Dagblaðið Vísir - DV - 17.03.1988, Blaðsíða 8

8
FIMMTUDAGUR 17. MARS 1988.
Viðskipti
Hráolía úr Norðursjó er
nú við 14 dollara múrinn
Ilráollan er enn að lækka í verði.
Tegundin Brent úr Norðursjónum
bíður færis við 14 dollara múrinn.
'Tunnan af henni var seld á um 14,40
dollara í fyrradag á dagmarkaðnum
í Rotterdam. Brent er sú tegund hrá-
olíu sem DV hefur birt reglulega verö
á í vetur. En til er ódýrari hráolía
en Brent á markaðnum. Það er hrá-
olían sem kennd er við Dubai. Hún
var í fyrradag skráð á 13 dollara
tunnan. Ástæðan fyrir þessu lága
olíuverði er offramboð á olíu. Furst-
unum í OPEC hefur einfaldlega ekki
tekist að skrúfa fyrir kranann. Þeir
framleiöa meira en þeir hafa fundað
um að gera.
DV birtir hér línurit af verði hrá-
oliu í vetur en í október síðastliðnum
hóf blaðið að birta reglulega á
fimmtudögum verð á erlendum
mörkuðum. Þetta línurit er því saga
vetrarins á verði hráohunnar.
Sagan hófst á 19 dollurum tunnan.
Nú er verðið um 14,40 dollarar. Sagan
á milli er línuritið. Miöað við Dubai-
oMuna, sem er komin í 13 dollara,
má búast við áframhaldandi lækkun
á hráolíu.
Það vekur athygli að bensín, sem
hefur ævinlega gífurlega tilhneig-
ingu til að hækka í verði á þessum
árstíma og rís hæst yfir sumarið, er
nú fariö að lækka í verði eftir að
hafa farið hækkandi að undanfórnu.
Þetta bendir til að unnar oMuvörur
séu famar að lækka í verði vegna
lægra verðs hráolíunnar. Að sjálf-
sögðu fylgir verð fullunninna olíu-
vara alltaf verði hráolíunnar þegar
til lengdar lætur.
Lækki hráoMuveröið frekar, eins
og margir spá, kemur að því að ýms-
ar olíuMndir gefa of lítið af sér að
mati eigenda. Þá eru líkur á að olíu-
lindunum verði lokað og framleiðslu
hætt. Þá minnkar framb.oð og verðið
hækkar en það þýðir aftur að olíu-
lindirnar verða opnaðar á ný.
-JGH
Verð á hráolíu
Svona er sagan í vetur. Verð á hráolíu hefur lækkað úr 19 dollurum i rúma
14 dollara fyrir tunnuna.
Peningamarkaður
Innlán með sérkjörum
Alþýðubankinn: Stjörnureikningar eru fyrir 15
ára og yngri og 65 ára og eldri. Innstæður
þeirra yngri eru bundnar þar til þeirveróa fullra
16 ára. 65 ára og eldri geta losað innstæður
sínar meö 3ja mánaða fyrirvara. Reikningarnir
eru verðtryggðir og með 8% vöxtum.
Þriggja stjörnu reikningar eru með hvert inn-
legg bundið í tvö ár, verðtryggt og með 9%
nafnvöxtum.
Lifeyrisbók er fyrir þá sem fá lífeyri -frá lífeyris-
sjóðum eða almannatryggingum. Innstæður eru
óbundnar og óverðtryggðar. Nafnvextir eru 25%
og ársávöxtun 25%.
Sérbók. Við innlegg eru nafnvextir 20% en 3%
bætast við eftir hverja þrjá mánuði án úttektar
upp í 29%. Hvert innlegg er meðhöndlað sérs-
taklega. Áunnið vaxtastig helst óbreytt óháð
úttektum en vaxtahækkun seinkar um þrjá mán-
uði ef innleggið er snert. Á*þriggja mánaða
fresti er gerður samanburður viö ávöxtun þriggja
mánaða verðtryggðra reikninga, nú með 2%
vöxtum, og sú tala sem hærri reynist færð á
höfuðstól. Úttekt vaxta fyrir undangengin tvö
vaxtatímabil hefur ekki áhrif á vaxtahækkanir.
Búnaðarbankinn: Gullbók er óbundin með 29%
nafnvöxtum og 31,1% ársávöxtun á óhreyfðri
innstæðu eða ávöxtun verðtryggðs reiknings
með 4,0% vöxtum reynist hún betri. Af hverri
úttekt dragast 0,85% í svonefnda vaxtaleiðrétt-
ingu. Vextir færast hálfsárslega.
