Dagblaðið Vísir - DV - 29.03.1995, Blaðsíða 10

10
MIÐVIKUDAGUR 29. MARS 1995
Fréttir
Vestfj arðanefndin að ljúka störfum:
Sameining Bakka og
Ósvarar stærsti sigurinn
Vestfjarðanefndin er nú um það bil
að Ijúka störfum og búið er að ráð-
stafa langstærstum hluta af þeim 300
milljónum sem hún hafði til ráðstöf-
unar. Þar af hefur 90 milljónum ver-
ið lofað til Bolvíkinga og Hnífsdæl-
inga vegna sameiningar á Ósvör í
Bolungarvík, útgerðarþáttar Bakka
hf. í Hnífsdal auk Þuríðar hf. og
Græðis hf. í Bolungarvík.
Skiptar skoðanir
Skiptar skoðanir eru í Bolungarvík
um sölu hlutabréfanna í Ósvör til
Bakka hf. Fólk er ýmist sátt við þessa
tilhögun og bjartsýnt á framtíðina í
Bolungarvík með aðalfyrirtækið
undir stjórn Aðalbjörns Jóakimsson-
ar eða óánægt og vantrúað á að fyrir-
tækið gangi. Helsta gagnrýnin hníg-
ur að því að skuldsetning fyrirtækis-
ins verði of mikil, eða á bilinu 1,1 til
1,2 milljarðar, og það geti þess vegna
ekki starfað eðlilega. Aðrir benda á
að velta þess muni verða um 2,5 millj-
arðar og skuldir samkvæmt því við-
ráðanlegar.
Bakki fari til Bolungarvíkur
Vestfjarðanefndin hefur sett Bakka
hf. mjög stíf skilyrði fyrir lánveit-
ingu. Meðal skilyrðanna er aö hluta-
fé verði aukið um 150 milljónir,
Bakki flytjiíútgerð sína til Bolungar-
víkur, keyptar verði húseignir Þuríð-
ar hf. og starfsemi. Með öðrum orð-
um vill nefndin tryggja að starfsemin
verði áfram í Bolungarvík. Loks er
sett það skilyrði að Bakki gefi öðrum
hluthöfum í Ósvör kost á því að selja
bréf sín á sömu kjörum og bæjarfé-
lagið seldi. Það er ljóst að takist
Bakka að uppfylla skilyrðin verður
þetta stærsti ávinningurinn af starfi
Vestíjarðanefndarinnar, þarna verð-
ur til stærsta sjávarútvegsfyrirtæki
á Vestfjörðum með um 5000 þorsk-
ígildistonn að baki.
Skriðan af stað
Starf Vestfj arðanefndarinnar hef-
ur komið meiri hreyfingu á vestfirskt
athafnalíf en nokkru sinni hefur orð-
iö. Úthlutanir nefndarinnar segja
ekki nema hálfa sögu því hluti af
árangrinum verður ekki kortlagður
með hliðsjón af lánveitingum. Þar er
um að ræöa þann árangur sem varð
við það að skriðan fór af stað og allir
tóku til við að skoða sinn rekstur
með það fyrir augum að öðlast hlut-
deild í því fjármagni sem þama var
í boði. Það hefur svo leitt til þess að
hagræðing hefur átt sér stað án þess
að til aðstoðar hafi komið.
Vestfirskt atvinnulíf var í áratugi
í sömu skorðum. Sömu eigendur
voru að fyrirtækjunum og litlar sem
engar breytingar urðu á fram-
kvæmdastjóm þeirra. Þegar lög um
Vestfjarðaaðstoð voru samþykkt fyr-
ir ári var mjög af þessum fyrirtækj-
um dregið og ljóst aö nauðsynlegt
yrði að skera upp rekstur þeirra. Það
var þó ljóst að sumum yrði ekki
bjargað. Það er í raun undravert að
nefndin skuli hafa fengið einhveiju
áorkað með þessu takmarkaða fjár-
magni. Stöndug fyrirtæki á borð viö
Einar Guðfinnsson hf. í Bolungarvík
vora þegar gjaldþrota og staðir eins
og Þingeyri, Suðureyri, Bíldudalur
og Patreksíjörður stóðu andspænis
mjög alvarlegum vanda með sín fyr-
irtæki.
Patreksfjörður bíður
Þau byggðarlög sem þegar hafa
notið góðs af Vestfj arðaaðstoðinni
era Hólmavík, Drangsnes, Ísaíjörður
og Flateyri. Þá liggur fyrir loforð til
Bolvíkinga og fyrir liggur að Patreks-
allsherjar uppstokkun 1 vestfirsku athafnalífi

