Morgunblaðið - 31.08.1999, Blaðsíða 24
24 ÞRIÐJUDAGUR 31. ÁGÚST 1999
MORGUNBLAÐIÐ
r VAKI hf.
•Ll L
Sex mánaða uppgjör 1999, móðurfélag Mmrnm-
Rekstrarreikningur Miiijonir króna «1999 30/131998 Breyting
Rekstrartekjur 85,6 91,4 -6,3 %
Rekstrargjöld 79,0 81,2 -2,8%
Fjármagnsliðir 4,4 4,6 -5,2%
Hagnaður fyrir skatta 2,2 5,5 -59,3%
Tekju- og eignarskattur 0,9 1,5 -43,0%
Áhrif dótturféiags 0 0
Hagnaður tímabilsins 4,0 -64,9%
Etnahagsreikningur Miiijónir króna 30/6 '99 31/12 '98 Breyting
Veltufjármunir 60,6 34,7
Fastafiármunir 145,2 108,5
Eignir samtals 205,8 143,2
Eigið fé 102,0 57,9
Skuldir 103,8 85,3
Skuldir og eigið fé samtals 205,8 143.2
Sjóðstreymi 1999 1998
Veltufé frá rekstri 13,5 17,6 -23,1%
Hagnaður Vaka
1,4 milljónir
MOÐURFELAG Vaka Fiskeldis-
kerfa hf. hagnaðist um 1,4 milljónir
fyrstu sex mánuði ársins 1999 í sam-
anburði við tæplega 4 milljóna
króna hagnað á árinu 1998. Sam-
stæðan hagnaðist einnig um 1,4
milljónir sem er um 6 milljónum
króna betri afkoma en áætlanir
gerðu ráð fyrir og rekstrartekjur
samstæðunnar voru tæpar 95 miHj-
ónir sem er um 7 milljónir króna
umfram áætlanir. Aukning var á út-
flutningi á öllum vöruflokkum nema
veiðarfæratæknibúnaði en salan á
honum jókst hins vegar hér á landi,
segir í fréttatilkynningu. Forsvars-
menn Vaka Fiskeldiskerfa sjá ekki
ástæðu til að endurskoða rekstrará-
ætlanir fyrir þetta ár, en áætlanir
gera ráð fyrir 220 milljóna króna
rekstrartekjum og að hagnaður
verði 15 milljónir.
Hermann Kristjánsson, fram-
kvæmdastjóri Vaka Fiskeldiskerfa,
segir að reksturinn hafi gengið ívið
betur en áætlanir gerðu ráð fyrir.
„Ekki síst gengur markaðssetning
betur í Noregi en á seinasta ári. Við
höfum talsverðar væntingar til sjáv-
arútvegssýningarinnar sem hefst 1.
september, en þar munum við
kynna ýmsar nýjar vörur. Eins
verður fiskeldissýning í Grikklandi í
lok september," segir Hermann.
Vaki Fiskeldiskerfi og DNG Sjó-
vélar hf. sameinuðust nýlega og tók
sameiningin gildi 1. júlí síðastliðinn.
„Sameining fyrirtækjanna gengur
vel og erum við nú að vinna að því að
samstilla hópinn," segir Hermann. 6
mánaða uppgjör DNG Sjóvéla ligg-
ur fyrir og er hagnaður 2 milljónir
króna fyrstu sex mánuði ársins. Árs-
áætlun DNG Sjóvéla gerir ráð fyrir
185 milljóna króna tekjum og að
hagnaður verði af rekstri.
VIÐSKIPTi
Kögun hf. selur flugstjórnarhermi til NATO
Söluverð á bilinu
30-40 milljónir
KÖGUN hf. hefur gengið frá sölu á
flugstjómarhermi til nota hjá
bandaríska flughemum og nefnist
búnaðurinn Graphical Simulation
Scenario Generator (GSSG). Búnað-
urinn er kostaður af Mannvirkja-
sjóði Atlantshafsbandalagsins og
mun þetta vera í fyrsta skipti sem
íslenskt fyrirtæki selur hátækni-
búnað til NATO.
Að sögn Gunnlaugs Sigmunds-
sonar, framkvæmdastjóra Kögunar,
hefur vinna við þróun búnaðarins
staðið yfir í um tvö ár. Búnaðurinn
líkir eftir raunverulegum aðstæðum
í flugturnum og ratsjárstöðvum
flugherja og er ætlað til nota við
þjálfun og kennslu þeirra sem
starfa í slíku umhverfi. Hermirinn
samanstendur af flóknum hugbún-
aði og einkatölvum og er seldur í
einu lagi. Gengið var frá sölu á ein-
um hermi til NATO í júní síðastliðn-
um og var söluverðið á bilinu 30-40
milljónir.