Metbók er með hvert innlegg bundiö í 18 mán-
uði á 30,5% nafnvöxtum og 32,8% ársávöxtun,
eða ávöxtun verðtryggðs reiknings með 4,0%
vöxtum reynist hún betri. Hvert innlegg er laust
að 18 mánuðum liðnum. Vextir eru færðir hálfs-
árslega.
lönaðarbankinn: Bónusreikningur er óverð-
tryggður reikningur með 30% nafnvöxtum og
32,2% ársávöxtun. Verðtryggð bónuskjör eru
4%. Á sex mánaða fresti eru borin saman veró-
tryggó og óverðtryggð kjör og gilda þau sem
hærri eru. Heimilt er að taka út tvisvar á hverju
sex mánaða tímabili. Vextir færast misserislega
á höfuóstól.
18 mánaða bundinn reikningur er með 32%
nafnvöxtum og 32% ársávöxtun.
Landsbankinn: Kjörbók er óbundin meó 32%
nafnvöxtum og 34,1% ársávöxtun. Af óhreyfð-
um hluta innstæðu frá síöustu áramótum eða
stofndegi reiknings síöar greiðast 33,4% nafn-
vextir (ársávöxtun 36,2%) eftir 16 mánuði og
34% eftir 24 mánuði (ársávöxtun 36,9%). Á
þriggja mánaða fresti er gerður samanburður á
ávöxtun 6 mánaða verðtryggðra reikninga og
gildir hærri ávöxtunin. Af hverri úttekt dragast
0,85% í svonefnda vaxtaleiðréttingu. Vextir fær-
ast tvisvar á ári á höfuðstól. Vextina má taka
út án vaxtaleiðréttingargjalds næstu tvö vaxta-
tímabil á eftir.
Samvinnubankinn: llávaxtareikningur hefur
stighækkandi vexti á hvert innlegg, fyrstu 3
mánuðina 22%, eftir 3 mánuði 26%, eftir 6
mánuði 33%, eftir 24 mánuði 35% eða ársávöxt-
un 38,06%. Sé ávöxtun betri á 6 mánaða
verðtryggðum reikningum gildir hún um há-
vaxtareikninginn. Vextir færast á höfuðstól 30.6.
og 31.12.
Hávaxtabók er óbundin bók sem ber 34% nafn-
vexti og 36,89% ársávöxtun á óhreyfðri inn-
stæðu. Ef ávöxtun 6 mánaða verðtryggðs
reiknings reynist betri gildir hún. Vextir færast
hálfsárslega. Af útttekinni upphæð reiknast
0,75% úttektargjald, nema af uppfærðum vöxt-
um síðustu 12 mánaða.
Utvegsbankinn: Ábót ber annaðhvort hæstu
ávöxtun óverðtryggðra reikninga í bankanum,
nú 28,82% (ársávöxtun 30,16%), eða ávöxtun
3ja mánaða verðtryggðs reiknings, sem reiknuð
er eftir sérstökum reglum, sé hún betri. Saman-
burður er gerður mánaðarlega og vaxtaábótinni
bætt við höfuðstól, en vextir færðir í árslok. Sé
tekið út af reikningnum gilda almennir spari-
sjóðsvextir, 19%, þann mánuð. Heimilt er að
taka út vexti og vaxtaábót næsta árs á undan
án þess að ábót úttektarmánaðar glatist. Ef ekki
er tekið út af reikningnum í 18-36 mánuði tek-
ur hann á sig kjör sérstaks lotusparnaðar með
hærri ábót. Óverðtryggð ársávöxtun kemst þá
j 30,75-32,55%, samkvæmt gildandi vöxtum.
Verslunarbankinn: Kaskóreikningur. Megin-
reglan er að innistæða, sem er óhreyfó í heilan
ársfjórðung, ber 25,0% nafnvexti, kaskóvexti,
sem gefa 27,44% ársávöxtun, eða nýtur kjara 6
mánaða verðtryggðs reiknings, nú með 4%
vöxtum, eftir því hvor gefur hærri ávöxtun fyrir
þann ársfjórðung.
