Dagblaðið Vísir - DV - 07.03.1998, Blaðsíða 11

H>"V LAUGARDAGUR 7. MARS 1998
11
I rafstraumi
„Ryksuga á 6995 krónur,“ sagði
konan á undan okkur við mann-
inn sinn. „Þetta er gjafverð. Ætt-
um við ekki að kaupa tvær?“
Hjónin ýmist þrýstust aö eða frá
ryksuguhillunum eftir því hve ört
var hleypt inn í raftækjamarkað-
inn. Konan reyndi að hanga í
ryksugurananum en það dugði
ekki til. Við hjónakomin sveifluð-
umst undan fjöldanum í kjölfar
mannsins og konunnar. Við fór-
um ekki í markaðinn til þess að
hlusta á samræður þessa fólks en
komumst ekki hjá því.
„Við eigum ryksugu," sagði
maðurinn. „Ég sé ekki þörf á
nýrri.“ „Þurfum við ekki eina í
sumarbústaðinn og aðra í bíl-
inn?“ sagði konan og horfði und-
urblíðlega á manninn sem rak um
leið nokkuð frá ryksugustaflan-
um. Konur fá svona blik í augun
rétt í þann mund sem þær gera
kjarakaup. „Kannski í sumarbú-
staðinn," sagði maðurinn. Ég sá
og heyrði að hann var að gefa sig.
Við misstum af hjónunum sem
andæfðu gegn þungum straumn-
um. Við bárumst áfram að fjöl-
breyttu úrvali hrærivéla, hakka-
véla og handþeytara. Karlar og
konur, sem hvorki hafa hrært
skyr né í köku í áraraðir, horfðu
dáleidd á tækin. Þau voru á sann-
kölluðu undirverði. Skítt með
KitchenAid-hrærivélina og Ken-
woodinn heima.
Það kom í ljós löngu síðar, í
biðröð við kassa i raftækjamark-
aðinum, að blikið í augum
ryksugukonunnar hafði dugað.
Þau hjón voru með sína ryksug-
una hvort, handþeytara og
vekjaraklukku með útvarpi. Þá
var eiginmaðurinn með nettan
farsíma sem hann handiék eins og
litill drengur leikfangabíl. Senni-
lega hefur eiginkona mannsins
fallist á símakaupin gegn því að
fá báðar ryksugumar.
Raflost heillar þjóðar
Það var sem þjóðin fengi raflost
á laugardaginn. Það var eins konar
rafstraumur sem leiddi fólk í nýjan
stórmarkað með raftæki í Kópavog-
inum. Bakvaktarmenn lögreglunn-
ar voru kallaðir til enda öngþveiti á
öllum aðreinum markaðarins. Það
var biðröð langt út á bílaplan áður
en verslunin var opnuð. Það ástand
hélst allan daginn. Hleypt var inn í
hollum enda var engu líkara en ís-
lendingar væru í fyrsta sinn að
kynnast rafknúnum heimilistækj-
um.
Raftækjamarkaðurinn sendi frá
sér auglýsingablað daginn fyrir
opnun. Þar gat að líta öll drauma-
tækin. Farsíminn kostaði ekki
nema 17.900 krónur. Gjafverð sem
leiðir til þess að grunnskólanemar
láta ekki sjá sig simalausa í frímín-
útum. Nefnd hefur verið ryksugan
góða. Verðið er ekki hærra en svo
að hér eftir verður ryksuga bein-
tengd í hverju herbergi. Það tekur
því ekki að fara með eina ryksugu
milli herbergja.
Þetta er þó ekkert miðað við sjón-
vörpin. Stærð á skjánum mun mæld
í tommum. Rétt um daginn kostuðu
28 tommu sjónvarpstæki á annað
hundrað þúsund. Nú má fá slík á
rétt 35 þúsund kall. Það þarf
fjöltengi í hvert herbergi til þess að
bæta sjónvörpum þangað inn. Þráð-
lausir símar verða framvegis jafnt á
klósettum og í geymslum. Það verða
allir í sambandi.
