Skírnir - 01.04.1910, Page 48

144
Holdsveikissaga.
heilbrigðra, þá væri þetta mjög viturlega sagt. >En þó er
þar við að athuga, að þessi sjúkdómur er eftir minni sJcoð-
un ékki eins nœmur hér d landi eins og annarstaðar.« Seg-
ir biskup mörg dæmi vera til um hjón, er hafi búið sam-
an svo árum skifti, og annað verið veikt en hitt hafi
sloppið við sjúkdóminn. Eins hafi holdsveikir menn getið
börn með hraustum konum og þau ekki orðið holdsveik.
Þetta kunni að virðast undarlegt, en sé þó satt, Og þó
þessi sjúkdómur væri nú næmur, þá væru svo fáir, sem
gætu notið þessarar náðar (þ. e. spítalavistarinnar), v a r 1 a
tíundi hluti þeirra sem sjúkdóminn hafi,
svo að nógir væru samt til, sem gætu birgt þetta fátæka
land upp með holdsveiki, ef hún væri svo afarnæm.
Annars kveðst hann skulu gjöra alt sem í sínu valdi
standi til þess að gott eftirlit verði haft. Reyndar geti hann
ekki vænst aðstoðar hjá »fullmektugum generalaðmirals-
in8« (þ. e, Qddi Sigurðssyni) eða landfógetanum, hafl hann
reynt það til fullnustu og skýrt frá því. Þeir skifti sér
ekki af þessum málum hema til ógagns, en láti biskup
hafa fyrirhöfnina og kostnaðinn af því, eins og þeir viti
sjálfir.
Eins og sjá má á þessu, gjörir biskup harla lítið úr
spítalaþörfinni, gagnsemi þeirra og sóttnæmi holdsveik-
innar. Hann tilfærir gegn sóttnæmiskenningunni sömu á-
stæðurnar, sem jafnan hefir verið dreift og enn er dreift
af fjölda ólæknisfróðra manna hér á landi, þótt þeim sé
nú farið blessunarlega að fækka, sem þannig hugsa.
Annað sést af bréfi þessu: Biskup hefir ekki
taliðholdsvelkinanærriþví útdauða hér
á 1 a n d i. Ef stórabóla hefði drepið alla holdsveika,
sem þá voru uppi, eins og þeir Eggert og Bjarni segja í
ferðabók sinni, þá hefði ekki þurft að gjöra mikið úr sjúk-
dómnum, einum sjö árum síðar. Magnús Stephensen tek-
ur ekki eins djúpt í árinni, segir aðeins, aðflestarhol ds-
veikar familíur hafi dáið þá.
Væri nú staðhæflng meistara Vídalíns rétt, hefðu
holdsveikir átt að vera að minnsta kosti 10 0—1 2 0.