Skírnir - 01.04.1910, Page 14

110
Björnstjerne Björnson.
Málefnið ber eigi persónurnar ofurliði. Þær lifa og hrær-
ast í eðlilegu samræmi. Eit hans eru skáldrit i orðsins
beztu merkingu, mörkuð með innsigli snildarinnar, klædd
í töfraskrúða listarinnar.
Björnstjerne Björnson var að eðli og upplagi víking-
ur og bardagamaður, en í æðsta og göfugasta skilningi.
Hann barðist eigi fvrir sjálfan sig, fyrir upphefð né met-
orðum, heldur jafnan í þjónustu einhverrar hugsjónar,
einhvers málefnis. Og margar voru hugsjónirnar, sem
hrifu hann um dagana hver eftir aðra, því lund hans
var afarviðkvæm og móttækileg fyrir öllum áhrifum.
Og jafnskjótt og hann varð hrifinn af einhverri hugsjón,
var hann reiðubúinn að berjast fyrir henni með oddi og
eggju. I það mund er hann sernur leikritið »En Hanske«
verður hann svo gagntekinn af skírlífiskröfunni, að hann
tekur sér ferð á hendur um öll Norðurlönd til að berjast
fyrir því máli, og flutti þá víðs vegar hið alkunna erindi
sitt »Engifte og mangegifte«. Svo er með hvert málið
á fætur öðru. Hann er í sifeldri sannleiksleit og sann-
leiksbaráttu. Hver ný og göfug hugsjón á þar vísan
stuðningsmann er hami er. Hann tekst óðar á loft og
gerist riddari hennar og þjónustumaður og kallari á
strætum og gatnamótum. Hann er eigi smeikur við að
standa öndverðlega í fáliðaðri fylkingu, ef hann þykist
sjá sannleikans merki í broddi, enda hefir enginn skáld-
mæringur kveðið betur um sannleikann, en hann hefir
gert í þessum erindum:
Foragtet af de store, men elsket af de smá, —
sig, er det ikke vejen, som det nye má gá?
Forrádt af dem, som vagt burde være, just af dem, —
sig, er det ikke sadan, at en sandhed stár frem?
Begynder som en susen i kornet sommerdag
og vokser til en brusen gennem skogenes tag, —
ndtil at havet bærer med tordenröst den hen,
da intet, intet höres uden den, uden den. —
En heldur þótti hann óstöðugur í rásinni og gjarn á
nýbreytingar í skoðunum sínum. Svipaði honum í því