Dagblaðið Vísir - DV - 23.03.1999, Blaðsíða 26
26* Wvikmyndir
***--------
ÞRIÐJUDAGUR 23. MARS 1999
Regnboginn - La Vita e Bella/Lífið er fallegt
Hin káta angist
^ ^ ^ Llfiö er fallegt er magnum opus Ro-
berto Benigni, hins hæfileikaríka gaman-
leikara, sem með þessari mynd skipar sér í hóp at-
hyglisverðari kvikmyndagerðarmanna samtímans.
Þetta er mynd sem er fuil af bamslegri gleði og
töfrum, kostulegri uppáfyndingasemi og kröftug-
um lífsvilja. Það að hún skuli byggja á þessum
þáttum þrátt fyrir að yfir helmingur hennar gerist
í hryllingi útrýmingarbúða nasista, skilur hana
frá hjörðinni og gerir hana um margt einstaka. Um
leið má segja að myndin fmni styrk sinn i þessu
sögusviði; í hin grimmu örlög sem persónumar
standa frammi fyrir sækja fyrmefndir þættir slag-
kraft sinn. Lífið er failegt er ekki bara saga um
mann sem gerir allt til að vemda það sem honum
er kært, heldur einnig áþreifanleg sönnun þess að
kómedían er jafii máttugur frásagnarmáti og
Kvikmynda
GAGNRÝN
dramað til að varpa ljósi á dýpi mannssálarinnar.
Myndin hefst svosem sakleysislega.Gyðingurinn
Guido (Benigni) hefur fengið vinnu hjá frænda sín-
um sem þjónn á veitingahúsi, á Ítalíu fasistatím-
ans. Hann beitir ótrúlegustu klækjabrögðum til að
vinna hug og hjarta Doru (Braschi, eiginkona
Benigni) sem ekki er af gyðingaættum og að auki
í tygjum við forpokaðan embættismann fasista.
Þetta tekst eftir allnokkuð brambolt, þau giftast og
eignast soninn Giosue (Cantarini). En þá víkur
sögunni til 1945, stríðið er að fjara út en ennþá er
verið að smala gyðingum í útrýmingarbúðir. Þar
lenda Guido og Giosue ásamt Dom sem krefst þess
að fá að fara með í lestinni. Til að vemda son sinn
frá hryllingi raunveruleikans byijar Guido að
spinna lygavef, þetta er allt saman leikur segir
hann við son sinn og markmiðið er að saftia þús-
und stigum og hljóta alvöm skriðdreka i verðlaun.
En til þess verður að fara eftir reglunum, sem með-
Roberto Benigni í hlutverkinu sem færði honum
óskarsverðlaunin.
al annars felast í því að
ekki má kvarta yfir litlum
mat og hafa hægt mn sig
þegar við á.
Lífið er fallegt hefúr ver-
ið skömmuð af skammsýn-
um pólitískum öflum til
hægri og vinstri fyrir að
þjóna ekki þeirra tilgangi.
Þetta era dæmigerð við-
brögð fólks sem skortir
skilning á eðli góðrar frásagnarlistar, líkt og þegar
sjálfskipaðir sérfræðingar býsnast úti túlkun kvik-
myndahöfunda á þekktum bókum eða raunvera-
legum persónum. Skálduð verk em í kjamann lik-
ingar, höfundurinn er að segja sögu um mannlegt
eðli, drauma, vonir og þrár, sem hver og einn á að
geta fundið samhljóm viö ef þokkalega tekst til.
