-
miðla hérlendis. I könnun Félags-
vísindastofnunar í október síðast-
liðnum var meðallestur á Morgun-
blaðinu 57% og er um að ræða
5,7% prósentustiga aukningu.
Mestur var lesturinn á sunnudags-
blaði Morgunblaðsins, eða 71,0%,
samanborið við 64% í október í
fyrra.
Stærsta breytingin
álestri
Þá sögðust 81,9% þeirra sem
svöruðu könnuninni nú hafa eitt-
hvað lesið í Morgunblaðinu í þeirri
viku sem könnunin náði til, saman-
borið við 74% í október í fyrra. Um
er að ræða hæstu mælingu fyrir
Morgunblaðið frá árinu 1995. Elías
Héðinsson hjá íslenskum fjöl-
miðlarannsóknum, sem stóð að
könnuninni ásamt Gallup, segir
þetta stærstu breytinguna sem
merkja megi í blaðlestri sam-
kvæmt könnuninni.
Að meðaltali lásu 40,2% svar-
enda DV samkvæmt niðurstöðum
könnunarinnar hvern útgáfudag,
sem er minni meðallestur en fram
hefur komið í fjórum seinustu fjöl-
miðlakönnunum, en í október síð-
astliðnum nam meðallestur á DV
42%. Alls sögðust 66% svarenda
hafa lesið eitthvað í DV í þeirri
viku sem könnunin náði til, saman-
borið við 67% í október í fyrra.
Meðallestur á hvert tölublað
Dags er nú 11%, samanborið við
13% í könnuninni í október í fyrra.
Meðallestur Viðskiptablaðsins var
6,1% samanborið við 5% í október í
fyrra.
Sjónvarpið sterkara
um helgar
Meðaltal sjónvarpsáhorfs virka
daga á landinu öllu er 63% hjá
Sjónvarpinu samanborið við 65% í
október í fyn-a og 57% hjá Stöð 2
samanborið við 59% í október í
fyrra, 7% hjá Sýn samanborið við
6% í október í fyrra og 5% hjá Skjá
1, en í október í fyrra hafði stöðin
Nýtt á Mallorca
Cala Mandia
Sannkölluð
fjöskylduparadís
Samvinnuferðir
Landsýn
Á veröi fyrlr þigl
Lestur blaða í viku í lok apríl 1999
ekki hafið útsendingar. Meðaltal
áhorfs á helgidögum á landinu öllu
er 72% hjá Sjónvarpinu samanbor-
ið við 68% í október í fyrra og 56%
hjá Stöð 2 samanborið við 61% í
október í fyrra, 11% hjá Sýn sam-
anborið við 8% í október í fyrra.
Meðaltal helgidaga var 8% hjá
Skjá 1, en stöðin sendi ekki út í
fyrra.
I heildaryfirliti yfir sjónvarps-
stöðvarnar kemur fram að áhorf á
Sjónvarpið nemur 94% á landinu
öllu þegar vikan er skoðuð í heild
sinni og sömuleiðis þegar eingöngu
er horft til Faxaflóasvæðisins.
Áhorf á Stöð 2 nemur 83% á land-
inu öllu og 85% á Faxaflóasvæðinu.
Áhorf á Sýn nemur 27% á landinu
öllu og 26% á Faxaflóasvæðinu.
Áhorf á Skjá 1 nemur 21% á land-
inu öllu og 23% á Faxaflóasvæðinu.
Samfélagið í nærmynd
vinsælast
Meðaltal hlustunar á útvarp á
virkum dögum var mest 39,0% á
Rás 2, 30,6% á Rás 1, 29,5% á
Bylgjuna, 15,6% á FM95,7, 8,3% á
X-ið, 8,2% á Gullið, 6,1% á Matt-
hildi, 5,9% á Mono, 5,6% á Létt,
1,6% á Stjörnuna og 1,1% á Skratz.
Meðaltal hlustunar á útvarp um
helgar var mest 27,6% á Rás 1,
26,4% á Rás 2, 24,8% á Bylgjuna,
14% á FM95,7, 5,8% á X-ið, 6,3% á
Gullið, 3,8% á Matthildi, 5,2% á
Mono, 5,0% á Létt, 1,3% á Stjörn-
una og 0,9% á Skratz. Vinsælasti
útvarpsþátturinn er Samfélagið í
nærmynd á Rás 1, sem hefur 8,3%
hlustun, en fast á hæla hans koma
Milli mjalta og messu á Bylgunni
með 8,2% hlustun og Tvíhöfði á X-
inu sem er einnig með 8,2% hlust-
un.