Myndbandstækin voru sérkapí-
tuli. Eitt bandið blasti við og kost-
aði aðeins 17.900 krónur. Hvílík
dýrð. Var ekki rakið að kaupa þrjú
slík tæki á verði eins áður? Mynd-
bandstæki með hverju sjónvarpi
hússins. Hver yrði sjálfum sér næg-
ur og horfði á allar þær spólur sem
hugurinn gimtist. Alger friður fyr-
irsjáanlegur á heimilunum og raun-
ar öll samskipti milli manna óþörf.
Raftækjamarkaðurinn boðaði bylt-
ingu.
Þá voru það þvottavélamar. Jafn-
vel harðsviruðustu karlar sem
aldrei hafa þvegið eigin sokka, hvað
þá meir, fengu tár í augu þegar þeir
litu verð vélanna. Sama gilti um
uppþvottavélarnar, þau blessuðu
tæki. Hvað mælir gegn þvi að koma
annarri slíkri fyrir í eldhúsinu?
Auglýsingablað raftækjamarkað-
arins var eins og konfektkassi fyrir
þjóð sem lengi hafði lifað á trosi
einu saman. Blaðið var sett á stall á
heimilum sem merk ritsmíð, helst
flokkað með íslendingasögum og af-
urðum verðlaunaðra rithöfunda.
Undarlegt áhugaleysi
Það kom mér því á óvart þegar
Elkódagurinn rann upp bjartrn-,
frostkaldur og fagur hve konan
mín var róleg. Ekki það að okkur
vanti heimilistæki. Af þeim er
nóg líkt og á flestum heimilum
sem ég þekki. Þannig má finna
jafnt þvottavél sem uppþvottavél,
straujám, brauðrist og örbylgju-
ofn. Gott ef krakkamir eiga ekki
velflestir eigið sjónvarp og þau
sem fermd era það sem einu sinni
vora kallaðar græjur, sambyggð
Jónas Haraldsson
tæki með útvarpi, segulbandi og
geislaspilara. Strákarnir okkar
meira að segja með GSM-síma í
vasanum þótt faðir þeirra hafi
ekki látið þann munað eftir sér.
Ég hafði hins vegar gert ráð
fyrir því aö mín góða kona nefndi
það svona undir hádegi, þá er við
hefðum fengið okkur ristaða
brauðið og ostinn, að gaman væri
að skreppa í raftækjamarkaðinn
nýja. Bara svona til að skoða,
sýna sig og sjá aðra. Svo var alls
ekki. Gott ef hún hafði það ekki í
flimtingum þegar það heyrðist í
hádeginu aö venjubundin jólaös
væri smáræði miðað við það sem
væri að gerast í Kópavoginum.
Ég lét daginn líða án þess að
nefna frekar ferð í raftækjamark-
aðinn. Konan var hin rólegasta og
virtist ekkert erindi eiga þangað.
Það var með hreinum ólíkindum.
Þarna var hálf þjóðin, ýmist í bið-
röð úti eða spýttist milli rekka
stórmarkaðarins líkt og fé í rétt.
Þegar klukkan var að verða fjög-
ur gat ég ekki beðið lengur.
„Ætlarðu að láta þetta fram hjá
þér fara?“ spurði ég og gerði ráð
fyrir því að hún áttaði sig á hvað
ég væri að fara. „Eigum við ekki
að skoða græjumar?" „Klukkan
er alveg að verða fjögur," sagði
konan. „Þeir fara að loka. Við
kíkjum bara seinna."
Nú var Bleik bragðið. Við svo
búið mátti ekki standa. Ég greip
því auglýsingablað markaðarins.
Þar stóð klárt og kvitt að opið
væri til sex. „Drífum okkur,“
sagði ég. „Við verðum ekki við-
ræðuhæf nema hafa litið á dýrð-
ina.“ Ég var kominn í fremur
vonda stöðu. Mig langaði í mark-
aðinn en vildi láta lita svo út að
ég færi nauðugur þangað fyrir
þrábeiðni konunnar. Hún sneri
hins vegar á mig meö algjöra
áhugaleysi.