„Við kynntum hugmyndina fyrir
forsvarsmönnum NATÓ í fyrra og í
kjölfarið efndi Bandaríkjaher tO
lokaðs útboðs vegna hönnunar á
flugstjómarhermum. Fimm fyrir-
tækjum gafst kostur á að sýna
framleiðslu sína og kom í ljós að
okkar lausn hentaði best og varð því
fyrir valinu,“ segir Gunnlaugur.
Hugmyndin kviknaði
í tengslum við IADS
Bjarni Birgisson, tæknilegur
framkvæmdastjóri hjá Kögun hf.,
segir að hugmyndin að baki flug-
stjórnarherminum hafi upphaflega
kviknað árið 1994 þegar Kögun
vann að þróun og uppsetningu ís-
lenska loftvamakerfisins (IADS).
IADS er notað á Keflavíkurflug-
velli. „Hingað til hefur það útheimt
mikla handvirka útreikninga á til
dæmis hraða, tíma og stefnu þegar
flugferlar em skilgreindir við þjálf-
un flugumferðarstjóra og þeirra
sem vinna við loftvamakerfi eins og
IADS. Þessir útreikningar hafa svo
verið notaðir sem grannur úr-
vinnslu í miðlægum stórtölvum þeg-
ar eiginleg ratsjárgögn eru gerð.
Uppsetningin og útreikningarnir
hafa krafist mikillar þjálfunar og í
raun má segja að hugmyndin að
GSSG hafi kviknað þegar við stóð-
um að slíkri þjálfun vegna IADS. Á
síðustu áram hafa einkatölvur orðið
mun ódýrari og öflugri en dæmi
vora um áður og færar um að vinna
útreikninga af því tagi sem hér um
ræðir á rauntíma. Sú þróun hefur
lagt granninn að hönnun GSSG,“
segir Bjami.
Bjarni segir að tilkoma flug-
stjórnarhcriTiisins geti skipt miklu
máli við þjálfun starfsmanna í flug-
turnum og ratsjárstöðvum á vegum
Bandaríkjahers. „Hingað til hefur
þjálfun tekið allt að 6 mánuði en
með tilkomu GSSG styttist sá tími
niður í nokkra daga. Fjöldi þeirra
sem á hverju ári gangast undir
þjálfun í flugumferðarstjórn hjá
hemum er umtalsverður og ljóst að
með flugstjórnarherminum minnk-
ar kostnaður verulega," segir
Bjami.
Hjá fyrirtækinu er unnið af full-
um krafti við áframhaldandi þróun
búnaðarins og viðbætur við hann.
Bjarni telur að ýmsir möguleikar
séu fyrir hendi varðandi notkun
flugstjórnarhermisins og nú þegar
sé hafin vinna við að aðlaga búnað-
inn svo hægt verði að nota hann við
þjálfun í almennri flugumferðar-
stjórn.
Tap Kaupfélags Eyfiröinga af reglulegri starfsemi eykst um 40 prósent frá fyrra ári
Hagnaður tilkominn
vegna sölu eigna
^f^^^Kaupfé SAMSTÆÐA lag E lliuppgj Jan.-júní yfirði Öri 199! Jan.-júní nga )
Rekstrarreikningur 1999 1998 Breyting
Rekstrartekjur Milljónir króna Rekstrargjöld Afskriftir 5.566,9 5.334,0 313,0 4.794,9 4.537,6 345,5 +16,1% +17,6% -9.4%
(Tap) hagnaður fyrir f jármagnsliði Fjármagnsliðir (Tap) af reglulegri starfsemi (80,0) (165,3) (257.8) (88,2) (85,6) (162.3) -9,3% +93,1% +58.8%
Aðrar tekjur og gjöld Afkoma án áhrifa dótturfélaga Hlutur minnihluta í afkomu dótturfélaga 305,6 47,8 0,5 7,9 (154,3) 12,4 +3768,4%
Hagnaður (tap) tímabilsins 48,3 (141,9) -96.0%
Efnahagsreikningur Miiijónir króna 30/6 '99 30/6 '98
I Eignir og skuldir: I
Heildareignir 12.737,5 12.463,8 2,2%
Heildarskuldir 10.137,6 10.016,2 1,2%
Skuldbindingar 90,9 90,9 0,0%
Eigið fé 2.143,7 2.082,9 2,9%
Kennitölur
Veltufé frá rekstri Millj, króna 17,8 32,3 -44,9%
Eiginfjárhlutfall 19,68% 22,3%
Veltufjárhlutfall 0,81 0,71
KAUPFÉLAG Eyfirðinga skilaði
48,3 milljóna króna hagnaði á
fyrstu sex mánuðum þessa árs,
samanborið við 142 milljóna króna
tap á sama tímabili í fyrra. Tap af
reglulegri starfsemi nam tæpum
258 milljónum króna nú en var
rúmar 162 milljónir fyrstu sex
mánuði síðasta árs. Rekstrartekj-
ur samstæðunnar á fyrri hluta
þessa árs námu rúmum 5,5 millj-
örðum króna en voru tæplega 4,8
milljarðar á fyrri hluta síðasta árs.