SaM^lnitjg i
91 milljón Til nýsköpunar
Bakki hf., Hnífsdal
Þuríðurhf., Bolungarvík
Græðir hf., Bolungarvík
Ósvör hf., Bolungarvík
Rekstrargjöld
23 milljónir F,e>Ja
.
® O
Suðureyri q
Kamburhf. piot^vri*
Hjálmur hf. nateyri
50 milljónír

Tálknafjöröur
Patreksfjöröur
Oddi hf., Patreksfirði
gútgeröarf. Patreksfjarðar?|
ungarvík*
Inífsdalur*
ísafjöröur* 20 milljónir
Ritur hf.*
Niðursuðuverksmiöjan hf.,
Rækjustöðin hf.
30 milljónir Drangsnes
Hólmadrangur hf. _ : y
Kaupfélag Steingrimsfjarðar Q
Hraöfrystihúsið Drangsnesi
ý 7
Hólmavík*
Aa/
Hraðfrystih. Tálknafjarðar hf.
Háanes hf., Patreksfirði?

f samelnad

-ixcaJ
fjöröur og Tálknafjörður bíða í gætt-
inni.
Hólmadrangur hf. á Hólmavík fékk
30 milljónir vegna sameiningar
Kaupfélags Steingrímsíjarðar,
Hólmadrangs hf., sem rekur sam-
nefndan frystitogara, og hraðfrysti-
hússins á Drangsnesi. Ekki var um
að ræða í tilviki þessara aðilja aö
beinlínis væri vá fyrir dyrum en
augljóslega er þarna um hagræðingu
að ræða þar sem fyrirtækin eru nú
undir sama hatti.
Á Ísaíirði fékk fyrirtækið Ritur hf.
20 miiljónir en það er stofnaö á
rústum gömlu Niðursuðuverksmiðj-
unnar og Rækjustöðvarinnar hf. Auk
þess hefur orðið eignabreyting i
rekstri íshússfélags ísfirðinga hf.
Gunnvör hf., sem á frystitogarann
Júlíus Geirmundsson, keypti meiri-
hlutann í fyrirtækinu eftir að nokkr-
ar þreifingar höfðu átt sér stað.
Á Flateyri yfirtók Kambur hf. hluta
af rekstri Hjálms hf., fyrirtækis Ein-
ars Odds Kristjánssonar. Vestfjarða-
nefndin úthlutaði fyrirtækinu 50
milljónum króna í lán. Þar virðist
árangur hafa náðst því fyrirtækið
hefur verið rekið með nokkrum
hagnaði samkvæmt heimildum DV.
Freyja hf. á Suðureyri fékk 23 millj-
ónir út á samvinnu viö Noröurtang-
ann hf. á ísafirði og Frosta hf. í Súða-
vík en þau fyrirtæki eiga reyndar
meirihluta í fyrirtækinu.
Brotthvarf Valfellssystkina
Hraðfrystihús Tálknafjarðar hf.
skipti nýverið um eigendur þegar
Fréttaljós
Reynir Traustason
Valfeilssystkinin samþykktu kaup-
tilboð Péturs Þorsteinssonar fram-
kvæmdastjóra í meirihluta bréfanna.
Margir eru inni á því að brotthvarf
þeirra sé mikið áfall fyrir Tálknfirð-
inga. Þau höfðu sýnt þessum rekstri
mikinn áhuga um árabil og þetta var
lengst af tahð með sterkari fyrirtækj-
um. Hluti af ástæðunni fyrir brott-
hvarfi systkinanna er það rekstraró-
öryggi sem verið hefur vegna breyt-
inga á lögum um stjórn fiskveiða.
Umsókn fyrirtækisins um aðstoö
liggur enn hjá Vestfjarðanefndinni
en þar er gert ráð fyrir samruna þess
við Háanes hf. á Patreksfirði sem er
dótturfyrirtæki Straumness hf. Mikil
átök voru um eignarhlut systkin-
anna í HT, þar sem meirihlutaeig-
endur í Odda hf. á Patreksfirði, Jón
Magnússon og fjölskylda, vildu líka
kaupa bréfm meö það fyrir augum
að sameina þessi fyrirtæki. Þrefið
um sameiningu fyrirtækja á sunnan-
verðum Vestíjörðum hefur staðið
hátt í ár. Raunar er enn ekki ljóst
hvernig málum lyktar og hvort sú
víðtæka sameining tekst sem Vest-
fjarðanefndin gerir sér vonir um.
Væntingar nefndarinnar stóðu til
þess að HT á Tálknafirði sameinaðist
bæði Straumnesi og Odda á Patreks-
firði ásamt útgerðarfélögum. Hrað-
frystihús Tálknafjarðar er í afar ein-
kennilegri stöðu þar sem fyrirtækið
á kvóta en ekkert veiðiskip eftir aö
togarinn var seldur. Fyrirtækið er
því í þeirri stöðu að vera upp á aðra
komið með veiðar. Sameining þess
við Háanes á Patreksfiröi þykir ekki
sérlega sannfærandi kostur og óvíst