Viltu eina?
Hún kom samt með fyrst ég fór
fram á það. Umferðin var þung
þegar nær dró markaðnum. Bak-
vaktarmenn lögreglunnar potuðu
út í loftið, fölir og yfirspenntir. Bíl-
ar vora uppi á gangstéttum og um-
ferðareyjum. Þarna ríkti sannkall-
aður elkóhólismi, eins og pistla-
höfundur í útvarpinu kallaði
ástandið, fikn i raftæki. Ég beitti
mínum fjallabíl og setti í lága drif-
ið til þess að finna stæði sem lítt
var aögengilegt fólksbílum.
Það var kalt í biðröðinni.
Fyrsta takmark var að komast í
anddyri verslunarinnar. Þar var
heldur bærilegra. Fílefldir örygg-
isverðir hleyptu elkóhólistunum
inn í hollum. Þetta minnti mig á
Glaumbæ í gamla daga. Það var
bara skemmtilegra í röðinni þá.
Þegar við spýttumst inn í mark-
aðinn ætlaði ég að kíkja á síma
sem vora rétt við innganginn. Ég
náði ekki að stöðva mig og því
síður konuna. Við verðum því að
skoða simana seinna. Það var
ekki fyrr en við ryksugumar að
svolítið hægðist um. Þar voru fyr-
ir hjónin sem keyptu tvær. „Viltu
eina,“ spurði ég. „Þú ert galinn,"
sagði eiginkona mín. „Ég veit
ekki til þess að þú hafir haft
áhuga á ryksugum hingað til.“
„Ég á það"
Við bárumst með straumnum
að sjónvörpunum. Ég gekk þegar
að úttauguðum sölumanni í blárri
skyrtu með gult bindi. Ég bað
hann að lýsa kostum 28 tommu
sjónvarps sem ég hafði hug á að
kaupa. Hann fór fögrum orðum
um gæðin og nefndi annaðhvort
megahertz eða rið á skjá tækisins.
Það fór inn um annað eyrað og út
um hitt vegna tæknilegrar van-
kunnáttu. „OVið eigum 28 tommu
sjónvarpstæki," sagði konan og
dró mig frá glæsisjónvarpinu.
Ég náði að góma annan sölu-
mann í blárri skyrtu. „Þú varst að
auglýsa ódýr 20 tommu sjónvarps-
tæki,“ sagði ég við manninn.
„Já,“ sagði hann. „Þau vora bara
aö klárast úr rekkanum." „Það er
eitt eftir," sagði ég við manninn
og benti á stakan kassa. „Ég á
það,“ hrópaði maður þétt upp við
mig. Hann folnaði af geðshrær-
ingu og sendi þegar tvö ung böm
sín aö tómum sjónvarpsrekkan-
um. „Sitjið á sjónvarpinu," skip-
aði faðirinn.
Sjónvarp í bílskúrinn
„Kíktu í tölvuna hjá þér og
sjáðu hvort fleiri finnast ekki,“
sagði ég við afgreiöslumanninn.
Hann gerði svo sem fyrir hann
var lagt. „Jú,“ sagði hann. „Þeir
gætu átt tæki frammi á lager."
„Láttu mig fá það,“ sagði ég óða-
mála. „Ég næ einu ódýra," sagði
ég við konuna. „Við eigum fjögur
sjónvörp heima,“ sagði konan í
uppgjöf. Hún sá að við mann sinn
í þessum ham réði hún ekki.
„Fín kaup,“ sagði ég við kon-
una á heimleiðinni. „Það var
sannarlega kominn timi til að
maður næði sér í heimilistæki á
almennilegu verði. Hvar eigum
við að hafa þetta nýja?“
„Hvað segirðu um bílskúrinn?"
sagði konan. Þaö gætti örlítillar
kaldhæðni í röddinni. „Fer það
ekki vel við hliðina á fótanudd-
tækinu. Þú gætir svo sem bætt
við einu slíku. Þau era víst kom-
in í nýjum litum.“