Rekstrargjöld vaxa um 764 millj-
ónir milli ára, voru rúmlega 5,6
milljarðar nú en tæpir 4,9 milljarð-
ar í fyrra. Án afkomu dótturfélaga
og hlutdeildar minnihluta varð
12,8 milljóna króna tap af rekstrin-
um en til samanburðar var 55,6
milljóna króna tap af rekstri móð-
urfélagsins á fyrstu sex mánuðum
síðasta árs. Óreglulegar. tekjur
aukast um tæplega 300 milljónir
milli ára.
Eiríkur S. Jóhannsson kaupfé-
lagsstjóri segir að skýringin á því
að óreglulegar tekjur aukast milli
ára sé sala á eignum KEA. Seld
hafa verið hlutabréf móðurfélags í
sjávarútvegsfyrirtækinu Snæfelli
hf. fyrir um 140 milljónir og auk
þess hefur uppsjávarhluti Snæfells
verið seldur út úr samstæðunni
fyrir um 165 milljónir. „Uppgjörið
ber merki þess að hér fer nú fram
víðtæk endurskipulagning á
rekstrinum. Við höfum sameinað
rekstur byggingavörudeildar og
raflagnadeildar Húsasmiðjunni hf.
og apótekin hafa sameinast Ha-
græði hf. Þetta þýðir að tekjur af
þessari starfsemi hverfa en á sama
tíma er mikill kostnaður samfara
breytingunum. Af þessum sökum
er afkoma af reglulegri starfsemi
ekki betri en raun ber vitni,“ segir
Eiríkur.
Áframhaldandi
sala eigna
Eiríkur segir að þrátt fyrir að
KEA eigi um 20% hlut í Húsa-
smiðjunni hafi hlutdeildaraðferð
ekki verið beitt í milliuppgjörinu
nú og verði ekki beitt fyrr en í árs-
uppgjöri. „Ástæðan er sú að vinnu
vegna sameiningar raflagna- og
byggingavöradeildar við Húsa-
smiðjuna og apótekanna við Ha-
græði er ekki lokið. Hins vegar er
ljóst að ef hlutdeildaraðferð hefði
verið beitt nú væru tekjur sam-
stæðunnar meiri og afkoman betri
sem því nemur.“
Hann segir að framundan sé
áframhaldandi sala á eignum fé-
lagsins til að minnka skuldir.
Hlutafé Snæfells verði m.a. aukið í
þessu skyni. Hann segir einnig að
áfram verði haldið við að færa
rekstur félagsins inn í hlutafélög.
„Meðan sú vinna fer fram má búast
við að tímabundið tap verði af
reglulegri starfsemi," segir Eirík-
ur.
Mikið verk
fyrir höndum
Jón Óttar Birgisson, verðbréfa-
miðlari hjá Kaupþingi Norður-
lands, segir afkomuna lakari en bú-
ast hefði mátt við. „Það var mönn-
um ljóst þegar endurskipulagning
félagsins hófst að hún myndi kosta
peninga og taka tíma. En þrátt fyr-
ir þetta er ekki hægt að segja ann-
að en að afkoma félagsins á fyrstu
sex mánuðum ársins sé léleg. Tapið
af reglulegri starfsemi eykst um
rúmlega 40% milli ára. Bæði
rekstrartekjur og rekstrargjöld
aukast um 16% á tímabilinu og það
vekur athygli að fjármagnsgjöld
nær tvöfaldast. Þetta segir manni
að enn er langt í land og mikið verk
fyrir höndum.
Það era þó nokkrir ljósir punkt-
ar í uppgjörinu. I fyrsta lagi era
dóttur- og hlutdeildarfélögin farin
að skila hagnaði. Ber þar hæst
mikil umskipti hjá Snæfelli sem
loksins er farið að sýna jákvæða af-
komu. Þar liggja mikil tækifæri. I
öðru lagi eru stjórnendur félagsins
greinilega að taka til í rekstrinum,
sem sést best á þeim fréttum sem
borist hafa af félaginu á síðustu
mánuðum. Framtíð félagsins ræðst
af þeirri endurskipulagningu sem
nú er í gangi,“ segir Jón Óttar.