Vextir og verðbætur færast á höfuöstól í lok
hvers ársfjórðungs, hafi reikningur notið þess-
ara „kaskókjara". Reikningur ber kaskókjör,
þótt teknir séu út vextir og verðbætur, sem
færðar hafa verið á undangengnu og yfirstand-
andi ári. Úttektir umfram það breyta kjörunum
sem hér segir:
Við eina úttekt í ársfjórðungi reiknast almennir
sparisjóðsvextir af úttekinni fjárhæð, en kaskó-
kjör af eftirstöðvum. Við fleiri úttektir fær öll
innistæða reikningsins sparisjóðsbókarvexti.
Sé reikningur stofnaður fyrsta eða annan virkan
dag ársfjórðungs, fær innistæðan kaskókjör ef
hún stendur óhreyfð út fjórðunginn. Reikning-
ur, sem stofnaður er síðar fær til bráðabirgða
almenna sparisjóðsbókavexti en getur áunnið
sér kaskókjör frá stofndegi að uppfylltum skil-
yröum.
Sparisjóöir: Trompreikningur er verðtryggður
og með ávöxtun 6 mánaða reikninga með 4,0
nafnvöxtum. Sé reikningur orðinn 3ja mánaða
er gerður samanburður á ávöxtun með svoköll-
uðum trompvöxtum, sem eru nú 26% og gefa
28,17% ársávöxtun.Reynist trompvextir gefa
betri ávöxtun er þeim mun bætt á vaxtareikning-
inn. Hreyfðar innstæður innan mánaðar bera
trompvexti sé innstæðan eldri en 3ja mánaða,
annars almenna sparisjóðsvexti, 19% Vextir
færast misserislega.
12 mánaöa reikningur hjá Sparisjóði vélstjóra
er meö innstæðu bundna í 12 mánuði.óverð-
tryggða, en á 29,5% nafnvöxtum. Misserislega
er ávöxtun 6 mánaða verðtryggðs reiknings, nú
með 5,0% vöxtum, borin saman við óveró-
tryggða ávöxtun, og ræður sú sem meira gefur.
Vextir eru færðir síðasta dag hvers árs.
Topp-bók nokkurra sparisjóða er með innstæðu
bundna í 18 mánuði óverðtryggða á 27~5%
nafnvöxtum og 29,93% ársávöxtun eða á kjör-
um 6 mánaða verðtryggðs reiknings, nú með
5,0% vöxtum. Vextirfærast á höfuðstól misseris-
lega og eru lausir til útborgunar á næsta
vaxtatímabili á eftir. Sparisjóðirnir í Keflavík,
Hafnarfirði, Kópavogi, Borgarnesi, á Siglufiröi,
Ólafsfirði, Dalvík, Akureyri, Árskógsströnd, Nes-
kaupstað, Patreksfirði og Sparisjóður Reykjavík-
ur og nágrennis bjóða þessa reikninga.
Almenn verðbréf
Fasteignatryggð verðbréf eru til sölu hjá verö-
bréfasölum. Þau eru almennt tryggð með veði
undir 60% af brunabótamati fasteignanna. Bréf-
in eru ýmist verðtryggð eða óverðtryggð og
með mismunandi nafnvöxtum. Algengustu
vextir á óverðtryggðum' skuldabréfum vegna
fasteignaviðskipta eru 20% eða meðalvextir
bankaskuldabréfa. Þau eru seld með afföllum
og ársávöxtun er almennt 12-16% umfram verð-
tryggingu.
Húsnæðislán
Nýbyggingarlán frá húsnæðisstofnun ríkisins
getur numið 2.898.000 krónum á 1. ársfjórð-
ungi 1988, hafi viökomandi ekki átt íbúð á
síðustu þrem árum, annars 2.028.000 krónum.
Út á eldra húsnæði getur lán numið 1.929.000
krónum, hafi viðkomandi ekki átt íbúð á sl. þrem
árum, annars 1.420.000 krónum.
Undantekningar frá þriggja ára reglunni eru
hugsanlegar vegna sérstakra aðstæðna.
Lánin eru til 40 ára og verðtryggð. Vextir eru
3,5%. Fyrstu tvö árin greiðast aðeins verðbætur
og vextir, síðan hefjast afborganir af lánunum
jafnframt. Gjalddagar eru fjórir á ári.
Útlán lífeyrissjóða
Um 90 lífeyrissjóði. eru í landinu. Hver sjóður
ákveður sjóðfélögum lánsrétt, lánsupphæðir,
vexti og lánstíma. Stysti tími að lánsrétti er
30-60 mánuðir. Sumir sjóðir bjóða aukinn láns-
rétt eftir lengra starf og áunnin stig. Lán eru
mjög mishá eftir sjóðum, starfstíma og stigum.
