Dagblaðið Vísir - DV - 16.09.1994, Blaðsíða 24

32
FÖSTUDAGUR 16. SEPTEMBER 1994
Merming______________________________
Opnunartónleikar SÍ
Tónlistarlifið er nú sem óðast að komast í fullan gang. Sinfóníuhljóm-
sveit íslands hélt sína opnunartónleika í Háskólabíói í gærkvöldi. Stjórn-
andi var Rico Saccani og einleikari á píanó var Þorsteinn Gauti Sigurðs-
son. Kynnir á þessum tónleikum var Edda Backmann. Á efnisskránni
voru verk eftir Dimitrij Shostakovitsj, Sergeij Rachmaninoff, Antonin
Dvorak, Aiexander Borodin, Emmanuel Chabrier og Igor Stravinsky.
Verkefnavalið var heldur af léttara taginu. Fyrst var fluttur hinn glæsi-
legi Hátíðarforleikur Shostakovitjs og það með svo miklum tilþrifum að
sproti hljómsveitarstjórans hljóp úr hendi hans í lokin eitthvað út í sal.
Þorsteinn Gauti lék einleik í Tilbrigðum Rachmaninoffs um stef eftir
Paganini. Verkið sjálft er heldur losaralegt og ekki fullkomlega sjálfu sér
samkvæmt. Nóg er þar hins vegar af skrautlegu píanóflúri sem Þorsteinn
Gauti lék af öryggi og með sérstaklega fallegum hljómi. Kamival forleik-
ur Dvoraks er mun betur samið verk, heilsteypt og áheyrilegt. Því næst
kom hin gullfallegi þriðji þáttur úr strengjakvartett Borodins nr. 2 í út-
setningu fyrir strengjasveit. Espagna eftir Chabrier er af ólíkum toga
spunnið, eins konar syrpa byggð á spönskum þjóðlögum, sem höfundi
Tónlist
Finnur Torfi Stefánsson
tekst býsna vel að gera heilsteypt verk úr, meðal annars með góðri útsetn-
ingu.
Ixikaverkið á tónleikunum og rúsínan í pylsuendanum var Eldfughnn
eftir Stravinsky. Þar má heyra bæði enduróm hinnar gömlu rússnesku
hefðar og fyrirboða um nýja tíma. Það er einkum annar kaflinn sem er
hrífandi frumlegur og ríkur. Þar má heyra ávæning af sumu því sem
síðar kom fram í verkum hins mikla meistara Strávinskys, m.a. í Vor-
blóti sem verður flutt af Sinfóníunni síðar í vetur.
Leikiu- hljómsveitarinnar var svolítið misjafn. Sumt var vel gert, ann-
ars staðar gætti nokkurrar ónákvæmni, eins og hljómsveitin væri ekki
enn búinn að samspila sig eftir hvíld sumarsins. Saccani er skemmtilega
hressilegur stjómandi sem virðist hafa gott vald á því sem hann gerir.
Heildarefnisskrá yfir tónleika Sinfóníunnar í vetur lá frammi og má
af henni sjá að margt athyglisvert verður á döfinni sem gaman verður
að heyra. Má benda á að sala áskriftarskírteina stendur nú yfir og rétt
hjá lysthafendum að hyggja að þvi. Sinfóníuhljómsveitin hefur verið noKk-
uð til umræðu í íjölmiðlum undanfarið. Alltaf virðast vera einhveijir sem
standa í þeirri trú að þeir hlutfallslegu smáaurar sem ríkiö lætur renna
til þessarar mikilvægu menningarstarfsemi ráði úrslitum um stöðu ríkis-
sjóðs. Fræðilega geta menn haft ýmsar skoðanir á því hvernig fjármagna
eigi starfsemi af þessu tagi. í samfélagi eins og okkar, þar sem hið opin-
bera ráðstafar með beinum og óbeinum hætti stærstum hluta þjóöartekn-
anna, er hins vegar um enga valkosti að ræða í þessu efni. Þeir sem telja
sig geta fundið að fjármálastjóm hljómsveitarinnar ættu að leggja á sig
það ómak að finna dæmi um hljómsveit einhvers staðar annars staðar
af sambærilegu listrænu ágæti sem rekin er fyrir minna fé. Slík dæmi
eru áreiðanlega ekki auðfundin.