í könnun á lestri tímarita kom
fram hlutfall þeirra sem lásu eða
flettu seinasta tölublaði viðkom-
andi tímarits. Alls höfðu 57,6%
skoðað Séð og heyrt, 49,7% Sjón-
varpshandbókina, 30,7% Mynd-
bönd mánaðarins, 26,9% Hús og hí-
býli, 22,2% Fasteignablaðið, 21,6%
Nýtt Líf, 20,2% Vikuna, 19,6%
Mannlíf, 18,8% Lifandi vísindi,
15,1% Bleikt og blátt, 11,0% Gest-
gjafann, 7,3% Frjálsa verslun,
6,6% Tölvuheim PC World, 5,9%
Fiskifréttir og 4,7% Heilbrigðis-
mál.
U Jílír@auí>lai»ií> | |
OV
■
71,0
62,1%
44,8%
60,3%
36,2%
9,8%
II
81,9%
62,7%
40,2%
11,0%
6,1%
66,0%
22,6%
6,1%
i
Mánu- Þriðju- Miðviku- Fjrnmtu- Föstu- Laugar- Sunnu-
dagur dagur dagur dagur dagur dagur dagur
Meðallestur Eitthvað lesið
á tölublað i vikunni
Meðallestur á tölublað skipt eftir aldri
ALLiR
162,7%
68-80 I55 .... ......... 166,1%
50-67 75,1 %
35-49 □?.ov?.-w : n 65.9
m
11,0% ae.1%
] 23,0% E 5,5%
IS 7,7%
16,9%
139,6% □ 5,2%
135,8% □ 7,3%
142,3% G}5,7%
ms 7.8%
■ 3,4%
11,5%
Fjölmiðlakönnunin var fram-
kvæmd frá sunnudeginum 26. aprfl
til laugardagsins 1. maí. Úrtakið
var 1.500 manns og var fjöldi svara
905 talsins og bárust dagbækumar
til Gallups 3. til 18. maí.
Áreiðanlegri niður-
staða en áður
„Hér er um að ræða langum-
fangmestu dagbók sem send hefur
verið út til svarenda frá upphafi
þessara mælinginga. Könnunin er
gjörbreytt frá fyrri slíkum og má
raunar segja að um byltingu sé að
ræða, að minnsta kosti tel ég að
hún marki tímamót í gerð fjöl-
miðlakannana á Islandi. GaUup
fylgdi þátttakendum vel eftir og
hringt var í allt úrtakið, bæði með-
an á mælingu stóð og eftir að könn-
unarvikunni lauk, til að tryggja
sem besta þátttöku,“ segir Haf-
steinn Már Einarsson, verkefnis-
stjóri fjölmiðlakönnunarinnar.
Hann kveðst þeirrar skoðunar að
þær mæliaðferðir sem notaðar
voru leiði til mun ítarlegri og áreið-
anlegri niðurstaðna en áður hefur
fengist.
Öllum í úrtaki var send dagbók
og hringt var í fólk til að falast eftir
þátttöku þess í kjölfarið á útsend-
ingum. Dagbækumar bárast í
tæka tíð á landsbyggðina en vegna
mistaka hjá Islandspósti í póst-
dreifíngu fengu flestir þátttakend-
ur af höfuðborgarsvæðinu ekki
dagbækumar sendar til sín fyrr en
mánudaginn 27. apríl, þ.e. daginn
eftir fyrsta könnunardag. Gallup
telur þetta þó ekki hafa komið
verulega að sök, þar sem dagskrá
sjónvarpsstöðvanna var inni í dag-
bókinni að þessu sinni, og einnig
var hringt í alla þátttakendur til að
hvetja þá til að svara strax á mánu-
deginum, fyrir sunnudaginn, og
lágmarka þannig ónákvæmni svara
sem hlotist getur af upprifjun.
Gögnin vora vegin eftir kyni,
aldri og búsetu til samsvöranar við
hlutfall þjóðarinnar í viðkomandi
hópum. Hlutfall innsendra bóka
liggur mjög nærri hlutfalli þjóðar-
innar samkvæmt upplýsingum frá
Gallup, en mest frávik vora á milli
kynjanna og í elsta hópnum. Lest-
ur dagblaða var veginn upp fyrir
laugardaginn 1. maí, vegna þess að
flestir sölustaðir blaða, þar með
taldir stórmarkaðir, vora lokaðir
þann dag.