Þau hafa yfírleitt ekki að markmiði sínu að lýsa
„raunveruleikanum", eltast við sagnfræði eða
þjóna pólitískum stefnum. Þetta getur oft þvælst
fyrir fólki þegar kemur að kvikmyndinni, sem svo
oft hefúr yíir sér raunvemleikablæ, leitast við að
segja okkur einhvem sannleika og tekur ávallt ein-
hverskonar afstöðu. Benigni er til dæmis ekki að
reyna að gefa okkur raunsanna mynd af Helfórinni
í mynd sinni, heldur velur hann henni sögusvið
þar til að flytja okkur þá sannfæringu sína að út-
sjónarsemi, kærleikur og lífsþorsti mannsins á sér
engin takmörk. Með þessu er hann ekki að óvirða
fómarlömb Helfararinnar, heldur þvert á móti. Þó
að hægt sé að hafa mikið gaman af hinum flókna
lygavef sem Guido spinnur handa syni sínum til
að bægja honum frá heimsins vonsku, fer aldrei á
milli mála að gríninu fylgir beisk angist þegar
hann beinir sjónum okkar að stöðu persónanna og
hlutskipti þeirra.
Leikstjóri: Roberto Benigni. Handrit: Vincenzo
Cerami og Roberto Begnini. Kvikmyndataka:
Tonio Delli Colli. Tónlist: Nicola Piovani. Aðal-
hlutverk: Roberto Benigni, Nicoletta Braschi,
Giorgio Cantarini, Horst Buchholz.
Ásgrímur Sverrisson
f © P> P % %
í Bandaríkjunum
- aðsókn dagana 18. - 20. mars. Tekjur í milljónum dollara og heildartekjur
Clint Eastwood leikur aöalhlutverkiö og leikstýrir True Crime
Rómantík og sakamál
Gamla brýniö Clint Eastwood átti enga möguleika meö sína ágætu
sakamálamynd True Crime gegn ungu Hollywoodstjörnunum Söndru Bullock
og Ben Affleck sem leika aðalhlutverkin í hinni rómantísku Forces of Nature,
sem var langvinsælasta kvikmyndin í Badarikjunum óskarsverölaunahelgina.
Analyze This, sem hefur veriö í efsta sæti síðustu tvær vikur, féll aöeins
um eitt sæti og heldur því sínu. Aöarar nýjar myndir, True Crime meö Clint
Eastwood og teiknimyndin The King and I, ollu nokkrum vonbrigðum hvaö
aösókn varöar, en sérlega góöir dómar Eastwood til handa ættu aö hafa
einhver áhrif á næstunní. Eitt af því merkilegasta sem skeöi í síöustu viku
var aö teiknimyndin The Rugrats Movie fór yfir 100 milljón dollarar markiö
í aösókn og er þar meö fyrsta teiknimyndin sem ekki kemur frá Walt Disney
sem gerir slíkt. The King and I, sem er fyrsta teíknimyndin sem gerö er eftir
frægum söngleik, viröist dæmd til aö falla fljótt út af listanum ef aösóknin
eykst ekki.
-HK
Tekjur Heildartekjur
!■(-) Forces Of Nature 13.510 13.510
2. (1) Analyze This 11.711 57.153
3. (-) True Crime 5.276 5.276
4. (5) Baby Geniuses 4.312 11.838
5. (3) Cruel Intentions 4.008 29.871
6.(-) The King and 1 4.007 4.007
7. (2) The Rage: Carrie 2 3.713 12.615
8. (4) The Corruptor 3.127 10.916
9. (11) Shakespeare In Love 2.975 73.192
10. (6) The Deep End of the Ocean 2.567 10.002
11. (7) Wing Commander 2.269 8.840
12. (14) Ufe Is Beautiful 2.234 35.990
13. (8) The Other Sister 2.049 23.452
14. (10) October Sky 1.865 23.621
15. (9) 8MM 1.676 34.007
16. (12) Payback 1.158 77.905
17. (17) Saving Private Ryan 1.060 210.214
18. (-) Ravenous 1.040 1.040
19. (13) My Favorite Martian 0.794 34.403
20. (15) Message in a Bottle 0.642 50.714
ngrai
Háskólabíó - StarTrek: Insurrection:
Þjófar í Paradís
Star Trek fabrikkan öll,
sjónvarpsþættir og bló-
myndir, er hið ágætasta fyrir-
bæri. Þetta em goðsögur sem gera
að viðfangsefni sínu eilífðarmál á
borð við hugrekki, staðfestu, um-
burðarlyndi, aðlögunarhæfni og
útsjónarsemi. Ekki spillir fyrir að
umgjörðin er alheimurinn sjálfur,
hið ókannaða svæði, þar sem
óvæntar hættur leynast á næsta
hnetti og stórkostleg undur ber
fyrir augu í hjálíðandi stjömuþok-
um. Persónumar era erkitýpur;
leiðtoginn, presturinn/læknirinn,
bardagamaðurinn, viskubrunnur-
inn o.sv.frv. Ekki er ýkja erfitt að
koma auga á hinn allegoríska þátt
þessara sagna, sem jafnan vísa í
mannkynssöguna og þær siðferði-
legu spumingar sem við stöndum
frammi fyrir sem íbúar á henni
Jörð. Allt er þetta snoturlega
framreitt, ristir kannski ekki
mjög djúpt en telst hin dægileg-
asta afþreying, ekki síst þar sem
yfirleitt er stutt í húmorinn.