hve stór hluti þeirra 66 milljóna
króna sem eftir eru af Vestfjarðaað-
stoðinni rennur til þeirrar samein-
ingar.
Ósvör í Bolungarvík fær 91 milljón króna í Vestfjaróaaðstoö vegna sameiningar við Bakka í Hnífsdal. Þessi sam-
eining er stærsti sigur Vestfjarðanefndar. Myndin er frá Bolungarvik. DV-mynd Brynjar Gauti
Villta vestrið
Á Patreksfirði má líkja ástandinu
viö Villta vestrið. Þar hafa höfuðand-
stæðingar tekist á um árabil. Guð-
finnur Pálsson, framkvæmdastjóri
og aðalaeigandi Straumness, og Sig-
urður Viggósson framkvæmdastjóri |
hafa tekist á um yfirráð fyrirtækja
hvors um sig. Þar hefur öllum leyfi-
legum brögðum verið beitt. Guðfinn-
ur gerði tilboð í hlutabréf Þróunar-
sjóðs sjávarútvegsins í Odda í des-
ember sl. Hann gat ekki staðið við
tilboð sitt. í framhaldi þess bauð Jón
Magnússon, fósturfaðir Sigurðar, í
bréfin fyrir hönd Vestra hf. og fékk
þau. Inn í átök þessara höfuðand-
stæðinga fléttast svo pólitíkin en
bæjarfélagið á stóran hlut í Odda hf.
og átökin hafa borist inn í bæjar-
stjórn. Það er ljóst að lendingin í
þessum málum eins og nú lítur út
leiðir ekki af sér neinar sérstakar
breytingar. Nú er útht fyrir að Oddi
sameinist dótturfyrirtæki sínu og
Straumness, Útgerðarfélagi Patreks-
fjarðar hf., þau fyrirtæki hafa verið
rekin sameiginlega um árabil og því
lítil breyting. Sameining HT og Háa-
ness er svipuðu marki brennd. Fyrir-
tækin hafa verið í samstarfi með j
hráefnisöflun um hríð og breytingar
era því ekki miklar. Fyrirtækin hafa
barist um yfirráðin í dótturfyrtæki ,
sínu, yfirráðin í HT og nánast á ölluní
sviðum sem hægt er að berjast.
Þingeyringar fá ekkert
Tvö byggðarlög hafa lent utangarðs
í allri þessari gerjun. Þetta eru Þing-
eyri og Bíldudalur. Ljóst er að Þing-
eyri fær ekki krónu úr aðstoðinni.
Þar er mjög erfitt atvinnuástand.
Fáfnir hf. sem er burðarásinn í at-
vinnulífmu þar er á örfáum árum
búinn að missa allan sinn kvóta með
sölu beggja togara fyrirtækisins.
Annar þeirra frystitogarinn Slétta-
nes er aö vísu að hluta í eigu heima-
manna en Framnes, sem sá um að
afla frystihúsinu hráefnis, hefur ver-
ið selt á brott til ísafjarðar. Fáfnir
hefur verið í nauðasamningum og er
taliö líklegt að þeir takist. Eftir stend-
ur þá að frystihúsið hefur sáralitla j
möguleika til að afla hráefnis og fyr- "
irtækið sem eftir stendur er án afla-
heimilda. .
ÁBíIdudal varðstærstafyrirtækið,
Sæfrost hf., gjaldþrota. Fiskveiða-
sjóður er eigandi húsakostsins en
samningar standa yfir um að Eiríkur
Böðvarsson á ísafirði kaupi eignina.
Þar er sama uppi á teningnum og á
Þingeyri að meirihluti aflaheimilda
staöarins er horfinn.
Stærsti sigurinn
Stærsti sigur Vestfiarðanefndar-
innar felst í því að allir tóku til við
að skoða sinn rekstur. Framtíðin
hlýtur að skera úr um árangur þess
starfs. Sé litið til sameininga sem
verða beinlínis vegna starfs nefndar-
innar verður Bolungarvík til að
halda starfi hennar lengst á lofti. í
burðarliðnum í Bolungarvík er
stærsta sjávarútvegsfyrirtæki á
Vestfiörðum með um 5 þúsund i
þorskígildistonn að baki. Það veltur
þó á því aö Aðalbimi Jóakimssyni
takist að uppfylla hin ströngu skil-
ýrði sem fylgja lánsloförðinu til 1
Ósvarar. Það verður þó ekki annað
sagt um starf nefndarinnar en að
aldrei fyrr hafi jafnvíðtækar björg-
unaraðgerðir í sjávarútvegi kostað
jafn lítið því 300 milljónir króna er
auðvitað hlægileg upphæð sé litið til
þess almenna vanda sem þama var
við aö glíma.