Gögn íjarlægð úr fjölmiðlakönnun að dsk Frjálsrar fjölmiðlunar
Könnunin ekki
birt í heild sinni
HALLDÓR Guðmundsson, for-
maður Sambands íslenskra auglýs-
ingastofa, vakti á því athygli í gær
þegar fjölmiðlakönnunin var kynnt
að Frjáls fjölmiðlun hf. hefði ekki
undirritað samning um hvernig
staðið væri að könnuninni og
kostnaðarþátttöku fjölmiðla í
henni, en að henni standa allir
stærri fjölmiðlar landsins auk sam-
bandsins. SIA væri ósátt við að svo
væri og að gögnin væru afhent án
þess að undirritun allra fjölmiðla
lægi fyrir. Þá hefðu að ósk Frjálsr-
ar fjölmiðlunar verið fjarlægð
ákveðin gögn úr könnuninni.
„SIA lýsir sig óbundið af fram-
haldssamningi við þá aðfla sem
ekki hafa undirritað samninginn,“
sagði Halldór. Hann sagði að SÍA
hefði að ósk Frjálsrar fjölmiðlunar
tekið á mánudag úr niðurstöðum
könnunarinnar gögn er lúta að til-
teknum þáttum hennar.
„Frjáls fjölmiðlun neitaði að
undirrita samninginn og jafnframt
að greiða nema að tekið væri tillit
til þeirra óska um að þetta væri
tekið út. I þessum farvegi hafa
málin verið undanfarna daga,
þangað til í gærmorgun [fyrradag]
að ég taldi að náðst hefði heiðurs-
mannasamkomulag um að þetta-
yrði ekki inni í könnuninni núna og
eingöngu afhent hverjum og einum
fjölmiðli þau gögn sem að honum
snýr, en þess í stað vrði þetta í
könnuninni í haust. Ég hélt að
þetta stæði, þar til leið á morgun-
inn [gærmorgun] og í ljós kom að
viðkomandi aðilar vildu heldur ekki
að þetta birtist í haust. Ég álít hins
vegar að þetta sé ekki stórmál og
tel að hægt sé að leysa þetta. Það
er verið að þróa smám saman þess-
ar mælingar og kannanir með
markvissum hætti, og kanna fleiri
hluti en gert hefur verið á undan-
fórnum árum, og það sem hér um
ræðir er eitt af því sem er nýtt í
ferlinu. Ég lít svo á að þetta séu
barnasjúkdómar í þessu ferli og á
endanum muni allir taka því fagn-
andi að sem mest vitneskja sé til
staðar,“ segir hann.
Sjálfsagðar
upplýsingar
Halldór kveðst telja það skaða að
ekki skuli hafa náðst sátt um fram-
kvæmd málsins í fyrstu umferð.
„Almennt er viðhorfið hjá fjölmiðl-
unum, alveg eins og auglýsingastof-
unum, að það sé kappsmál að fá
eins ítarlegar upplýsingar og hægt
er. Ég-lít ó það - sem sjálfsagðan
hlut í þessu upplýsingaþjóðfélagi
um aldaskil að menn viti nákvæm-
lega hvaða notkun er á þeim miðl-
um sem þeir era að kaupa í auglýs-
ingar, hvaða aldurshópar fylgjast
helst með þeim og svo framvegis.
Alls staðar erlendis er litið á þetta
sem algjörlega sjálfsagðan hlut.
Frjáls fjölmiðlun vissi út af fyiir sig
ekki um hvaða niðurstöður var að
ræða, en það má kannski orða það
svo að þetta sé gamaldags hræðslu-
viðhorf. En það er hluti af þessu
öllu að taka jafnt góðum fréttum
sem slæmum, og það hjálpar mönn-
um á rétta braut að vita meira um
fjölmiðilinn og hvemig fólk er að
nota hann.“
Elías Héðinsson, hjá Islenskum
fjölmiðlarannsóknum, sagði að ann-
ars vegar hefði verið tekið út hlut-
fall dagblaðalestrar á hvern ein-
stakling og hins vegar sá tími sem
fór í lesturinn á hverjum degi.
„Þetta era mælingar sem teknar
hafa verið upp viðs vegar í heimin-
um. Við mótuðum þessar mælingar
eftir breskri fyriiTnynd, þar sem
nýbúið er að yfirfara og bæta mæl-
ingarnar, þannig að ekki er um að
ræða eitthvað sem við fundum upp
eða voram að gera tilraunir með,“
• segir Elías..— ...