Það sem bíómyndimar hafa
fram yfir sjónvarpsþættina era of-
urlítið meiri peningar til brellu-
gerðar og ögn meira svigrúm til
að leýfa persónunum að anda.
Þetta er ágætt handa þeim sem
ekki fylgjast með þáttunum í sjón-
varpi en skiptir litlu fyrir þá sem
þekkja til Star Trek heimsins, þar
sem persónumar era þeim fyrir
löngu kunnar.
Star Trek: Insurrection er ní-
imda bíómynd seríunnar og rétt
yfir meðallagi sem slík. („Trekk-
arar“ hafa löngum haldið þvi
fram að þar sem Star Trek sé fyr-
irbæri út af fyrir sig, sé ekki hægt
að notast við aðrar
viðmiðanir en að
bera myndimar
saman innbyrðis).
Hún hefst þar sem
vélmennið Data liðsforingi (nokk-
urskonar Gosi sem smám saman
er að átta sig á manneskjunni í
sjálfum sér) snýst óvænt gegn fé-
lögum sínum, þar á meðal Sam-
bandsmönnum og fólki af Son’a
kynþættinum, þar sem þeir eru að
rannsaka Ba’ku fólkið, einangrað-
an kynþátt sem hefst við á af-
skekktri en ægifagurri plánetu.
Picard kafteini á Enterprise era
gefnar 12 stundir af Dougherty að-
mírál Sambandsins og stjómanda
könnunarleiðangursins, til að
hafa uppá Data eða eyða honum
ella. Þegar Picard hefur uppá Data
kemst hann að því að Dougherty
Kvikmynda
GAGNRÝNI
Það hefur aldrei vantað furðu-
veru í Star Trek-myndirnar.
stendur að andstyggilegu plotti
ásamt leiðtoga Son’a hópsins,
Ru’afo, um að fjarlæga Ba’ku fólk-
ið frá heimaplánetu sinni og
ganga þannig gegn einni helstu
meginreglu Sambandsins sem
snýst um að blanda sér ekki í
hina náttúrulegu þróun hinna
ýmsu menningarsvæða. Þeir hafa
nefnilega komist að því að plánet-
an geymir æskubranninn sjálfan
og vilja nýta hann öllum til heilla
- eða svo segja þeir. Þegar Doug-
herty tjáir honum að þetta sé gert
með vitund og vilja Sambands-
stjómarinnar, stendur hann
frammi fyrir því erfiða vali að
hlýða skipunum eða hætta öllu til
að veija Ba’ku fólkið.
Ekki er erfitt að koma auga á
uppsprettuna; meðferð evrópskra
landnema á frumbyggjum N-Am-
eríku á sínum tíma.
Víst er þetta verð-
ugt viðfangsefhi en
einhvern veginn
verður ekki eins
mikið úr og efni standa til. Of
mörgum spumingum er ósvarað
og smám saman víkur hin stóra
siðferðisspuming fyrir einfeldn-
ingslegri baráttu milli góðu kall-
anna og þeirra vondu. En kannski
er ekki mikil ástæða til að
býsnast yfir því, þetta er fyrst og
fremst til gamans gert og ekki
skortir skemmtiatriði af fjöl-
breyttu tagi.