Lánin eru verðtryggð og með 5-9% vöxtum,
algengastir eru meðalvextir, nú 8,1%. Lánstími
er 15-42 ár.
Biðtími eftir lánum er mjög breytilegur. Hægt
er að færa lánsrétt við flutning milli sjóða eða
safna lánsrétti frá fyrri sjóðum.
Nafnvextir, ársávöxtun
Nafnvextir eru vextir í heilt ár og reiknaðir í einu
lagi yfir þann tíma. Séu vextir reiknaðir og lagö-
ir við höfuðstól oftar á ári verða til vaxtavextir
og ársávöxtunin verður þá hærri en nafnvextirn-
ir.
Ef 1000 krónur liggja inni í 12 mánuði á 10%
nafnvöxtum verður innstæðan í lok tímabilsins
1100 krónur. Ársávöxtunin veröur því 10%. Só
innstæðan óverðtryggð í verðbólgu dregur úr
raunávöxtun sem því nemur og hún getur jafn-
vel orðið neikvæð.
Liggi 1000 krónurnar inni í 6 + 6 mánuði á 10%
nafnvöxtum reiknast fyrst 5% vextir eftir 6 mán-
uöi. Þá verður upphæðin 1050 krónur og ofan
á þá upphæö leggjast 5% vextir seinni 6 mánuð-
ina. Á endanum verður innstæðan því 1.102,50
og ársávöxtunin 10,25%.
Dráttarvextir
Dráttarvextir eru 3,8% á mánuöi eöa 45,6% á ári.
Vísitölur
Lánskjaravísitala fyrir mars 1988 er 1968 stig
en var 1958 stig í febrúar. Miðað er við grunn-
inn 100 í júní 1979.
Byggingarvísitala fyrir mars 1988 er 343 stig
á grunninum 100 frá 1983, en 107,3 á grunni
100 frá júlí 1987.
Húsaleiguvísitala hækkaði um 9% 1. jan. Þessi
vísitala mæliraöeins hækkun húsaleigu þarsem
við hana er miðað sérstaklega í samningum
leigusala og leigjenda. Hækkun vísitölunnar
miðast við meðaltalshækkun launa næstu þrjá
mánuði á undan.
INNLÁNSVEXTIR (%) hæst
Innlán óverðtryggð
Sparisjóðsbækurób. 19-20 Ib.Ab
Sparireikningar
3jamán. uppsögn 19-23 Ab.Sb
6mán. uppsögn 20-25 Ab
12mán.uppsögn 21-28 Ab
18mán. uppsögn 32 Ib
Tékkareikningar, alm. 8-12 Sb
Sértékkareikninqar 9-23 Ab
Innlán verðtryggð Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 2 Allir
6mán. uppsögn 3,5-4 Ab,Úb, Lb.Vb, Bb.Sp
Innlán meðsérkjörum 19-28 Lb.Sb
Innlán gengistryggð
Bandarikjadalir 5,75-7 Vb.Sb
Sterlingspund 7,75-8,25 Úb
Vestur-þýsk mörk 2-3 Ab
Danskarkrónur 7,75-9 Vb
ÚTLÁNSVEXTIR (%) lægst
Útlán óverðtryggð
Almennirvíxlar(forv) 29,5-32 So
Viðskiptavíxlar(forv.)(1) kaupgengi
Almennskuldabréf 31-35 Sp
Viðskiptaskuldabréf (1) kaupgengi Allir
Hlaupareikningar(yfirdr.) 32,5-36 Sp
Utlán verðtryggð
Skuldabréf 9,5-9,75 Allir nema
Úb
Útlántilframleiðslu
Isl. krónur 30,5-34 Bb
SDR 7,75-8,25 Lb.Bb, Sb
Bandaríkjadalir 8,75-9,5 Lb.Bb, Sb.Sp
Sterlingspund 11-11,5 Úb.Bb,
Sb.Sp
Vestur-þyskmörk 5-5,75 Úb
Húsnæðislán 3,5
Lífeyrissjóðslán 5-9
Dráttarvextir 45,6 3.8 á mán.
MEÐALVEXTIR
óverðtr. feb. 88 35,6
Verðtr. feb. 88 9,5
ViSITÖLUR
Lánskjaravísitala mars 1968stig
Byggingavisitala mars 343 stig
Byggingavísitala mars 107,3 stig
Húsaleiguvisitala Hækkaði 9% . jan.