Þóröur Hall sýnir í Norræna húsinu:
Landslag, Ijós oglitir
Það að segja að htir og birta séu viðfangsefni málarans þykir líklega
frekar klént nú þegar hvert skólabam veit að litir em ljós og að ljósið
er það sem augu okkar nema - að sjónheimurinn er ekki annað en leikur
birtunnar. Engu að síöur veröur stundum að skoða viðtekna þekkingu
af þessu tagi aftur gagnrýnum augum og þá er okkur hollt að muna að
allt sem okkur þykir sjálfsagt núna hefur þótt orka tvímælis áður, jafn-
vel fyrir aðeins örfáum árum. Þegar við skoðum það sem við þykjumst
vita um sjónheiminn ættum við líka að gæta þess að málarar byggja ekki
á kenningum eða fyrirfram gefinni þekkingu um skynheiminn heldur
aðeins á þvi sem þeir reyna sjálfir. Verk þeirra eru því ein helsta heimild-
in sem við eigum völ á þegar við viljum endurskoða kenningamar. Verk
Þórðar Hall á sýningu hans í Norræna húsinu gætu kennt okkur ýmis-
legt um veröld htanna. Látir em ljós, segjum við af newtónskri sannfær-
ingu og þykjumst geta stutt það mælingum en í litafræði sinni hélt Goet-
he því hins vegar fram að htir væru skuggar. Liturinn sem við greinum
á skuggahhðum hlutanna er breytilegur eftir birtunni sem varpast ekki
á þær og eftir sjónarhorni okkar. Á svipaðan hátt ræðst htur bjartra hluta
Myndlist
Jón Proppé
að nokkru af skuggunum sem við greinum um leið í sjónsviðinu. Þetta
má auðveldlega sannreyna með einfóldum tilraunum líkum þeim sem
Goethe byggði á. Ohumálverkin sem Þórður Hall sýnir núna eru tilraun-
ir með liti í birtu og skugga þótt auðvitað séu þau um leið miklu meira
en það og þótt auðveldlega mætti einnig fialla um þau út frá ýmsum öör-
um forsendum. Þau sýna landslag, en þó fremur birtu og skugga landslags-
ins. Þórður velur sér þau augnabhk þegar skýrar hnur landslagsins víkja
og htir og birta eiga það til að ummynda allt sem við sjáum og heiti
myndanna endurspegla þetta glögglega: „Rauður morgunn", „Dögun",
„Heiðmyrkur", „í ljósaskiptunum", „Síðsumardagur", „Speglun". Á slík-
um augnabhkum er eins og litir landslagsins losni frá því og fari að lifa
sjálfstætt fyrir auganu. Það að fanga þá aftur á myndflötinn án þess að
fóma því sem er magískt og órætt í slíkri augnabliksreynslu er þrek-
virki. Þórður gengur lengra í þessari thraun sinni en málarar hafa al-
mennt hætt sér og fiölbreytni myndanna sýnir að hann tekst á við hvert
viöfangsefni - hvert augnablik í landslaginu - í stað þess að draga þau öh
út í eina þokumynd sem síðan breytist aðeins að forminu th, líkt og sum-
ir ungir landslagsmálarar hafa gert. Um leið verður sýning hans eins
konar ferðalag í gegnum htveröld íslands - yfirht yfir pallettu landslags-
ins hér úti. Það er því eiginlega synd að þessi sýning skuh eiga eftir að
sundrast og myndimar að dreifast, en vonandi heldur Þórður þessum
thraunum áfram og það er aö minnsta kosti huggun að Listasafn Há-
skóla Islands hefur keypt eina af bestu myndunum, „Síðsumardag", svo
að hana mun almenningur hafa tækifæri til að skoða aftur.
Fréttir
ÁttræðuríVola:
Stefán veiddi
maríulaxinn
„Volasvæðið hefur gefið
800 shunga og er stærsta
bleikjan 5,5 pund en stærsti
sjóbirtingurinn 9 pund. Lax-
arnir, sem komnir eru á
land, em 44 og hann er 12
pund sá stærsti,“ sagði Ág-
úst Morthens í Veiðisporti á
Seifossi er við spurðum
frétta af veiðiskapnum á
svæðinu, en það hefur verið
frekar róleg í þeim stóm í
kringum Ágúst í sumar, í
Ölfusá, Soginu og Hvítá.
„Stefán Jasonarson í
Vorsabæ, göngugarpurinn
frægi sem labbaði hringinn
fyrir fáum árum, veiddi
maríulaxinn á miðsvæðinu
í Vola á maðk en Stefán á
fáa daga í áttrætt. Þetta var
7 punda lax og það tók 30
mínútur að landa fiskinum.
Ekki vhdi hann vera eftir-
bátur Ingibjargar Sólrúnar
borgarstjóra og beit af veið-
iuggann en það var hið
mesta basl en hafðist að lok-
um. Stefán hefur farið i
sumar i veiði í Borgarfiörð-
inn og víðar og hafði gaman
af að fá svo að lokum fyrsta
laxinn við túnfótinn heima
hjá sér,“ sagði Ágúst enn
fremur.
Stefán Jasonarson með maríulaxinn sinn úr Vola fyrir skömmu og hann beit
af veiðiuggann eins og Ingibjörg Sólrún bogarstjóri gerði. DV-mynd Ágúst
Gæsaveiðin:
Fuglarnir mikið
uppi á heiðum
„Veiðitúrinn gekk ágætlega hjá
okkur Davíð, við fengum vel af
gæs,“ sagði Ingólfur Kolbeinsson í
gærkveldi en hann var að koma
úr gæsaveiðitúr fyrir norðan með
Davíð Viöarssyni fyrir fáum dög-
um.
„Maður þarf að hafa mikiö fyrir
þessu þessa dagana, fuglinn er
mest uppi á heiðum ennþá. Það
þarf að kólna verulega til að heið-
argæsin komi niöur aö einhverju
Veidivon
Gunnar Bender
ráði,“ sagði Ingólfur enn fremur.
„Þaö er allur gangur á gæsaveiði-
skapnum th að byrja með, sumir
veiða vel, aðrir minna. Menn eru
með aht frá fáum fuglum upp í eitt
hundrað,“ sagði Einar Páll Garð-
arsson sem er sannarlega innan
um skotveiðimennina þessa dag-
ana.
„Heiðargæsin er ekkert mætt
ennþá niður en blesgæsin aöeins
farin aö láta sjá sig þessa síðustu
daga. Þetta kuldakast sem kom
núna dugir engan veginn th að af
fughnn komi niður. Þaö þarf meiri
kulda th en þetta. Það sem maður
hefur heyrt á gæsaveiöimönnum
þessa fyrstu daga en allt í lagi,“
sagði Einar Páh í lokin.
Byijunin í gæsaveiðinni lofar
Þeir voru að koma af gæsaslóðum fyrir norðan þeir Davíð Viðarsson
og Ingólfur Kolbeinsson og fengu vel í soðið. DV-mynd GG
góðu fyrir framhaldið, sums staðar annars staöar. Þannig er gangur-
hefur sést mikið af fugh en minna inn í þessari veiði eins og annarri.