Leikstjóri: Jonathan Frakes.
Aðalhlutverk: Patrick Stewart,
Jonathan Frakes, Brent
Spiner, F. Murray Abraham,
Donna Murphy.
Ásgrímur Sverrisson
Hinn stæðilegi Joe Young ásamt
besta vini sínum, Jill Young
(Charlize Theron).
Sam-bíóin/Stjömubíó -
Mighty Joe Young:
Apaspil
, Sjálfsagt eru apar ofnotað-
asta dýrategundin í kvik-
myndum. Allt frá því hinn stæðilegi
King Kong leit dagsins ljós og Tarz-
an fór öskrandi um skóga Afríku
með apa sér við hlið hafa verið gerð-
ar óteljandi kvikmyndir þar sem
apar koma mikið við sögu. Ein slík
var Mighty Joe Young sem gerð var
1949 og þótti ekki nema miðlungi
smerkileg. Það að hún er flestum
gleymd kom þó ekki í veg fyrir að
Disney-kvikmyndasamsteypan sæi
ástæðu til að endurgera hana og er
eldri myndinni fylgt eftir samvisku-
samlega hvað varðar söguna en
kvikmyndatækninni hefur fleygt
það mikið fram aö í útliti er mikill
munur á.
Titilpersónan Joe Young er stór
og mikil górilla, sjálfsagt helmingi
stærri en venjuleg górilla. Eins og
ávallt þegar sögur um furður náttúr-
unnar berast manná á milli þá þarf
maðm'inn að skipta sér af málum og
óboðinn í heimkynni Joe kemur
Gregg O’Hara (Bill Paxton), starfs-
maður dýragarðs í Kalifomíu þar
sem dýrin fá að vera í sem eðlileg-
ustu umhverfi. Hann fær óbliðar
viðtökur hjá Joe en er bjargað af Jill
(Charlize Theron) sem hefur alið
Joe upp og vemdað hann fyrir um-
heiminum. Gregg tekst að sannfæra
Jill um að ef þau forði ekki Joe úr
frumskóginum muni hann verða
fómarlamb veiðimanna. Saman fara
þau með hann til Kalifomíu þar sem
Joe kann fljótlega vel við sig. Joe er
hið besta skinn, vill engum illt og
veldur það stundum misskilningi
þegar hann vill fara í feluleik. Það
eina illa sem hann man úr fortíð
sinni er þegar móðir hans var drep-
in af veiðimönnum sem einnig
drápu móður Jill. Þegar þessir sömu
veiðimenn birtast er Joe minntur á
fortíðina og tryllist og þegar Joe
kemst í þannig ham þá ræður eng-
inn við hann....
Mighty Joe Young er gamaldags
ævintýri og heppnast myndin ágæt-
lega sem slíkt. Sjálfur er Joe meist-
arasmið tæknimanna og ekki hægt
annað en að láta sér þykja vænt um
hann. Það er samt ekkert sem stend-
ur upp úr; myndin líður í gegn á
þægilegan máta án þess að skapa
nokkra hræðslu hjá yngstu áhorf-
endunum, sem örugglega hafa mesta
ánægju af myndinni, en húmorinn
hefði þó að ósekju mátt vera meiri.
Bæði Bill Paxton og Charlize Ther-
on eru sjarmerandi leikarar þótt
maður fái það á tilfmninguna að
Theron sé óvenju nútímaleg stúlka,
miðað við að hafa alið allan sinn
aldur í frumskóginum. Mighty Joe
Young er, þegar á heildina er litið,
ágæt fjölskylduskemmtun.
Leikstjóri: Ron Underwood. Hand-
rit: Mark Rosenthal og Lawrence
Konner. Kvikmyndataka: Donald
Peterman og Oliver Wood. Tónlist:
James Horner. Aðalleikarar: Bill
Paxton, Charlize Theron, Rade
Serbedzija og Regina King.
Hilmar Karlsson
Kvikmynda
1 jr