VERÐBRÉFASJÓÐIR
Gengi bréfa verðbréfasjóða
Ávöxtunarbréf 1,3927
Einingabréf 1 2,670
Einingabréf 2 1,555
Einingabréf 3 1,688
Fjölþjóðabréf 1,342
Gengisbréf 1,0295
Kjarabréf 2,672
Lífeyrisbréf 1.342
Markbréf 1,387
Sjóðsbréf 1 1,253
Sjóösbréf 2 1,365
Tekjubréf 1,365
HLUTABRÉF
Söluverð að lokinni jöfnun m.v. 100 nafnv.:
Almennartryggingar 130 kr.
Eimskip 384 kr.
Flugleiðir 255 kr.
Hampiðjan 138 kr.
Iðnaðarbankinn 155 kr.
Skagstrendingurhf. . 189 kr.
Verslunarbankinn 135 kr.
Útgeröarf. Akure. hf. 174 kr.
(1) Við kaup á viðskiptavíxlum og við-
skiptaskuldabréfum, útgefnum af þriðja
aðila, er miðað við sérstakt kaupgengi,
kge. Búnaðarbanki og Samvinnubanki
kaukpa viðskiptavíxla gegn 31% ársvöxt-
um og nokkrir sparisj. 30,5%.
Skammstafanir: Ab = Alþýðubankinn,
Bb= Búnaðarbankinn, lb = lönaðar-
bankinn, Lb = Landsbankinn, Sb =
Samvinnubankinn, Úb= Útvegsbankinn,
Vb = Verslunarbankinn, Sp = Sparisjóð-
irnir.
Hröðum akstri fylgir:
öryggisleysi, orkusóun
og streita. Ertu sammála?
L_
yUMFERÐAR
RÁÐ
Verð á erlendum
mörkuðum
Bensín og olía
Rotterdam, fob.
Bensín, venjulegt..145$ tonnið
eða um.......4,30 ísl. kr. Mtrinn
Verð í síðustu viku
Um.................146$ tonnið
Bensin, súper......167$ tonnið
eða um.......4,90 ísl. kr. lítrinn
Verð í síðustu viku
Um...............166,50$ tonnið
GasoMa...........132,50$ tonnið
eða um.......4,38 ísl. kr. lítrinn
Verð í síöustu viku
Um......................133,50$ tonnið
Svartolía................77,50$ tonnið
eða um.......2,78 ísl. kr. lítrinn
Verð í síðustu viku
Um..........................77$ tonnið
Hráolía
Um...............14,40$ tunnan
eða um......560 ísl. kr. tunnan
Verð í síðustu viku
Um...............14,50$ tunnan
Gull
I.ondon
Um.........................447$ únsan
eða um.....17.338 ísl. kr. únsan
Verð í síöustu viku
Um................ 432$ únsan
Ál
London
Um....1276 sterlingspund tonnið
eöa um.....91.872 ísl. kr. tonnið
Verð i síðustu viku
Um....1300 sterlingspund tonnið
Ull
Sydney, Ástralíu
Um.........11,90 dollarar kílóið
eöa um........463 ísl. kr. kílóið
Verð i síðustu viku
Um..............11,75 dollarar kílóið
Bómull
New York
Um............63,20 cent pundið
eða um.........54 ísl. kr. kílóiö
Verð í síðustu viku
Um..............61 cent pundið
Hrásykur
London
Um..........220 dollarar tonnið
eða um*.....8.558 ísl. kr. tonnið
Verð í síðustu viku
Um..........229 dollarar tonnið
Sojamjöl
Chicago
Um........183,50 dollarar tonnið
eða um......7.138 ísl. kr. tonnið
Verð í síðustu viku
Um......... ..187 dollarar tonnið
Kaffibaunir
London
Um.............120,64 cent pundið
eða um........103 ísl. kr. kílóið
Verð i síðustu viku
Um............121,6 cent pundið
Verð á íslenskum
vömm eriendis
Refaskinn
Khöfn, febr.
Blárefur.........298 d. kr.
Shadow............299 d. kr.
Silfurrefur.......692 d. kr.
Bluefrost........312 d. kr.
Minkaskinn
Khöfn, febr.
Svartminkur.......220 d. kr.
Brúríminkur......227 d. kr.
Grásleppuhrogn
Um....1100 þýsk mörk tunnan
Loðnumjöl
Um........540 dollarar tonnið
Loðnulýsi
Um........310 dollarar tonnið